Σκέψεις πάνω στὴν Ἱερά Ἀκολουθία τῆς Θείας Μεταλήψεως
Ἐπισκεπτόμενος σχεδὸν καθημερινὰ ἐδῶ καὶ σαρανταδύο χρόνια ἱερατικῆς διακονίας τὴν εὐκατάνυκτη καὶ θεοφώτιστο ἱ Ἀκολουθία τῆς Θ. Μεταλήψεως, ἔχω τὴν ἐντύπωση, κάθε φορὰ ποὺ τὴν ἐπισυνάπτω στὸ Ἀπόδειπνο, ὅτι κάτι καινούριο ἀνακαλύπτω, ποὺ περισσῶς μὲ ψυχωφελεῖ καὶ ἐξάπαντος μὲ προετοιμάζει, τόσο γιὰ τὴν αὐριανὴ τέλεση τῆς Θείας Λειτουργίας, ὅσο καὶ γιὰ συμμετοχή μου στὰ οὐράνια καὶ φρικτὰ τοῦ Χριστοῦ μου Μυστήρια, ὅπως «τοῦ Θείου Του Δείπνου καὶ μυστικοῦ κοινωνὸς γενέσθαι», Κι αὐτὴ ἡ ἔμπειρία, πιστεύω, ὅτι ἀπομένει καὶ ἀποτελεῖ τὴν ὁριακὴ γραμμή, ἡ ὁποία μᾶς διαχωρίζει ἀπὸ τὸν κόσμο, σύμφωνα μὲ τὸν ἱερὸ λόγο τοῦ Ἁγίου Μακαρίου τοῦ Αἰγυπτίου: «Ὁ τῶν Χριστιανῶν κόσμος ἕτερός ἐστί, καὶ διαγωγὴ καὶ νοῦς καὶ λόγος καὶ πρᾶξις ἑτέρα τυγχάνει, καὶ ἡ τῶν ἀνθρώπων τοῦ κόσμου τούτου διαγωγὴ καὶ νοῦς καὶ λόγος καὶ πρᾶξις ἑτέρα· ἄλλο τί εἰσίν ἐκεῖνοι καὶ ἄλλο τί εἰσίν οὗτοι, καὶ πολλὴ διάστασις μεταξὺ τούτων κἀκείνων». Γι’αὐτό, σύμφωνα μὲ τὴν ἀκόλουθη ὁδηγία τῆς ἀρχῆς τῆς Θείας Μεταλήψεως, «Μέλλων προσελθεῖν τοῖς ἀχράντοις Μυστηρίοις ...λέγε μετὰ κατανύξεως τὸν παρόντα Κανόνα...». Κι ὁ Κανόνας, πρέπει νὰ ξέρουμε, πὼς εἶναι ἡ ραχοκοκαλιὰ τῆς ὅλης Ἀκολουθίας, γιατὶ ἔχει τὸ προνόμιο νὰ εἰσάγῃ τὸν πιστὸ στὴν εὐλογημένη κατάνυξη, ἡ ὁποία κατὰ τοὺς ἁγίους Νηπτικοὺς «πρὸς ἔρωτα Θεοῦ πτεροῖ τὴν ψυχήν». Τὸν προετοιμάζει, δηλαδή, ὥστε μὲ περισυλλογή, ἐγκράτεια καὶ ἐνδελεχῆ μελέτη τοῦ εἶναι του, νὰ εὐθυγραμμιστεῖ πλήρως μὲ ὅσα ὁ Κανόνας, αὐτὸς ὁ νοητὸς διδάσκαλος, τὸν συμβουλεύει: «Βεβηλωθεὶς ἔργοις ἀτόποις ὁ δείλαιος ἀναξιος ὑπάρχω, Χριστὲ τῆς μετουσίας, ἥς μὲ ἀξίωσον...γένοιτο ὁ ἄνθραξ τοῦ σοῦ Σώματος, εἰς φωτισμὸν τῷ ἐσκοτισμένῳ ἐμοί...Νοῦν καὶ καρδίαν ἁγίασον, Σῶτερ καὶ τὸ σῶμα μου...». Εἶναι δὲ ὀρθὸ ὅπως ἡ προετοιμασία αὐτὴ γίνει μὲ πειθαρχημένη καὶ προσεγμένη τακτοποίηση τοῦ σπηλαίου τῆς ψυχῆς, ὅπου κατὰ τὴν Ὀρθόδοξη Νηπτικὴ διδασκαλία ἑδρεύουν «οἱ λησταὶ λογισμοί», γι᾿ αὐτὸ καὶ προαπαιτεῖται τὸ Μυστήριο τῆς Ἱ. Ἐξομολογήσεως, ποὺ εἶναι «[τὸ]Μυστήριο τῆς συμφιλίωσης μὲ τὴν Ἐκκλησία καὶ τῆς ἐπιστροφῆς σ᾿ Αὐτήν...»( π. Ἀλέξανδρος Σμέμαν)