Κατόπιν συνεννοήσεως με την ενορίτισά μας και ξεναγό κ. Αρτέμιδα Σκουμπουρδή είχαμε την ευκαιρία το Σάββατο 1η Μαρτίου 2014 να ξεναγηθούμε σε κάποια χαρακτηριστικά μέρη της Πλάκας.
Η έναρξη της πορείας μας έγινε στην πλατεία Λυσικράτους όπου διασώζεται και το χορηγικό μνημείο του Λυσικράτους (334 π.Χ.). Με πολύ ενδιαφέρον ακούσαμε για την αρχαία οδό των Τριπόδων που περνούσε από εκεί και ήταν ο αγαπημένος δρόμος των αρχαίων Αθηναίων επειδή σ’ αυτόν έκαναν τους περιπάτους τους κάτω από την σκιά της Ακροπόλεως ανάμεσα σε θαυμαστά έργα της τέχνης που τον πλαισίωναν. Το όνομά της οφείλεται στους χορηγικούς τρίποδες με λέβητες που ήταν στημένοι πάνω σε ναϊσκόμορφες κατασκευές ή κίονες, δεξιά και αριστερά του δρόμου. Ο χορηγικός τρίποδας με λέβητα ήταν το έπαθλο που έπαιρνε ο χορηγός-νικητής των θεατρικών αγώνων. Τότε, έκτιζε ένα μνημείο στην οδό των Τριπόδων και πάνω του έστηνε τον τρίποδα με τον λέβητα που τον συνόδευε, συνήθως επιχρυσωμένο, σε ανάμνηση της νίκης του. Ένα σημαντικό κομμάτι της αρχαίας οδού Τριπόδων, σήμερα συμπίπτει με την ομώνυμη οδό και την πλατεία Λυσικράτους.
Η ξενάγησή μας από την κ. Σκουμπουρδή κατέληξε και ολοκληρώθηκε στον περίφημο παλαιό Ιερό Ναό του Αγίου Νικολάου Ραγκαβά στα Αναφιώτικα. Πρόκειται για μια από τις ωραιότερες και πιο αγαπητές ιστορικές Εκκλησίες της Αθήνα. Το όνομα Ραγκαβάς ανήκει σε σημαντική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης και της Αθήνας, της οποίας το γνωστότερο μέλος της ήταν ο Αυτοκράτορας του Βυζαντίου Μιχαήλ Α’ ο Ραγκαβέ (811-813 μ.Χ.). Η Εκκλησία χτίστηκε από τον εγγονό του Αυτοκράτορα, Παύλο Ξηροποταμινό, ο οποίος αργότερα ανακηρύχθηκε Άγιος.
Οι ειδικοί χρονολογούν το κτίσμα του Ναού στον 11ο αιώνα (1040-1050 μ.Χ.) και είναι ένα από τα σημαντικότερα Βυζαντινά μνημεία της πόλης των Αθηνών. Ο ρυθμός του είναι τετρακιόνιος σταυροειδής εγγεγραμμένος με τρούλο.
Στον πρόναο της Εκκλησίας μπορούμε να δούμε μια ιστορική καμπάνα που ήταν η πρώτη που επετράπη να χρησιμοποιηθεί μετά την Επανάσταση του 1821. Ήταν επίσης η πρώτη που σήμανε την απελευθέρωση της Αθήνας από τους Γερμανούς στις 12 Οκτωβρίου του 1944 και κατά την στιγμή της έπαρσης της Ελληνικής σημαίας στην Ακρόπολη.
Κάθε χρόνο στις 25 Μαρτίου γίνεται η δοξολογία στο ναό και στο τέλος χτυπούν την καμπάνα όλοι οι παρευρισκόμενοι, για να ζωντανέψουν με χαρά τις μέρες εκείνες της απελευθέρωσης όπου η ίδια καμπάνα με τους ίδιους αναλλοίωτους ήχους σκόρπισε το μήνυμα της ανάστασης του Γένους έπειτα από 400 χρόνια δουλείας.
Αυτά και άλλα πολλά μάθαμε κατά την ξενάγησή μας στην Πλάκα και είμαστε σίγουροι ότι θα υπάρξει και συνέχεια γιατί πραγματικά είναι πολύ ωραίο να μαθαίνει κανείς την ιστορία και να γνωρίζει τα μνημεία της πόλης στην οποία ζει. Πόσο μάλλον όταν η πόλη αυτή είναι η Αθήνα.