ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

 Ἔτσι ἔχουν ὀνομαστεῖ τά ἐγχειρίδια γιά τό Μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν (ΜτΘ), τά ὁποῖα ἀπό τήν φετινή σχολική χρονιά δόθηκαν στούς μαθητές. Τό ὄνομα εἶναι ὅμως παραπλανητικό, στήν οὐσία πρόκειται γιά τά καινούργια βιβλία τῶν Θρησκευτικῶν σέ ὅλες τίς βαθμίδες, στίς ὁποῖες διδάσκεται τό μάθημα, δηλ. ἀπό τήν Γ΄ Δημοτικοῦ μέχρι τήν Γ΄ Λυκείου. Οἱ Φάκελλοι αὐτοί ἀκολουθοῦν τά νέα Ἀναλυτικά Προγράμματα Σπουδῶν (ΑΠΣ), τά ὁποῖα ἐκδόθηκαν στή δημοσιότητα ἐπί ὑπουργίας Ν. Φίλη (ΦΕΚ Β΄, 2920 καί Β΄, 2906 τῆς 13/9/2016) καί δέχτηκαν στή συνέχεια ἐλάχιστες ἀλλαγές (κατά 98% παρέμειναν ἴδια), ὥστε νά δημοσιευτοῦν ἐκ νέου στή σημερινή τους μορφή (ΦΕΚ Β΄ 2104 καί Β΄ 2105 τῆς 19/6/2017). Στό διάλογο πού ξεκίνησε μεταξύ Ἐκκλησίας καί Πολιτείας μετά ἀπό τή συνάντηση τοῦ Ἀρχιεπισκόπου καί μελῶν τῆς Ἱερᾶς Συνόδου μέ τόν Πρωθυπουργό (5.10.2016) ὑπῆρξαν, σέ αἰχμηρά σημεῖα πού εἶχε ἐπισημάνει ὁ Ἀρχιεπίσκοπος στήν ἐπιστολή του πρός τόν Πρωθυπουργό (29/9/2016), κάποιες βελτιώσεις. Χαρακτηριστικά ὑπογραμμίζει ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς κ. Νικόλαος (μέλος τῆς ἐπιτροπῆς τῆς Ἱερᾶς Συνόδου γιά τό διάλογο μέ τό Ὑπουργεῖο καί τό Ἰνστιτοῦτο Ἐκπαιδευτικῆς Πολιτικῆς) στήν παρέμβασή του στήν Ἱερά Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας στίς 27/6/2017, ὅτι φυσικά δέν μποροῦσε νά γίνει συζήτηση ἀπό μηδενική βάση λόγῳ τῶν ΦΕΚ τῆς 13/9/2016, μέ τήν ἔκδοση τῶν ὁποίων εἶχε δημιουργηθεῖ τετελεσμένο. Μόνο βελτίωση μποροῦσε νά γίνει. Στή μεθοδολογία διδασκαλίας, πού ζήτησε ἡ τριμελής ἐπιτροπή τῆς Ἱερᾶς Συνόδου νά ἀντικατασταθεῖ ἡ ἐννοιολογική προσέγγιση, πού ἔχει ἐπιλεχθεῖ στά νέα προγράμματα ἀπό τήν ἱστορική ὡς πιό κατάλληλη καί πιό σαφῆ τό Ὑπουργεῖο δέν ἔκανε καμία ὑποχώρηση. Οἱ βελτιώσεις πού δέχθηκε ἀφοροῦσαν κυρίως στό Δημοτικό σέ κάποιες μικρές ἀλλαγές στήν ἀναδιάταξη τῆς ὕλης. Ἐνῶ ἡ ἐπιτροπή τῆς Ἱερᾶς Συνόδου εἶχε ζητήσει τούς Φακέλλους Μαθήματος ἀπό τόν Φεβρουάριο, γιά νά τοποθετηθεῖ πάνω σ’ αὐτά, αὐτοί τελικά τῆς δόθηκαν στίς 17/6/2017. Ἡ ἐπιτροπή τότε ζήτησε νά γίνει ἡ προσαρμογή τῶν Φακέλων στό πρόγραμμα, ὅπως εἶχε συζητηθεῖ. Αὐτό ὅμως ἀποκλείστηκε λόγῳ τῆς στενότητας τοῦ χρόνου (ἔπρεπε νά ἐκδοθοῦν ἄμεσα οἱ Φάκελλοι γιά τήν νέα σχολική χρονιά). Ἁπλῶς ἀπό τό Ὑπουργεῖο δόθηκε διαβεβαίωση ὅτι οἱ  Φάκελλοι εἶναι πολύ πιό κοντά σ’ αὐτό πού ζητοῦσε ἡ Ἐκκλησία, πρᾶγμα πού ἐπιβεβαιώθηκε καί ἀπό τόν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Ὕδρας, τόν Πρόεδρο τῆς ἐπιτροπῆς, στήν ἔκθεσή του στήν Σύνοδο τῆς Ἱεραρχίας τῆς 29/6/17. Στήν οὐσία, λοιπόν, παραμένουν σέ ἀπόλυτη ἰσχύ αὐτά πού γράφει ὁ Ἀρχιεπίσκοπος στήν παραπάνω ἐπιστολή του, ὅτι τά νέα ΑΠΣ εἶναι «ἀπαράδεκτα καί ἐπικίνδυνα» καί ὅτι τό Ὑπουργεῖο μέ τό νέο ΜτΘ ἀσκεῖ «θρησκευτικό πατερναλισμό», ἀφοῦ «προσπαθεῖ, μέ σαφῆ πολιτικά κριτήρια, νά κατηχήσει καί νά στρατεύσει τούς μαθητές σέ μιά ἐκκοσμικευμένη στάση ἀπέναντι στό θρησκευτικό φαινόμενο». Ἔτσι τό νέο ΜτΘ «ἐκμηδενίζει τήν ἰδιαιτερότητα τοῦ Ὀρθόδοξου δόγματος καί τῆς Χριστιανικῆς παράδοσης, ἀφοῦ τά καταβιβάζει καί τά μελετᾶ στό ἐπίπεδο τοῦ ἁπλοῦ κοινωνικοῦ ἤ φιλοσοφικοῦ κινήματος».

Γιατί τό κάνει ὅμως καί μέ ποιό τελικό στόχο;

 

Πρόσφατα κυκλοφορήθηκε µιά µετάφραση στή νεοελληνική γλώσσα ἑνός ἐκ τῶν βιβλίων τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης, τοῦ «Ἐκκλησιαστῆ». Εἶναι, ὁπωσδήποτε, ἰδιαίτερα σηµαντικό νά κυκλοφοροῦνται αὐτοτελῶς καί µάλιστα µεταφρασµένα σέ σύγχρονη ζωντανή γλῶσσα τά βιβλία τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Μέ τόν τρόπο αὐτό, εἴτε κινεῖται γιά πρώτη φορά, εἴτε ἀνανεώνεται τό ἐνδιαφέρον µας γιά µιά καλύτερη γνώση τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης,  ἡ  ὁποία εἶναι γνωστή περισσότερο σέ ἄλλες χῶρες, ὅπως στίς Ἀγγλοσαξωνικές, ἀλλά ὄχι τόσο στή χώρα µας.

Ἡ δηµοσίευση τῆς µετάφρασης, συνοδευοµένης ἀπό ἕνα ἐπίµετρο, δέν πέρασε ἀπαρατήρητη, ἀλλά κίνησε εὐρύτερα τό ἐνδιαφέρον. Στήν ἀντίληψή µας ὑπέπεσαν ἀρκετές βιβλιοπαρουσιάσεις καί βιβλιοκριτικές, δηµοσιευµένες µάλιστα σέ ἐφηµερίδες µεγάλης κυκλοφορίας. Εἶναι, πιστεύουµε, ἐλπιδοφόρο τό ὅτι εἰσέρχονται στή σφαῖρα τοῦ δηµοσίου διαλόγου καί συζητοῦνται, βιβλία πού συνήθως τά χαρακτηρίζουµε «θρησκευτικά», πολλές φορές γιά νά ὑποδηλώσουµε ὅτι δέν ἔχουν πραγµατικό ἐνδιαφέρον καί ὅτι δέν µπορεῖ νά ἀφοροῦν τόν σύγχρονο ἄνθρωπο. Ὅµως, ὁ τρόπος πού παρουσιάσθηκε τό βιβλίο εἶναι ἴσως χαρακτηριστικός τοῦ ὅτι δέν εἶναι εὔκολο νά ξεπερασθεῖ ἡ τάση γιά µιά φαινοµενικά µόνο ἐµβριθῆ καί «κριτική», ἀλλά στήν πραγµατικότητα εὔκολη καί ἀπροβληµάτιστη ἀντιµετώπιση τέτοιων βιβλίων.