ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

Ἕνα θέµα πού ἀπασχολεῖ διαχρονικά τόν ἄνθρωπο καί εἰδικότερα στήν δύσκολη ἐποχή µας, συζητεῖται ἔντονα τελευταῖα, εἶναι τό θέµα τῆς εὐτυχίας.

Σήµερα πού τά ὑλικά ἀγαθά, λόγῳ τῆς οἰκονοµικῆς κρίσης ἔχουν λιγοστέψει καί γιά κάποιους ἔχουν γίνει δυσεύρετα, κλονίζεται τό πιστεύω πού ἴσχυε παλιότερα, σέ καλύτερες ἐποχές, ὅτι ἡ οἰκονοµική εὐµάρεια συντελεῖ στήν εὐτυχία. Σήµερα οἱ ἄνθρωποι ἀναζητοῦν πιό εἰλικρινά τρόπους πού θά τούς ὁδηγήσουν στό νά γευθοῦν τήν εὐτυχία. Βλέποντας ὅτι ὅλο καί περισσότερο ἡ εὐτυχία χάνεται καί ἀποµακρύνεται τόσο περισσότερο οἱ ἄνθρωποι τήν κυνηγοῦν καί προσπαθοῦν νά τήν κερδίσουν. Καί ὅσο περισσότερο νοµίζουν ὅτι τήν ἔχουν βρεῖ, τόσο ἐκείνη χάνεται καί γίνεται ἄφαντη.

Τί εἶναι ὅµως ἡ εὐτυχία; Εἶναι ἕνα συναίσθηµα ἁπλό, εἶναι µιά διάθεση, ἤ ἕνα βίωµα; Εἶναι ἡ εὐτυχία αὐτό πού ὀνοµάζει ὁ καθένας ἀνάλογα µέ τά βιώµατά του καί τίς προσωπικές του ἐπιθυµίες; Εἶναι ἡ εὐτυχία αὐτό πού νοµίζει ὁ καθένας ὅτι τοῦ προκαλεῖ εὐχαρίστηση στίς πέντε αἰσθήσεις του, ἄσχετα ἄν, µετά τήν εὐχαρίστηση, ἀκολουθεῖ πικρία ἤ εἶναι κάτι πού ἔχει νά κάνει µέ τό βαθύτερο ἑαυτό τοῦ ἀνθρώπου;

Κάποιοι ὑποστήριξαν ὅτι ὁ ἐγκέφαλος τοῦ ἀνθρώπου, πού εἶναι ὑπεύθυνος γιά τήν ἐπιβίωσή του, εἶναι ὑπεύθυνος καί γιά τήν βίωση τῆς εὐτυχίας, ἄρα µαθαίνοντας αὐτή τήν λειτουργία τοῦ ἐγκεφάλου καί χρησιµοποιῶντας την ἔχουµε τό ποθούµενο ἀποτέλεσµα. Ἑποµένως, ἡ εὐτυχία τοῦ ἀνθρώπου, σύµφωνα µέ τήν παραπάνω ἄποψη, εἶναι κάτι πού τόν ἀπασχολεῖ ὅσο ζεῖ καί µόλις ὁ ἐγκέφαλός του πάψει νά λειτουργεῖ καί λιώσει στό χῶµα, ἔχει χαθεῖ ὁριστικά  κάθε ἴχνος ἀπό τήν εὐτυχία του.

Μιά ἄλλη καθηγήτρια Ψυχολογίας στό Πανεπιστήµιο τῆς Καλιφόρνια τῶν ΗΠΑ, πού ἔχει ἀσχοληθεῖ χρόνια πάνω στό θέµα τῆς εὐτυχίας, ὑποστηρίζει σέ µιά ἔρευνά της ὅτι µόνο το 40% τῶν παραγόντων, πού ἀφοροῦν στήν εὐτυχία, εἶναι κάτω ἀπό τόν ἔλεγχό µας, τό µεγαλύτερο ποσοστό ἐξαρτᾶται ἀπό παράγοντες ἀνεξάρτητους τῆς βουλήσεώς µας. Ἡ συγκεκριµένη καθηγήτρια προτείνει 10 τρόπους-βήµατα γιά τήν εὐτυχία, ἕνα ἀπό τά ὁποῖα τό ἔχει ἀποσπάσει ἀπό τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ µας, λέγοντας ὅτι συντηρῶντας τόν θυµό καί τήν ὀργή γιά τήν ἄδικη συµπεριφορά τῶν ἄλλων ἀπέναντί µας ἀποµακρυνόµαστε ἀπό τήν ἐπίτευξη τῆς εὐτυχίας. Ἑποµένως, ἐπισηµαίνει ὅτι πρέπει νά µάθουµε νά συγχωροῦµε καί νά µή συντηροῦµε τήν µνησικακία.

Πολλοί ἐπίσης ψυχολόγοι, µέ τό νά συνιστοῦν στούς ἀνθρώπους νά ἀσχο­λοῦνται ἀποκλειστικά µέ τίς προσωπικές τους ἀνάγκες καί ἐπιθυµίες, νά στριφογυρίζουν δηλαδή συνεχῶς γύρω ἀπό τόν ἑαυτό τους, χωρίς νά τούς ὁδηγοῦν στήν πραγµατική αὐτογνωσία τους, πιστεύουν ὅτι τούς ὁδηγοῦν στήν εὐτυχία.

Μέ τό θέµα αὐτό ἀσχολήθηκαν καί οἱ ἀρχαῖοι φιλόσοφοι ἀλλά δέν µπόρεσαν νά δώσουν ἕνα σαφῆ ὁρισµό τῆς ἔννοιας τῆς εὐτυχίας. Δέν µπόρεσαν νά καταλήξουν ἀκριβῶς στό τί εἶναι εὐτυχία.  Πολλοί δέ ἀπ’ αὐτούς συµπέραναν  ὅτι πραγµατική εὐτυχία δέν ὑπάρχει.

Γιά τήν Ἁγία µας Ἐκκλησία ὅµως, ἄλυτο πρόβληµα δέν ὑπάρχει. Καί στό ζωτικό αὐτό θέµα ἔχει δώσει τήν ἀπάντηση µέ τό στόµα τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, τοῦ γνήσιου φίλου τῆς ἀρετῆς καί ἔνθεου θεράποντος τοῦ Χριστοῦ. Σέ µία ὁµιλία τοῦ εἶχε πεῖ: «Χριστιανοί! Ἡ εὐτυχία κεῖται ἐν ἡµῖν αὐτοῖς καί εὐδαίµων καί τρισµακάριος ὁ ἄνθρωπος ὁ κατανοήσας τοῦτο. Ἐξετάσατε τήν καρδίαν ὑµῶν καί µάθετε τήν ἠθικήν αὐτῆς κατάστασιν. Οἴδατε µή ἀπώλεσε τήν παρρησίαν αὐτῆς πρός τόν Θεόν, µή καταγινώσκει ὑµῶν ἐπί παραβάσει νόµων ἠθικῶν, µή ἐλέγχει ὑµᾶς ἐπί ἀθετήσει θείων ἐντολῶν, µή διαµαρτύρεται ἡ συνείδησις ὑµῶν διά τήν καταπίεσιν αὐτῆς, µή ἐγκαλεῖ ὑµᾶς ἐπί ἀδικίᾳ, ἐπί ψεύδει, ἐπί παραµελήσει τῶν θείων καθηκόντων, ἐπί ἀµελείᾳ τῶν πρός τόν πλησίον ὑµῶν καθηκόντων. Ἐρευνήσατε µή κακίαι καί πάθη ἐπλήρωσαν τάς καρδίας ὑµῶν, µή ἐπιποθῶσι τοῖς κακοῖς, µή δουλεύωσι τοῖς κακοῖς συγκατατιθέµεναι. Ἴδωµεν µή ἀποκλίνει ἡ καρδία ὑµῶν τοῦ ἀγαθοῦ ἐτράπη δέ εἰς ὁδούς σκολιάς, εἰς τρίβους ἀβάτους, ἐν οἷς ἐλοχεύουσιν οἱ φίλοι τῆς ἀπωλείας.»

Ἑποµένως, ἡ εὐτυχία δέν ἀποκτᾶται µέ ὑλικά µέσα οὔτε µέ τήν ἱκανοποίηση τῶν σωµατικῶν καί συναισθηµατικῶν  µας ἀναγκῶν ἀλλά χαρίζεται ἀπό τόν Θεό στήν ψυχή ἐκείνων πού ἀγωνίζονται νά µείνουν καθαροί ἀπό κάθε µολυσµό «σαρκός καί πνεύµατος». Ἡ εὐτυχία εἶναι γνώρισµα τοῦ πραγµατικοῦ Χριστιανοῦ.