ΤΟ ΕΓΚΩΜΙΟ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ!

ΤΟ ΕΓΚΩΜΙΟ ΤΟΥ ΠΟΝΟΥ! ^*

Ποτέ στή ζωή µου δέν ἄντεχα τόν πόνο. Πάντοτε τόν θεωροῦσα, ἀπευκταῖο κακό, ντροπιαστική ὑπόµνηση τῆς ἀνθρώπινης ἀδυναµίας. Μέχρι πού πρόσφατα διάβασα τό βιβλίο τοῦ π. Ἰωήλ Γιαννακόπουλου µέ τόν τίτλο «Σταύρωσις καί Ἀνάστασις τοῦ Χριστοῦ». Στό βιβλίο του αὐτό ὁ πατήρ Ἰωήλ Γιαννακόπουλος ἀναλύει τή Σταύρωση καί τήν Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ βασιζόµενος ὄχι µόνο σέ θεολογικά ἐπιχειρήµατα, ἀλλά καί στίς σκέψεις τοῦ µαθηµατικοῦ Πασκάλ, τοῦ φιλοσόφου Κίρκεγκαρντ καί τοῦ λογοτέχνη καί φιλοσόφου Παπίνι.

Ὀφείλω νά παραδεχθῶ, ὅτι µοῦ προξένησε εὐχάριστη ἔκπληξη τό γεγονός, ὅτι ὁ πατήρ Ἰωήλ Γιαννακόπουλος χρησιµοποιεῖ στή θεολογική ἔρευνά του σκέψεις αἱρετικῶν ἀνθρώπων, ἐπιστηµόνων καί φιλοσόφων, τούς ὁποίους µάλιστα ἀποκαλεῖ «ἐξαιρετικά πνεύµατα» καί «πιστούς εἰς τόν Χριστόν». Ἐπαινεῖ τά χαρίσµατά τους, τόν ἀγῶνα τους καί ἀξιοποιεῖ ὅ,τι ἀγαθό ἔχουν νά προσφέρουν. Συλλογίστηκα πώς, ἴσως ὁ τρόπος µέ τόν ὁποῖο ἐργάζεται ὁ π. Ἰωήλ νά δίδει ἀπάντηση στό ἐρώτηµα πολλῶν ἐξ ἡµῶν τῶν θρησκευοµένων Ὀρθοδόξων περί τοῦ πῶς ἀντιµετωπίζει ὁ Χριστός τούς ἀλλόθρησκους καί τούς ἀλλόδοξους.

Ἐξεπλάγην ἐπίσης, ὅταν διαπίστωσα, ὅτι ὁ συγγραφέας ἀφιερώνει ἕνα ὁλόκληρο κεφάλαιο τοῦ βιβλίου προκειµένου νά ἀναδείξει τήν ἀξία τοῦ πόνου. Στίς γραµµές πού ἀκολουθοῦν θά προσπαθήσω νά ἀποδώσω περιληπτικά καί ὅσο τό δυνατόν πιό πιστά τά ὅσα ἀναφέρονται στό πρῶτο µέρος τοῦ συγκεκριµένου κεφαλαίου. Ἐλπίζω πώς θά ἀποτελέσουν τό ἔναυσµα γιά νά ἀποκτήσουµε µία νέα, πιό πνευµατική θεώρηση καί ἀντιµετώπιση τοῦ πόνου.

Μέ τή «μάχαιρα τοῦ Πνεύματος» ἐκφράζεται ἡ ἀγάπη τοῦ ἀληθινοῦ Ποιμένα

Μέ τή «μάχαιρα τοῦ Πνεύματος»
 ἐκφράζεται  ἡ ἀγάπη τοῦ ἀληθινοῦ Ποιμένα

Ὅταν ὁ Πατριάρχης Ἀθηναγόρας στίς 5 Ἰανουαρίου τοῦ 1964 στήν Ἱερουσαλήμ ἔπεσε στήν ἀγκαλιά τοῦ Πάπα Παύλου ΣΤ΄ καί τόν φίλησε, ὁ Πατριάρχης ἔπειτα παρουσίασε αὐτή τήν κίνηση ὡς ἐκδήλωση ἀγάπης. Διακήρυξε: «Πνεῦμα μέγα ἀγάπης ἐξαπλώνεται ὑπέρ τούς Χριστιανούς Ἀνατολῆς καί Δύσεως. Ἤδη ἀγαπώμεθα. Ὁ Πάπας τό εἶπε: ἀπέκτησα ἕναν ἀδελφόν καί τοῦ λέγω σ’ ἀγαπῶ! Τό εἶπα καί ἐγώ: Ἀπέκτησα ἕναν ἀδελφό καί τοῦ εἶπα σ’ ἀγαπῶ! Εἶναι ὄντως ἐντυπωσιακό, ὅτι αὐτό τό «πνεῦμα μέγα ἀγάπης» στάθηκε ἱκανό νά γεφυρώσει τό χάσμα 9 αἰώνων καί νά ὁδηγήσει στήν ἀγκαλιά καί στό ἀδελφικό φιλί τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως καί τόν Πάπα τῆς Ρώμης, ὁ ὁποῖος μόλις ἕξι μῆνες πρίν κατά τή στέψη του μέ τήν Τιάρα στό Βατικανό εἶχε προσφωνηθεῖ ὡς ἑξῆς: «Λάμβανε τήν τιάρα πού κοσμεῖται μέ τρία στέμματα καί γνώριζε, ὅτι εἶσαι ὁ πατέρας τῶν πριγκίπων καί βασιλέων, ἡ κεφαλή τῆς οἰκουμένης καί ὁ ἐπί γῆς ἀντιπρόσωπος τοῦ Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ». Ὠθούμενος ἀπό αὐτοῦ τοῦ εἴδους τήν ‘‘ἀγάπη’’ ὁ Πατριάρχης, ἀναζητοῦσε τήν ἕνωση μέσῳ τοῦ κοινοῦ Ποτηρίου μέ τόν Πάπα, ὁ ὁποῖος, ὅπως φανερώνει καί ὅλη ἡ ἱστορική πορεία τῆς Δύσεως, ἔχει σφετεριστεῖ τήν «πᾶσαν ἐξουσίαν τοῦ Χριστοῦ» ἐπί τῆς γῆς, κοσμική καί πνευματική, ἐξορίζοντας τόν Χριστό στόν οὐρανό. Τό δέ πρῶτο ἀποφασιστικό βῆμα πρός τήν ἕνωση πραγματοποιήθηκε στίς 7 Δεκεμβρίου τοῦ 1965 μέ τήν ἄρση τῶν ἀναθεμάτων τοῦ 1054, ὅταν ἔγινε τό Μεγάλο Σχῖσμα ἀνάμεσα στούς Παπικούς καί Ὀρθοδόξους.

Περί τοῦ Ἁγίου Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου

Περί τοῦ Ἁγίου Γέροντος Παϊσίου τοῦ Ἁγιορείτου
 Ταπεινή προσωπική κατάθεση

(Στόν  Γέροντα Μωϋσῆ τόν Ἁγιορείτη, ταπεινὸ Μνημόσυνο)

Τόν Γέροντα Παΐσιο¹  εἶχα τήν εὐκαιρία νά τόν γνωρίσω ἀπό δύο ἀδελφούς καί Πατέρες. Τόν Ὁσιολογιώτατο Μοναχό καί λόγιο Ἁγιορείτη, τόν ἀείμνηστο π. Μωϋσῆ, στοῦ ὁποίου τή φιλόξενη Καλύβη, τήν κειμένη ἀπέναντι ἀπό τήν Καλύβη τοῦ ὁσίου Γέροντος, πάλιν καί πολλάκις εἶχα ἀβραμιαίως φιλοξενηθεῖ, καί ἀπό τόν ἀκρίτα Ἱεροδιδάσκαλο καί λόγιο, τόν π. Διονύσιο Τάτση ὕστερα ἀπό τή μελέτη τοῦ θαυμάσιου βιβλίου του, «Ἀθωνικό Ἡμερολόγιο»². Καί λέω ὅτι τόν γνώρισα, γιατί αὐτοί οἱ δύο ἀδελφοί μέ προέτρεψαν νά τόν ἐπισκεφθῶ, τόσο μέ τόν γαλήνιο καί πειστικό λόγο του ὁ πρῶτος, ὅσο καί μέ τά γραφόμενά του ὁ δεύτερος.

Οἱ ἡμέρες κατά τίς ὁποῖες ἐπισκέφθηκα τόν Γέροντα ἦταν καί τίς δύο φορές θερινές, κάπου σιμά στίς ἀρχές τοῦ Σεπτεμβρίου, τήν πρώτη φορά, καί στίς ἀρχές Ἰουλίου ἡ ἑπομένη, σέ ὧρες ἀπομεσήμερες, δροσερές. Τό σημειώνω δέ αὐτό, γιατί θέλω νά θυμίσω στόν ἀναγνώστη μου καί, στόν πιό τακτικό ἀπό τόν ὑποφαινόμενο, ἐπισκέπτη τοῦ Γέροντα, ἐκεῖνο τό ἀπέριττο, ἀλλά τόσο ἐλκυστικό «Ὑπαίθριο Ἀρχονταρίκι».³

Ὁ καλός π. Μωϋσῆς μοῦ ἔδειξε τό μονοπάτι πού κατέβαινε ἀπό τήν Καλύβη του πρός τό χείμαρρο, τόν ὁποῖο περνοῦσες μέ μιά λιτή ξύλινη γέφυρα. Μετά ἀνηφόριζες κι ἔφτανες στό συρματοπλεγμένο χῶρο τῆς Παναγούδας.

Ἡ ἀπόσταση ἦταν σχετικά μικρή· ἡ ἀγωνία μονάχα  μεγάλωνε, καθώς τά προβλήματα, πού πίεζαν ἐκεῖνες τίς μέρες τήν ψυχή, εἶχαν σχηματίσει μέσα μου ἕνα περίεργο κουβάρι, πού ἐξάπαντος ἤθελε ξεμπέρδεμα.

Ὁ ἅγιος Γέροντας π. Σίµων: Δίδασκε, θεράπευε, παρηγοροῦσε!

Ὁ ἅγιος Γέροντας π. Σίµων:
Δίδασκε, θεράπευε, παρηγοροῦσε!

Ἀγαπητέ µου π. Βασίλειε, αὐτή ἡ πρώτη παράγραφος εἶναι γιά σένα.Μέ τό γραφεῖο καί τόν γραπτό λόγο δέν ἔχω καλές σχέσεις. Ὅµως κάνω ὑπακοή καί σοῦ γράφω ὅσα θυµᾶµαι, ἀπό τή ζωή µου καί τή ζωή τῆς οἰκογενείας µου κοντά στόν ἅγιο Γέροντα π. Σίµωνα Ἀρβανίτη, πού ἔζησα κοντά του, ἀπό τότε πού µαζί τόν γνωρίσαµε καί µέχρι τῆς κοιµήσεώς του, πού µαζί πάλι τόν σαβανώσαµε καί τόν κηδεύσαµε.

Σκόρπια γεγονότα, πού χαρακτηρίζουν τήν προσωπικότητα τοῦ π. Σίµωνος καί τά χαρίσµατα πού στόλιζαν τήν ψυχή του.

Ἡ πρώτη µας συνάντηση - ἐξοµολόγηση κράτησε τρεῖς ὧρες, αὐτές πού ἔκριναν ὅτι θά γινόταν πνευµατικός µου καί ἀργότερα θά µοῦ ἔδινε συµµαρτυρία γιά τήν χειροτονία µου σέ Κληρικό. Ἡ αὐθεντικότητα τῆς προσωπικότητός του, µέ κέρδισαν µέ τήν πρώτη. Τά πρῶτα τρία χρόνια τῆς γνωριµίας µας (ἔβλεπε ἐλάχιστα τότε) ὅταν συναντιόµασταν γιά νά συνειδητοποιήσει ποιός ἤµουνα, ἔπρεπε νά τοῦ πῶ τό ὄνοµα τοῦ ἀδελφοῦ µου, (τόν ὁποῖον γνώριζε πρίν ἀπό µένα). Αὐτό κάποια στιγµή µέ πείραξε. Καί εἶπα: ἄν δέν µέ θυµηθεῖ τήν ἑπόµενη φορά πού θά συναντηθοῦµε, θά ἀλλάξω πνευµατικό. Καί πῆγα. Καί τότε, µέ ἕνα φωτεινό χαµόγελο, µέ καλωσόρισε, λέγοντας: «Καλῶς τόν Ἰωάννη». Καί πέρασε ὁ πειρασµός.

«Ἡ ἰδέα µιᾶς Χριστιανικῆς Κοινωνίας»

«Ἡ ἰδέα µιᾶς Χριστιανικῆς Κοινωνίας»

Τόν προηγούµενο µῆνα εἴχαµε ἀναφερθεῖ στόν ἐλλειπτικό καί ἀντιφατικό τρόπο µέ τόν ὁποῖο ἡ Ἑλληνική ἐκκλησιαστική ἱστοριογραφία ἐπιχείρησε νά ἀναλύσει καί νά κατηγοριοποιήσει τίς σχέσεις Ἐκκλησίας καί Κράτους κατά τήν Βυζαντινή ἐποχή. Τό πρόβληµα, ὅµως, τῶν σχέσεων µεταξύ Ἐκκλησίας καί Κράτους ἤ εὐρύτερα Ἐκκλησίας καί κοινωνίας παρουσιάζεται ἐδῶ καί ἀρκετούς αἰῶνες ὑπό διαφορετικούς ἱστορικούς ὅρους. Πλέον, ἡ πλειοψηφία τῶν συγχρόνων ἀνθρώπων ἔχει µιά χαλαρή καί µᾶλλον συναισθηµατική ἤ ἁπλῶς ἐθιµική σχέση µέ τήν Ἐκκλησία, συνδυαζόµενη µέ µιά ἀσαφῆ εἰκόνα γιά τά δόγµατά της καί µιά ἀµήχανη ἀµφιβολία γιά τόν τρόπο µέ τόν ὁποῖο αὐτά πρέπει νά ἑρµηνευθοῦν σήµερα. Ὅσοι δέ ἐπιδιώκουν µέ ἐπίγνωση νά µείνουν σταθεροί στήν πατροπαράδοτη πίστη ἀντιµετωπίζουν συνεχῶς πρωτόγνωρα ἐρωτήµατα πού δέν φαίνεται, ἐκ πρώτης ὄψεως τοὐλάχιστον, νά ἔχουν ἀπασχολήσει τούς παλαιότερους µέ συνέπεια ἡ ὀρθή λύση τους νά µήν εἶναι προφανής καί ἀναµφισβήτητη.

Ἐν ὄψει αὐτῶν, ἔχει, ὅπως πιστεύουµε, ἀξία νά ἀναφερθοῦµε µέ ἀρκετή συντοµία στίς ἀπόψεις τοῦ Thomas Stearns Elliot, τοῦ µεγάλου Ἀγγλοσάξωνα ποιητῆ καί δοκιµιογράφου (1888-1965) σχετικά µέ τό πρόβληµα τῶν σχέσεων µεταξύ Ἐκκλησίας καί Κράτους, ἤ, εὐρύτερα, Ἐκκλησίας καί κοινωνίας στή σύγχρονη ἐποχή, ὅπως αὐτές διατυπώθηκαν σέ ἕνα δοκίµιό του ὑπό τόν τίτλο «Ἡ ἰδέα µιᾶς Χριστιανικῆς Κοινωνίας» («The idea of a Christian Society», ἔκδ. 1940). Εἶναι ἀληθές ὅτι ὁ Ἔλλιοτ συνέγραψε τό δοκίµιό του αὐτό λίγο πρό τῆς ἐνάρξεως τοῦ Β’ Παγκοσµίου Πολέµου, ὅµως, πολλές ἀπό τίς παρατηρήσεις καί τίς σκέψεις του εἶναι ἐπίκαιρες, τόσο διότι ἡ δική µας ἐποχή παρουσιάζει σηµαντικές ὁµοιότητες µέ τήν ἐποχή ἐκείνη, ὅσο καί διότι, ὅσον ἀφορᾶ εἰδικότερα σέ ἐµᾶς τούς Ἕλληνες, ἡ Ἀγγλία καί εὐρύτερα οἱ Δυτικές χῶρες προηγήθηκαν στήν «ἰδιωτικοποίηση τῆς θρησκείας» ἐν σχέσει µέ τή δική µας Χώρα, ὅπου µόλις πρόσφατα ἄρχισε νά ἀναπτύσσεται εὐρύτερα ἡ συζήτηση γιά τό λεγόµενο «οὐδετερόθρησκο» ἤ «φιλελεύθερο» κράτος καί γιά τήν κατηγοριοποίηση τῆς θρησκευτικῆς πίστης ὡς αὐστηρά «ἰδιωτικοῦ θέµατος», ὅπως διδάσκει τό πολιτικό δόγµα τοῦ «φιλελευθερισµοῦ» (liberalism).