Ἀγριότητα ἤ Ἁγιότητα;
Σκέψεις γύρω ἀπό τήν ἀποδοχή ἤ τή ἀπόρριψη τῆς ἁγιότητας μέσα στή σύγχρονη οἰκογένεια Ἀρχικά θά ἤθελα νά σημειώσω τά ἑξῆς γύρω ἀπό τό ζητούμενο, πού εἶναι ἡ ἀγιότητα.
Γιά ἔναν Ἱερέα, πού συνειδητά συλλαβίζει μιά μιά τίς λέξεις τῆς Θείας Λειτουργίας, ἀναζητῶντας τό σωτηριολογικό μήνυμα καί τόν θεολογικό τους πυρῆνα, σ᾿ ἐκείνη τή λιτή φράση «Πρόσχωμεν, τά ἅγια τοῖς ἁγίοις», βγαλμένη ἀπό τά σπλάχνα τῆς συνειδητῆς πίστεως καί ἐμπειρίας, φράση πού ἀποτελεῖ καί παραμένει τό βασικό θεμέλιο τῆς αὐτογνωστικῆς πορείας, τήν ὁποία καλούμεθα ὅλοι, λαϊκοί καί Κληρικοί, ν᾿ ἀκολουθήσουμε. Γιατί δίχως τήν ἀρετή τῆς αὐτογνωσίας, «τοῦ ὁρᾶν, δηλαδή, τά ἐμά πταίσματα», δέν εἶναι δυνατό νά καταλάβεις τό βαθμό προσέγγισης πρός Ἐκεῖνον ἤ Ἐκείνου πρός ἐμᾶς. Πού σημαίνει ὅτι σοῦ παραχωρεῖ τό δικαίωμα νά Τόν ἀκολουθήσεις: τονίζοντας, “Δεῦτε πρός με.....(γιατί) ἐγώ εἰμι ἡ ὁδός καί ἡ ἀλήθεια καί ἡ ζωή”. ( πρβλ. Ματθ.11, 28· Ἰω. 14, 6)
Τό πρόβλημα ὡστόσο τῆς ἀποδοχῆς –ἤ ὄχι– τῆς ἁγιότητας ἀπό μέρους τῶν πιστῶν εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς ἐλευθερίας, στήν ὁποία ἔχουμε κληθεῖ ὅλοι, στό νά Τόν ἀκολουθήσουμε μέ συνέπεια, ἀταλάντευτη πίστη καί φυσικά μέ ὑπακοή καί ἄκρα ταπείνωση. Κι αὐτό δέν πρέπει νά ὁδηγεῖ σέ ἀκρότητες καί ἀγχωτικές διαστάσεις.
Ὠστόσο, μιά σύγχρονη οἰκογένεια, πού ζεῖ μέσα σέ ἔντονους βιορυθμούς καί κάτω ἀπό τίς πιέσεις, τόσο τοῦ χρόνου, ὅσο καί τῶν σφοδρῶν ἐπιθέσεων τῆς καταναλωτικῆς κοινωνίας, ἀσφαλῶς εἶναι πολύ μακρυά ἀπό τήν κλειστή οἰκογένεια τῶν ἀγροτικῶν περιοχῶν, ὅπου ὑπῆρχε πειθαρχία, ὑπακοή στό θέλημα τοῦ πατέρα καί, προπάντων, εὐσέβεια, σεβασμός, ἀλλά καί μιά ἐκπληκτική συνοχή στόν οἰκογενειακό ἱστό. Αὐτά ὅμως πέρασαν μέ τό χρόνο καί τήν ἐξέλιξη, πού ἐμφανίστηκε ἀκόμα καί στά πιό ἀπόμερα χωριά, ἀφοῦ κυρίαρχη φωνή στή ζωή τοῦ “ἐξελιγμένου”ἀνθρώπου εἶναι ἐκείνη ἡ τῆς Τηλεοράσεως: ἡ ἐπίμονη καί σαγηνευτική φωνή. Μέ τά ὅσα, φυσικά, τήν ἀκολουθοῦν.....
Τό ἐρώτημα, λοιπόν, πού πλανᾶται σήμερα εἶναι τό ἑξῆς: Σέ ποιό μέτρο μπορεῖ νά κατορθωθεῖ, νά βιωθεῖ καί νά προσεγγιστεῖ μέσα στή σύγχρονη οἰκογένεια τῶν καιρῶν μας, ἡ ἁγιότητα; Γιατί ἐδῶ δέν δίδεται κάποιο εἰδικό συνταγολόγιο μέ τό ὁποῖο εἶναι δυνατή ἡ οἰκειοποίησή της, ἄν προηγουμένως δέν ὑπάρξει ὁ μακρύς, ἐπίπονος κι αἱματηρός δρόμος τῆς ἀσκήσεως, πάντα μέσα στά πλαίσια τοῦ ἁγιοπνευματικοῦ ἀγῶνα καί φωτισμοῦ. Γιατί εἶναι βέβαιο πώς σέ ὅλες τίς οἰκογένειες ὁ σταυρός καί ἡ ἀγωνία συνυπάρχουν μέ τήν ἀδυσώπητη καθημερινότητα ὅμως, ἄν ὅλα αὐτά δέν εἶναι ἐμβαπτισμένα μέσα στό σταυροαναστάσιμο φῶς τῆς Πίστεως, πού ὡς βακτηρία, ἐλπίδα καί θεμέλιο διακρατεῖ τόν οἰκογενειακό βίο, τότε «ἔτι ἕν λείπει» (πρβλ. Λουκ.18, 22 ). Καί αὐτό τό «ἕν», ἀσφαλῶς, εἶναι ἐκεῖνος ὁ πρῶτος βηματισμός πού ὁδηγεῖ «εἰς τά ἅγια». Μόνο, πού γιά νά γίνει αὐτό τό πρῶτο βῆμα ἀπαιτεῖται θυσία, αὐταπάρνηση, ἐκκοπή τοῦ ἰδίου θελήματος καί φυσικά ἡ θεοφιλής ὑπομονή. ( Ὅσον ἀφορᾶ τήν τελευταία, στ᾿ ἀλήθεια, πόσα ἀνδρόγυνα δέν ἔρχονται σέ διάσταση, μέ ἀποτέλεσμα νά διασπᾶται τό Μέγα Μυστήριο τοῦ Γάμου, ὅπου ὑποσχέθηκαν νά παραμείνουν ἑνωμένοι)!
Στίς μέρες μας, ὅπου ὑπάρχει ἀναμφίβολα κρίση ἀξιῶν, ἡ οἰκογένεια εἶναι καί αὐτή εὐάλωτη ἀπό τά διάφορα συνθήματα γιά ἀπελευθέρωση, δικαιώματα, σεβασμό τῆς προσωπικότητας κ.ἄ. συναφῆ. Ὅσοι δέ διαφοροποιοῦνται ἀπό τό συρμό αὐτό, ἔχω τήν ταπεινή γνώμη, πώς λαμβάνουν ἐπάξια τόν “τῆς δικαιοσύνης στέφανον” (πρβλ Β΄ Τιμ. 4, 8.) γιατί ἀγωνίζονται ἐν μέσῳ παγίδων πολλῶν, νά ὑψώσουν τήν οἰκογένεια πάνω ἀπό τά χαλεπά καί ἀφρίζοντα κύματα τῆς δοκιμασίας καί τοῦ ὑποβιβασμοῦ.
Ἀπό τήν περίπου τριαντάχρονη ποιμαντική μου ἐμπειρία καταθέτω τά παρακάτω, τά ὁποῖα δέν ἀποτελοῦν μιά φιλολογική ἐπεξεργασία βιωμάτων, ἀλλά βαθύτερη προσέγγιση τοῦ Μυστηρίου τοῦ οἰκογενειακοῦ γίγνεσθαι.
Τά Ψυχοσάββατα, ὅταν μαζί μέ τό λιτό τό πιατάκι τά κόλυβα, προσφέρεται στόν Ἱερέα τό χαρτί μέ τά ὀνόματα τῶν κεκοιμημένων τῆς κάθε οἰκογένειας τῆς ἐνορίας, ἀσφαλῶς κανένας δέ μπορεῖ νά διακρίνει ἐμπρός ἀπό τό κάθε ὄνομα τό ἐπίθετο ἅγιος. Γιατί αὐτό μόνο “ὁ καί νεκρῶν καί ζώντων ἐξουσιάζων ὡς Θεός” τό γνωρίζει καλύτερα ἀπό ἐμᾶς. Ὡστόσο, ἐπειδή καί ἐμεῖς ἔχουμε τήν ἐλπίδα πώς μέσα στά τόσα ὀνόματα, πού ἀκούγονται, ὑπάρχουν καί οἱ ἀφανεῖς, οἱ ἄγνωστοι ἅγιοι, δέν ἀφήνουμε τόν ἱερό χρόνο νά περάσει μέσα στό σκοτάδι τοῦ πένθους καί τῆς ἀπελπισίας, ἀλλά ψάλλουμε: “Μετά τῶν ἁγίων ἀνάπαυσον, Χριστέ, τάς ψυχάς τῶν δούλων σου.....”. Γιατί πιστεύουμε στόν Ἁγιασμό πού χαρίζει καί γιατί ξέρουμε πώς μέσα στόν ἱκανό αὐτό ἀριθμό τῶν κεκοιμημένων, τή μεγάλη πλειοψηφία τήν κατέχουν γονεῖς, πάπποι, προππάποι..... Κομμάτια ἐξάπαντος τῆς οἰκογένειας ἑκάστου, πού ὁ καθένας λειτούργησε τά τοῦ βίου του πιστῶς καί θεαρέστως, φέροντας τόν βαρύτερο ἤ ἐλαφρότερο σταυρό του. Αὐτόν, δηλαδή, πού τοῦ δόθηκε νά ἄρει.......
Σκόπελος π. Κων. Ν. Καλλιανός
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Τεῦχος 216-217
Αὐγουστος-Σεπτέμβριος 2020