ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ

Μαθητεία στόν π. Γεώργιο Φλωρόφσκυ

ΣΥΜΦΩΝΕΙ Ο π. ΦΛΩΡΟΦΣΚΥ ΜΕ ΤΟΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ ΠΕΡΓΑΜΟΥ;

« Ἡ Ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑµᾶς »

Ὁ πατήρ Γεώργιος Φλωρόφσκυ ἔχει χαρακτηρισθεῖ ὡς ἕνας ἀπό τούς µεγαλύτερους θεολόγους τοῦ 20ου αἰῶνα. Εἶναι ἀπό τούς πρώτους, ἄν ὄχι ὁ πρῶτος, πού ἤδη πρίν ἀπό τόν Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο διακήρυξε τήν ἐπείγουσα ἀνάγκη τῆς ἐπιστροφῆς στούς Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας µέ πνεῦµα µαθητείας καί µέ σκοπό τόν ἐπαν-Εὐαγγελισµό τοῦ κόσµου. Κεντρικός ἄξονας τῆς θεολογίας του εἶναι ὁ τονισµός τῆς ἀξίας τῆς (Ἱερᾶς) Ἱστορίας, δηλαδή τῆς κρισιµότητας τῆς συνέργειας τοῦ Ζῶντος Θεοῦ καί τῶν συγκεκριµένων ἀνθρώπων, προκειµένου προoδευτικά («instatuviae») νά ἀνακεφαλαιωθοῦν τά πάντα ἐν Χριστῷ. Ὡς ἐκ τούτου ἦρθε σέ σαφῆ καί ἀποφασιστική ἀντίθεση µέ τό κυρίαρχο στόν 20ο αἰῶνα –καί ὄχι µόνο- ἰδεαλιστικό µεταφυσικό πνεῦµα πού διατεινόταν, κατά τή σχετική ἔκφραση τοῦ Γερµανοῦ φιλοσόφου Γκ. Φίχτε, ὅτι «µόνον τό µεταφυσικόν, οὐδέποτε δέ τό ἱστορικόν (=ἄρα οὔτε ἡ Ἐνσάρκωση, ἡ Σταύρωση καί ἡ Ἀνάσταση τοῦ Χριστοῦ, οὔτε ἡ Ἐκκλησία πού εἶναι γεγονότα ἱστορικά) φέρει (=φέρουν) τήν εὐδαιµονίαν». Σύµφωνα µέ τόν ἐπίσκοπο Περγάµου Ἰωάννη Ζηζιούλα, µαθητῆ τοῦ π. Φλωρόφσκυ: «ὁ π. Φλωρόφσκυ ξεκίνησε καί διαµόρφωσε ἀρχικά τήν ὅλη σκέψη του σέ µιά πάλη µέ τά προβλήµατα πού ἔθετε ἡ Δυτική Φιλοσοφία ἀπό τήν ἐποχή τοῦ Κάντ καί κυρίως µέ τόν Χέγκελ καί τόν Δυτικό ὀρθολογισµό, ὁ ὁποῖος ὁδηγοῦσε εἴτε σέ κάποιο µυστικισµό πού ἔφερνε τόν ἄνθρωπο καί τόν κόσµο σέ µιά σχέση θετική µέ τόν Θεό ἐπί τῇ βάσει δεδοµένων νόµων, ὅπως τό αἰώνιο πνεῦµα ἤ ἡ θρησκευτικότητα τῆς ἀνθρώπινης φύσης, εἴτε σέ µιά θεώρηση τῆς ἱστορίας ὡς κινήσεως ἐκ τῶν ἔσω πρός ἕνα καλό τέλος κατά τό πρότυπο τῆς φυσικῆς ἐξελίξεως…» (βλ. τό βιβλίο «Κόσµου Λύτρον», Μέγαρα 2014). Σύµφωνα δέ µέ τόν ἴδιο τόν π. Γεώργιο, γιά τόν ὁποίο ἡ ἀλήθεια φαίνεται νά ἔχει µεγαλύτερη ἀξία καί νά προηγεῖται ἀπό τήν ἐλευθερία: «Ἡ ἐλευθερία δέν βρίσκεται οὔτε στόν ριζοσπαστισµό, οὔτε στό νά ἔχει κανείς ρίζες, ἀλλά (βρίσκεται) στήν ἀλήθεια, στήν πλήρη ἀληθείας ζωή, στόν φωτισµό πού ἔρχεται ἀπό τό Ἅγιον Πνεῦµα». Καί ἀλλοῦ: «Δηµιουργική ἐλευθερία εἶναι ἀδύνατη χωρίς τήν ἀρχική αὐταπάρνηση…Ἡ ἀπάρνηση συνεπάγεται νά ξεπεράσει κανείς τούς περιορισµούς καί τίς προκαταλήψεις καί νά παραδοθῆ ἀπόλυτα στήν ἀλήθεια… Τό ἔργον τῆς ἀπολυτρώσεως γίνεται πράγµατι ἀπό τόν Θεό, µά ὁ ἄνθρωπος καλεῖται νά συνεργασθῆ σέ αὐτή τήν προσπάθεια. Διότι ἡ ἀπολύτρωση συνίσταται ἀκριβῶς στήν ἀπολύτρωση τῆς ἐλευθερίας (Ἡ γενική «τῆς ἐλευθερίας» ἐδῶ εἶναι ἀντικειµενική, ὄχι ὑποκειµενική, ὅπως ἐµεῖς κατανοοῦµε τή φράση. Ἡ ἀνθρώπινη ἐλευθερία, δηλαδή, δέν ἀπολυτρώνει, ἀλλά –πρέπει νά– ἀπολυτρώνεται)».

Τοῦ κήπου οἱ εὐεργεσίες...

Λιτὸ δοκίμιο ψυχωφελείας

Ἀφιερωμένο στὸν Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Φιλαδελφείας

κύριον Μελίτωνα,

μὲ ὅλο μου τὸν σεβασμὸ καὶ τὴν ἀγάπη.

Τώρα τὸ θέρος, μιὰ εὐλογημένη καταφυγὴ τὰ βαθειὰ πρωϊνὰ ἤ τὰ ζεστὰ ἀπογεύματα, εἶναι κι ὁ κῆπος. Τὸ μικρὸ μποστάνι, δηλαδὴ, ποὺ ἑτοιμάζει ὁ κάθε φιλότιμος καὶ δεμένος μὲ τὴ γῆ καλλιεργητής, ἐρασιτέχνης ἤ καὶ ἐπαγγελματίας. Καὶ ἀνάφερα τὴ λέξη εὐλογημένη, γιατὶ ὄντως ἡ κηπουρικὴ εἶναι ἕνα μέγιστο μάθημα καὶ παράλληλα μιὰ ἰδιότυπη προσπάθεια τοῦ καθενός μας γιὰ ψυχαγωγία, γιὰ ἀναψυχή. Διότι ἡ σιωπηλὴ ἐργασία ποὺ γίνεται  κατὰ τὴν καλλιέργεια τοῦ κήπου, εἶναι τὸ δίχως ἄλλο μιὰ εὐεργετικὴ προσπάθεια γιὰ παρατήρηση τοῦ μέσα μας κόσμου, ἀφοῦ δίνεται ἡ εὐκαιρία στὸν ἐργαζόμενο νὰ σκέφτεται καὶ συνάμα νὰ σπουδάζει τὸ γεγονὸς τῆς δημιουργίας. Μιᾶς δημιουργίας ποὺ κρύβει μέσα της ἀγωνία, κόπο, μεράκι καὶ πάνω ἀπ’ ὅλα ἀγάπη γιὰ τὸ ἀντικείμενο. Γιατὶ ἄν δὲν ἀγαπήσεις τὸν κῆπο, ἄν δὲ λατρέψεις τὰ φυτὰ  ποὺ καλλιεργεῖς μὲ προσοχή καὶ προσευχή, τότε χάνεις μιὰ μεγάλη εὐκαιρία γιὰ ἀνανέωση τοῦ εἶναι σου. Διότι ὁ κῆπος εἶναι ἕνας μικρόκοσμος καὶ  μάλιστα πολὺ πειθαρχημένος στὶς ἀρχὲς καὶ τὶς ἐπιταγὲς τοῦ Δημιουργοῦ. Γιατὶ θέλει τὴ σωστὴ καλλιέργεια, ὅπως ἡ ψυχὴ τοῦ καθενός μας, τὴν ἐκκρίζωση τῶν ζιζανίων, τὴν τροφὴ καὶ τὸ πότισμα. Ὅπως ὁ ἄνθρωπος χρειάζεται τροφὴ καὶ νερό, ἔτσι καὶ τὰ φυτά.

 Η ΑΠΟΜΟΝΩΣΗ ΜΑΣ,