Τό μέλλον πού ἔρχεται!
Στήν πορεία τῆς Ἱστορίας τοῦ Κόσμου οἱ κοινωνίες ὅλων τῶν ἐποχῶν μετασχηματίζονται διαρκῶς, ἄλλοτε μέ ἥπιο τρόπο καί ἄλλοτε βίαια. Οἱ βίαιες ἀλλαγές προφανῶς προκαλοῦνταν ἀπό γεγονότα πού μᾶλλον θλίψεις καί στεναχώριες ἔφερναν στούς ἀνθρώπους, ἐπειδή, κατά βάση, ἦσαν πόλεμοι καί ἐπαναστάσεις.
Ἐξετάζοντας μόνο τόν περασμένο αἰῶνα ἀρκεῖ νά ἑστιάσουμε στίς ἀλλαγές, πού ἔφεραν στόν Κόσμο οἱ δύο παγκόσμιοι πόλεμοι καί ἀργότερα ἡ κατάρρευση τοῦ ὑπαρκτοῦ σοσιαλισμοῦ.
Στίς ἡμέρες μας οἱ μετασχηματισμοί συνεχίζονται γιά τίς ἴδιες περίπου αἰτίες, μέ μεγαλύτερη ὅμως ἔνταση καί ταχύτητα. Ἀναλογισθεῖτε μόνο τίς ἀλλαγές πού προκάλεσαν στόν Κόσμο τά γεγονότα, πού συνέβησαν ἀπό τήν 11η Σεπτεμβρίου τοῦ 2001 καί ἔπειτα καί οἱ ἐπαναστάσεις πού ἐξερράγησαν στόν περίγυρό μας, λίγο ἀργότερα, καί πού ὀνομάστηκαν «πολύχρωμες».
Ραγδαῖες οἱ ἀλλαγές ἐξ αἰτίας αὐτῶν τῶν γεγονότων καί οἱ διαστάσεις τους παγκόσμιες. Οἱ κοινωνίες προσαρμόζονται γρήγορα στήν πραγματικότητα πού διαγράφεται ἀμέσως μετά τά συμβάντα πάντοτε, στίς μέρες ὅμως ἀκόμη γρηγορότερα, γιατί τό κυριότερο χαρακτηριστικό ὅλων αὐτῶν τῶν μετασχηματισμῶν εἶναι ἡ ἐπιτακτικότητα μέ τήν ὁποία ἐπιβάλλονται. Θυμηθεῖτε ἁπλᾶ τό σύνθημα πού κυριάρχησε μετά τά τρομοκρατικά χτυπήματα τῆς 11ης Σεπτεμβρίου: «Ἤ εἶστε μαζί μας ἤ μέ τούς τρομοκράτες»!
Μέ τά γεγονότα τῆς φετινῆς χρονιᾶς ὡστόσο, νομίζω ὅτι θά ξεπερασθεῖ σέ ταχύτητα καί σέ ἔνταση κάθε προηγούμενη μεταβολή. Καί ἐννοῶ βέβαια τίς ἀλλαγές πού ἤδη φέρνει σέ ὅλον τόν πλανήτη ἡ “πανδημία” τοῦ κορωναϊοῦ.
Τό ζητούμενο σέ ὅλα αὐτά, βέβαια, τά ὁποῖα καί ἐξήγηση ἔχουν καί ἀναμενόμενα συμβαίνουν πολλές φορές, εἶναι τό ἐάν ὁ μετασχηματισμένος κόσμος, ὅπως διαμορφώνεται τήν ἑπομένη τῶν γεγονότων, προκύπτει καλύτερος γιά τίς κοινωνίες καί τούς ἀνθρώπους ἤ ὄχι.
Καί μόνον ἡ πρόοδος τῆς τεχνολογίας καί ἡ ἀναδιοργάνωση τῶν δομῶν, πού συνήθως φέρνουν αὐτές οἱ ἀλλαγές, ἀρκεῖ γιά νά δεχθοῦμε ὅτι, μετά ἀπό στιγμές ἤ περιόδους σταθμούς τῆς Ἱστορίας ἡ ζωή τῶν ἀνθρώπων προκύπτει βελτιωμένη καί ἑπομένως εἶναι καλοδεχούμενες. Ἀλλά, μέχρι πότε καί πόσο μπορεῖ νά βελτιώνονται οἱ συνθῆκες τῆς ζωῆς χωρίς συνέπειες;
Ὄντως, ἡ πρόοδος τῆς ἀνθρωπότητας μέσα στήν Ἱστορία εἶναι ἀσύλληπτη, ὅμως μετά τήν 11η Σεπτεμβρίου παρατηροῦμε ὅτι, μᾶλλον ἀρχίζει μιά περίοδος ὅπου κατακτήσεις αἰώνων ἀφαιροῦνται ἀπό τήν ἰδιοσυστασία τοῦ ἀνθρώπου ὡς ἄτομο καί ὡς κοινωνίες καί οἱ κατακτήσεις αὐτές ἀφοροῦν στό βασικότερο χαρακτηριστικό τῆς ἀνθρώπινης ὕπαρξης, τήν αὐτεξουσιότητά της.
Ἡ αὐτεξουσιότητα τοῦ ἀνθρώπου ὡς πρόσωπο, μέ τήν ὁποία προικίστηκε ἀπό τόν Πλάστη του καί ὁ σεβασμός, πού αὐτή ἀπολαμβάνει σέ κάθε ἐποχή καί σέ κάθε κοινωνία καί πολιτισμό, εἶναι ἐκεῖνο τό χαρακτηριστικό πού διακρίνει πόσο καλά ἤ ὄχι ἐξελίσσεται ὁ ἀνθρώπινος βίος.
Αὐτό λοιπόν τό χαρακτηριστικό εἶναι ἡ ἀξία ἐκείνη πού ἀποτελεῖ τό διακύβευμα ὅλων τῶν ἐποχῶν καί φαίνεται πώς θά εἶναι τό ζητούμενο καί στά χρόνια πού ἀκολουθοῦν. Καί ἐπειδή αὐτό δέν εἶναι εὔκολο νά κατασταλεῖ ἔτσι ἁπλᾶ στήν ἐποχή μας, ἐποχή προόδου, ἀνεκτικότητας καί εὐζωΐας, ἀναδύθηκαν κάποια ἄλλα χαρακτηριστικά πού προβάλλονται πλέον ὡς οἱ νέοι πόλοι γύρω ἀπό τούς ὁποίους θά πρέπει νά περιστρέφεται ἡ σύγχρονη κοινωνία.
Ὡς ἕνα τέτοιο χαρακτηριστικό, μετά τήν 11η Σεπτεμβρίου (τήν γνωστή), προβάλλεται ἡ ἀσφάλεια τῶν ἀνθρώπων στόν σύγχρονο κόσμο, ὡς τό ἀναγκαῖο κακό ἐνώπιον τοῦ ὁποίου ἡ αὐτεξουσιότητα τοῦ ἀνθρώπου, δηλαδή οἱ ἐλευθερίες του, ἐπιβάλλεται νά περιορισθοῦν.
Ὁ “σεβασμός” στήν διαφορετικότητα ὡς «ἐργαλεῖο» γιά τόν περιορισμό τῆς ἐλευθερίας στήν ἔκφραση, ἀποτελεῖ ἕνα ἄλλο χαρακτηριστικό, τό ὁποῖο ἀναδύθηκε στόν σύγχρονο βίο, ἀφ’ ἑνός μετά τίς μεγάλες μετακινήσεις πληθυσμῶν πού παρατηροῦνται στόν Κόσμο, ἀρχικά μετά τή λήξη τοῦ Ψυχροῦ Πολέμου καί ἰδιαίτερα μετά τήν ραγδαία ἐπιδείνωση τῶν δημογραφικῶν δεικτῶν τοῦ δυτικοῦ κόσμου καί ἀφ’ ἑτέρου μετά τήν διαφοροποίηση διαχρονικῶν ἀξιῶν πάνω στίς ὁποῖες στηρίχθηκαν, προαιώνια, οἱ κοινωνίες ὅλου τοῦ Κόσμου, ὅπως γιά παράδειγμα ἡ οἰκογένεια, ἡ διάκριση τῶν φύλων καί ἡ ἀποστροφή τῶν ἀνθρώπου πρός τή διαστροφή.
Ἡ οἰκονομία πάλι, καί ἡ πρόοδος τῶν ἀριθμῶν ἀναδύθηκαν, σ’ αὐτά τά ὕστερα χρόνια, ὡς τά χαρακτηριστικά πρός τά ὁποῖα πρέπει νά εἶναι ἀπόλυτα προσηλωμένες οἱ προσπάθειες ὅλων τῶν κοινωνιῶν, γιατί ἔτσι ἐξασφαλίζεται ἡ εὐημερία καί ἡ πρόοδος καί ἑπομένως τό ἀπόρρητό τῶν συναλλαγῶν, ἡ ἰδιωτικότητα καί ἡ ἐλευθερία πού δίνει τό χρῆμα σ’ ἐκεῖνον πού τό διαθέτει καί ἀκόμη περισσότερο σέ αὐτόν πού μπορεῖ νά τό ἐκδίδει ἔπρεπε νά κατασταλοῦν.
Καί ἐνῶ ὅλα τά παραπάνω ὁμαλά συντελοῦσαν στόν μετασχηματισμό τῆς παγκόσμιας κοινότητας πρός τό ὅραμα ὅσων συναντῶνται «τῶν θυρῶν κεκλεισμένων» σέ διάφορους τόπους, φαίνεται πιά ὅτι, ἐπειδή ὁ ρυθμός προχώρησης δέν ἦταν ὁ προσδοκώμενος, χρειάσθηκε νά ἐμφανισθεῖ καί τό πιό πρόσφατο χαρακτηριστικό, ἡ δημόσια ὑγεία ὡς ὑπέρτατη ἀξία τῆς κοινωνίας, ἐνώπιον τῆς ὁποίας τά πράγματα δείχνουν πώς θά ὑποκλιθεῖ ὅ,τι ἀπέμεινε στόν Κόσμο ἀπό τήν ἐλευθερία τῶν ἀνθρώπων, τήν ὁποία οἱ ἰσχυροί τοῦ κόσμου, σέ ὅλες τίς ἐποχές, μάχονται σφοδρά.
Ἔτσι, λοιπόν, προβάλλει ὁ νέος Κόσμος. Περισσότερο ἀσφαλής, περισσότερο προοδευτικός, ἀδέσμευτος ἀπό τό χρῆμα γιά πρώτη φορά στήν ἱστορία του καί ἐξασφαλισμένα ὑγιής.
Βλέπετε κάτι κακό σέ ὅλα αὐτά; Προφανῶς ὄχι καί ἑπομένως καλῶς γινομένα ἀφοῦ “γιά τό καλό μας” γίνονται!...
Ναί, ἀλλά πόσο ἐλεύθερος θά εἶναι ὁ ἄνθρωπος στή Νέα Ἐποχή; Θά συνεχίσει νά ἔχει τό ἀπεριόριστο τῶν ἐπιλογῶν μέ τό ὁποῖο τόν προίκισε ὁ Θεός; Θά συνεχίσει νά συλλογᾶται καλά ἀφοῦ ὁ ποιητής ἔγραψε ὅτι ἔτσι
κάνει ὅποιος συλλογᾶται ἐλεύθερα;
Θά διαθέτει ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος τό τεκμήριο τῆς ἀθωότητας ἤ θά χρειάζεται ἡ πιστοποίηση τῆς Πολιτείας γιά τίς δημόσιες δράσεις του;
Θά συνεχίσει νά εἶναι ἡ ἐλευθερία τοῦ ἄλλου τό κριτήριο τῆς ἐμβέλειας τῆς ἐλευθερίας τοῦ καθ’ ἑνός ἤ θά προσθέσουμε περισσότερες παραμέτρους σέ αὐτό;
Μήπως θά εἶναι ὁ ἀπόλυτος σεβασμός στίς ἐπιταγές τῆς Διοίκησης, ἡ προστασία τοῦ δημοσίου συμφέροντος, ἡ ἀπαρέγκλιτη τήρηση τοῦ νόμου καί ἡ αὐτοπαραίτηση ἀπό προσωπικές ἀξίες καί ἀπόψεις, προϋποθέσεις νομιμότητας καί συμμετοχῆς στόν δημόσιο βίο;
Ὅπως καί νά ἔχει τό πράγμα, ἕνα εἶναι σίγουρο. Τό μέλλον δέν θά εἶναι καθόλου μονότονο!
Δημήτριος Κοσκινιώτης
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Τεῦχος 216-217
Αὐγουστος-Σεπτέμβριος 2020