Μεγάλο ἁγιοπνευματικά ἀρωματοπωλεῖο τῆς Ὀρθοδοξίας μας
Ὅταν κάποιος εἰσέρχεται σέ ἀρωματοπωλεῖο καί τίποτε ἀκόμα κι ἄν δέν ἀγοράσει, ἐξερχόμενος, θά ἔχει γιά ἀρκετή ὥρα τήν αἴσθηση τῆς εὐωδίας πού δοκίμασε στόν λίγο αὐτό χρόνο πού βρισκόταν ἐκεῖ, ἀλλά καί ὁ ἴδιος σωματικά, γιά κάποιο χρονικό διάστημα, θά ἀποπνέει εὐωδία, πού θά γίνεται αἰσθητή στούς γύρω ἀπ’ αὐτόν.
Ἐάν αὐτό συμβαίνει στά συνηθισμένα τῆς γῆς ἀρωματοπωλεῖα, κάτι ἀνάλογο –ἀντίστοιχο– παράλληλο, θά λέγαμε ὅτι ἰσχύει γιά τόν κάθε Χριστιανό πού θά ἐγκύψει στήν μελέτη τοῦ βίου, τῆς διδασκαλίας καί τῶν θαυμάτων κάθε Ἁγίου τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας. Καί ἄν ἀκόμα, δηλαδή, δέν ὠφεληθεῖ ψυχικά, παρακινούμενος σέ μετάνοια γιά τήν ἁμαρτωλή ζωή του, ἤ σέ ἐντονότερη Πνευματική πάλη, ὅμως ἡ ὀλίγη αὐτή μελέτη πού ἔκανε –δέν μπορεῖ– κάτι θά τοῦ ἐνσταλάξει στήν καρδιά του ὡς ὀσμή εὐωδίας πνευματικῆς, πού ἐνδεχομένως ἀργότερα νά τό ἀξιοποιήσει.
Ὁ Ἅγιος Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ (1759 – 1833), εἶναι ἀπό τά μεγαλύτερα ἁγιοπνευματικά ἀρωματοπωλεῖα τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας. Ὅποιος ἐγκύψει, ἔστω καί σέ μία ἀπό τίς πτυχές τοῦ βίου ἤ τῆς διδασκαλίας του, θά νοιώσει τό ἰδιαίτερο πνευματικό ἄρωμα, πού ὁ Ἅγιος ἀποπνέει. Ἄς κάνουμε λοιπόν τόν Σταυρό μας, ἄς βάλουμε νοερά μιά μετάνοια στήν Εἰκόνα τοῦ Ἁγίου μας καί ἄς τόν παρακαλέσουμε: «Ἅγιε τοῦ Θεοῦ, πάτερ ἡμῶν Σεραφείμ, «ἔλλαμψον ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν» τήν Χάρη σου καί μή μᾶς ἀποστραφεῖς τούς ἁμαρτωλούς, ἀλλά πρέσβευε ὑπέρ ἡμῶν».
Ἡ μία πτυχή τοῦ βίου καί τῆς διδασκαλίας τοῦ Ὁσίου, στήν ὁποία τώρα ἐπιθυμοῦμε νά ἐγκύψουμε, εἶναι ἡ συνάντησή του μέ τόν Νικόλαο Μοτοβίλωφ, ἡ διδασκαλία πού ὁ Ἅγιος ἔκανε σ’ αὐτόν σχετικά μέ τόν σκοπό τῆς χριστιανικῆς ζωῆς καί τέλος ἡ ἁγιοπνευματική ἔλλαμψη καί μεταμόρφωση τοῦ Ἁγίου, τῆς ὁποίας ἔγινε μέτοχος καί ὁ συνομιλητής του. Ἡ παροῦσα ἔκθεση γίνεται μέ τήν ἀφορμή τῆς ἀνακομιδῆς τῶν Ἱερῶν Λειψάνων τοῦ Ὁσίου Σεραφείμ, τήν ὁποία τιμοῦμε τήν 19η Ἰουλίου. Εἶναι μάλιστα χαρακτηριστικό, τό ὅτι ἡ 19η Ἰουλίου εἶναι καί ἡ ἡμερομηνία γεννήσεως τοῦ Ἁγίου, τό 1759. Ἡ ἀνακομιδή ἔγινε τό ἔτος 1903 στή Μονή τοῦ Σάρωφ, τῆς Ρωσίας.
Ὁ Νικόλαος Μοτοβίλωφ, μιά σπάνια καί ἐξαιρετική προσωπικότητα, τοῦ ὁποίου ἡ ζωή καί ἡ ὕπαρξη ἦταν γεμάτη ἀπό γεγονότα ἀσυνήθιστα καί ἀπίστευτα, μέ τό κοσμικό καί τό πνευματικό στοιχεῖο ἀνάμικτα κατά τρόπο τόσο ἀξεδιάλυτο, πού μετά βίας μποροῦσε κανείς νά τά ξεχωρίσει, γεννήθηκε στίς ἀρχές τοῦ 19ου αἰῶνα στή Ρωσία. Ἔμενε στό Νίζνι-Νόβγκοροντ. Ἦταν μεγαλογαιοκτήμονας καί στή ζωή του πέρασε πολλές θλίψεις. Πόνεσε πολύ, τόσο σωματικά ὅσο καί ψυχικά. Ἀπό νωρίς, ὄντας μοναχογιός, εἶχε χάσει τόν πατέρα του καί μέ πολλούς κόπους κατόρθωσε νά σπουδάσει καί νά διοριστεῖ δικαστής καί ἐπιθεωρητής τῶν σχολείων στήν περιοχή Καρσούν. Σέ ἡλικία λίγο μεγαλύτερη τῶν εἴκοσι ἐτῶν ἀρρώστησε μέ ρευματισμούς καί σκλήρυνση κατά πλάκας. Ἀπεφάσισε νά πάει στήν ἔρημο τοῦ Σάρωφ, ἐπειδή ἄκουσε νά μιλοῦν γιά κάποιον θαυματουργό ἱερομόναχο Σεραφείμ, πού ἦταν ἐκεῖ ἀσκητής. Συναντήθηκαν οἱ δύο ἄνδρες –ὁ Μοτοβίλωφ ἐβαστάζετο ἀπό τέσσερεις γνωστούς του– στήν ἔρημο τοῦ Σαρώφ, ἔξω ἀπό τήν ἐκεῖ Μονή, στίς ἀρχές Σεπτεμβρίου 1831. Ὁ Ὅσιός μας, μετά ἀπό ἕνα χρόνο καί λίγους μῆνες, δηλαδή στίς 2 Ἰανουαρίου 1833, ἐκοιμήθη. Ἄρα, τότε, βρισκόταν στάς δυσμάς τοῦ βίου του, «ὡς ἐλαία κατάκαρπος» ἤδη ἀπό ἁγιοπνευματικούς καρπούς καί μέ σχετικά καλή σωματική ὑγεία.
Στήν ἀρχή, προσπάθησε νά πείσει τόν Νικόλαο, νά ἀπευθυνθεῖ σέ γιατρούς γιά τήν θεραπεία του, διότι ὁ ἴδιος δέν ἦταν γιατρός. Ὅμως ἐκεῖνος, ὁμολόγησε πώς εἶχε ἤδη συμβουλευθεῖ μάταια ἕνα σωρό γιατρούς, ὄχι μόνο ἐντός ἀλλά καί ἐκτός Ρωσίας. Ἡ μόνη του ἐλπίδα ἦταν ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, μέ τίς προσευχές τοῦ στάρετς(=γέροντα). Τότε, ὁ Ὅσιος, ἀφοῦ ρώτησε σχετικά τόν Νικόλαο καί βεβαιώθηκε γιά τήν Ὀρθόδοξη πίστη του καί γιά τήν ἀκράδαντη βεβαιότητά του, ὅτι ὁ Κύριος Ἰησοῦς μέ τίς πρεσβεῖες τῆς Παναχράντου Μητέρας Του καί μέ τή δική του φτωχή –ὅπως ἔλεγε– προσευχή, θά τοῦ χορηγοῦσε τήν πολυπόθητη ὑγεία του, τοῦ ἐδήλωσε, ὅτι «κατά τήν πίστιν» του, ἤδη τό θαῦμα ἔχει συντελεσθεῖ. Μέ τήν βοήθειά του, στήν ἀρχή κρατῶντας τον δυνατά μέ τούς ἄλλους τέσσερεις, λίγο μετά κρατῶντας τον μόνος του καί τέλος ἀφήνοντάς τον ὄρθιον χωρίς στήριγμα, τόν παρότρυνε νά βαδίσει. Τό θαῦμα πράγματι, εἶχε συντελεσθεῖ. Ὁ μέχρι τότε ἀνάπηρος, βάδιζε, ὑγιής πλέον, χωρίς δυσκολία. Ἀπό τότε, ἐπισκέφθηκε κι ἄλλες φορές τόν Ὅσιο, εὐχαριστῶντας τον κάθε φορά. Σέ μία ἀπ’ αὐτές τίς ἐπισκέψεις, τόν μῆνα Νοέμβριο τοῦ ἴδιου ἔτους, μέσα στήν ἤδη χιονισμένη ἔρημο τοῦ Σαρώφ, ἔγινε ἡ ἱστορική αὐτή συνομιλία. Κατ’ αὐτήν, ὁ Ὅσιος, πού εἶχε καί τόν κύριο λόγο, προσπάθησε ἐξελικτικά, μέ διαλογική μορφή, νά ἐκθέσει στόν Μοτοβίλωφ, ὅτι τόσο ἡ προσευχή καί ἡ νηστεία, ὅσο καί οἱ ἀγαθοεργίες καί ἐλεημοσύνες, ἕνα σκοπό μόνο ἔχουν καί πρός ἕνα στόχο μόνο πρέπει νά στρέφονται· καί αὐτός εἶναι ἡ ἀπόκτησις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Κάθε τόσο, ὁ Μοτοβίλωφ, διακριτικά βεβαίως, διακόπτει τόν πηγαῖο καί χειμμαρρώδη λόγο τοῦ Ὁσίου, γιά νά ἐρωτᾶ καί νά ζητᾶ ἐξηγήσεις διευκρινιστικές τῆς διδασκαλίας τοῦ Ὁσίου μας. Καί ὅταν πλέον, τοῦ Θεοῦ βεβαίως συνεργοῦντος, ὁ Ὅσιος ἔχει φέρει τόν συνομιλητή του, θά λέγαμε, στό ἀπροχώρητο καί ἐνῶ ἐκεῖνος –καλοπροαίρετα βεβαίως– ἐπιμένει νά λάβει ἀκόμα καί σωματική ἐμπειρία τῆς ἁγιοπνευματικῆς χάριτος, ὁ Ὅσιός μας μετά ἀπό στιγμιαία ἐνδόμυχη προσευχή, πιάνει στιβαρά τόν Νικόλαο ἀπό τούς ὤμους, λέγοντάς του, ὅτι ἤδη καί οἱ δυό τους βρίσκονται μέσα στήν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, λουσμένοι ἀπό τό ἄκτιστο Θαβώρειο φῶς τῆς Θείας τοῦ Χριστοῦ Μεταμορφώσεως. Καί «ἅμ’ ἔπος ἅμ’ ἔργον», τό Θαβώρειο φῶς, τούς περιλούζει καί τούς δύο, χαρίζοντάς τους, μέσ’ τό καταχείμωνο, μιά ἀνείπωτη θερμότητα, χαρά, ἀγαλλίαση, εὐχαρίστηση, εἰρήνη καί γλυκύτητα· ὅλα καρπούς καί δωρεές τοῦ Ἁγίου καί Τελεταρχικοῦ Πνεύματος. Τέλος, ὁ Ὅσιός μας, προτρέποντας τόν Μοτοβίλωφ σέ εὐχαριστία πρός τόν Θεόν γιά τήν ἁγιοπνευματική αὐτή Του δωρεά καί Χάρη, τόν «ἀπολύει ἐν εἰρήνῃ».
Ὁ Ὅσιος Σεραφείμ, μέ ἐκτενέστατη διδασκαλία, ἐπαγωγικά, φέρνει τόν συνομιλητή του στόν ἐπιθυμητό σκοπό, νά νοιώσει δηλαδή κι αὐτός μέ τίς σωματικές αἰσθήσεις του, αὐτήν τήν ὄντως σπάνια καί δυσκατόρθωτη – καί ἀπό τούς ἀγωνιστές χριστιανούς ἀκόμη - ἐμπειρία. Εἶναι ἀδύνατον νά μεταφερθεῖ ἐδῶ ὅλη αὐτή ἡ ὑπόθεσις. Εὐτυχῶς, πού ὁ σύγχρονός μας Ἅγιος Ἰουστῖνος τῆς Σερβίας (τοὐπίκλην Πόποβιτς), στόν ὑπ’ αὐτοῦ συγγραφέντα Βίον τοῦ Ἁγίου Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ, μᾶς δίδει μιά σωστά ἐπεξεργασμένη περίληψη.
Ὁ Νικόλαος Μοτοβίλωφ τά κατέγραψε ὅλα μέ κάθε λεπτομέρεια καί, πεθαίνοντας, τά παρέδωσε, πολύτιμη κληρονομιά, στήν σύζυγό του Ἑλένη, ἡ ὁποία ἔγινε κατόπιν μοναχή στή Μονή τοῦ Ντιβιέγεβο καί τά παρέδωσε, μέ τή σειρά της, στά Ἀρχεῖα τῆς Μονῆς, ἀπ’ ὅπου καί ἔγιναν γνωστά.
Ἀλλά, ἄς μεταφέρουμε ἐδῶ, τήν ἀναφερθεῖσα περίληψη τοῦ Ἁγίου Ἰουστίνου τῆς Σερβίας, ἀφοῦ προδηλώσουμε μιά περίεργη λεπτομέρεια: Ὁ στάρετς, πού εἶχε ὡς ἀρχή, μέ μία χωριάτικη ἁπλότητα, νά μιλᾶ σέ ὅλους στόν ἑνικό ἀριθμό, μιλοῦσε στόν Μοτοβίλωφ στόν πληθυντικό, ἀπό τήν πρώτη κιόλας συνάντησή τους.
– Ὁ Κύριος μοῦ ἀποκάλυψε, ὅτι στήν παιδική ἡλικία σας, ἐπιθυμούσατε νά μάθετε, ποιός εἶναι ὁ σκοπός τῆς χριστιανικῆς ζωῆς. Σᾶς συμβούλευαν, ἀκόμη καί πρόσωπα μέ ὑψηλή θέση τήν ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας, νά ἐκκλησιάζεσθε, νά προσεύχεσθε, νά κάνετε καλές πράξεις, διότι σ’ αὐτά συνίσταται ὁ σκοπός τῆς χριστιανικῆς ζωῆς καί ἀνώτερα ἀπ’ αὐτά νά μήν ζητᾶτε. Ὅμως, ἡ ἀπάντηση αὐτή δέν μποροῦσε νά σᾶς ἱκανοποιήσει. Ὄντως, ἡ προσευχή, ἡ νηστεία, ἡ ἀγρυπνία, οἱ ἀγαθοεργίες καί ὅλη γενικά ἡ χριστιανική ἄσκηση, εἶναι καλά καθ’ ἑαυτά. Ἀλλά ὁ σκοπός τῆς ζωῆς μας δέν εἶναι μόνο νά ἐκπληρώσωμε αὐτά, διότι αὐτά εἶναι μόνο τά μέσα. Ὁ πραγματικός σκοπός τῆς χριστιανικῆς ζωῆς εἶναι νά ἀποκτήσωμε τό Ἅγιον Πνεῦμα.
– Μέ ποιά ἔννοια λέτε ὅτι πρέπει νά κερδίσουμε τό Ἅγιο Πνεῦμα; Δέν τό καταλαβαίνω αὐτό.
– Κερδίζω, σημαίνει ἀποκτῶ. Ἐσεῖς γνωρίζετε σίγουρα ἐξ ἐπαγγέλματος, τί σημαίνει ἀποκτῶ χρήματα. Αὐτό τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τό Ἅγιον Πνεῦμα. Τό Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι κεφάλαιο, ὁ μοναδικός καί ἀστείρευτος αἰώνια θησαυρός. Κάθε ἔργο πού γίνεται ἀπό ἀγάπη Χριστοῦ, φέρει τήν ἐπιθυμητή αὐτή Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, περί ἧς ὁ λόγος μας. Ὅμως, τοῦτο κατορθώνεται εὐκολώτερα μέ τήν προσευχή, διότι αὐτή ἀποτελεῖ τό ὄργανο πού διαθέτουμε. Μπορεῖ νά τύχει νά θέλετε νά πᾶτε στήν ἐκκλησία, νά ἐκκλησιασθεῖτε, ἀλλά ἡ ἐκκλησία νά μήν εἶναι κοντά ἤ νά ἔχει τελειώσει ἡ ἀκολουθία. Ἤ, ἔχετε ἐνδεχομένως ἐπιθυμία νά ἐλεήσετε κάποιον πτωχό, ἀλλά πτωχός νά μήν ὑπάρχει. Ἴσως ἐπιθυμεῖτε νά γίνετε ἀπαθής, ἀλλά δέν ἔχετε γι’ αὐτό δυνάμεις. Γιά τήν προσευχή ὅμως ὑπάρχει πάντοτε δυνατότητα. Αὐτή εἶναι προσιτή τόσο στόν πλούσιο, ὅσο καί στόν πτωχό, τόσο στόν ἐγγράμματο, ὅσο καί στόν ἁπλοϊκό, στόν ἰσχυρό ὅσο καί στόν ἀδύναμο, στόν ὑγιῆ ὅσο καί στόν ἀσθενή, στόν δίκαιο ὅσο καί στόν ἁμαρτωλό. Ἡ δύναμη τῆς προσευχῆς εἶναι τεράστια καί, περισσότερο ἀπ’ ὁ,τιδήποτε ἄλλο, αὐτή ἑλκύει τό Ἅγιον Πνεῦμα.
– Γέροντα, ὅλη τήν ὥρα μιλᾶτε γιά τήν Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, τήν ὁποία πρέπει νά ἀποκτήσουμε· ἀλλά, πῶς καί ποῦ μπορῶ νά τήν δῶ; Τά καλά ἔργα, εἶναι ὁρατά. Ἄραγε, τό Ἅγιον Πνεῦμα μπορεῖ νά γίνει ὁρατό; Πῶς μπορῶ νά γνωρίζω, ἐάν Αὐτό εἶναι μαζί μου ἤ ὄχι;
– Ἡ χάρις τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ὁποία μᾶς ἔχει δοθεῖ στό βάπτισμα, λάμπει στήν καρδιά μας παρά τίς ὅποιες ἁμαρτίες μας καί τά σκοτάδια, πού μᾶς περικυκλώνουν. Αὐτή ἐμφανίζεται μέσα σέ ἄρρητο φῶς, σ’ ἐκείνους, μέ τούς ὁποίους ὁ Κύριος ἀναγγέλει τήν παρουσία Του. Οἱ ἅγιοι Ἀπόστολοι, στό ὄρος Θαβώρ, κατά τήν Θεία Μεταμόρφωση, ἀλλά καί στό Ὑπερῶο τῆς Πεντηκοστῆς, αἰσθάνθηκαν «χειροπιαστά», ἐν σώματι, τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
– Πῶς θά μποροῦσα νά γίνω κι ἐγώ προσωπικά καί μέ σωματική αἴσθηση μάρτυς αὐτοῦ τοῦ γεγονότος;
Καί τότε, ἔγινε ἡ ἁγιοπνευματική ἔλλαμψη τοῦ Θαβωρίου ἀκτίστου Φωτός στό πρόσωπο καί στό ὅλο σῶμα τοῦ Ὁσίου, ὁ ὁποῖος ἔπιασε δυνατά ἀπό τούς ὤμους τόν συνομιλητή του, ἀγκαλιάζοντάς τον καί λέγοντάς του:
– Ἀγαπητέ μου, εἴμαστε τώρα καί οἱ δυό μας γεμᾶτοι μέ τό Ἄγιον Πνεῦμα. Γιατί δέν μέ κοιτάζετε;
– Δέν μπορῶ, μπάτιουσκα (=πατερούλη), νά σᾶς κοιτάξω. Ἀπό τά μάτια σας ἀναπηδοῦν φλόγες σάν κεραυνοί. Τό πρόσωπό σας ἔγινε πιό λαμπερό κι ἀπό τόν ἥλιο καί τά μάτια μου δέν τό ἀντέχουν.
– Μήν τρομάζετε, φιλόθεε. Καί σεῖς τώρα εἶσθε γεμᾶτος μέ τό Ἅγιον Πνεῦμα. Διαφορετικά, δέν θά μπορούσατε νά μέ ἀντικρύσετε στήν κατάσταση πού βρίσκομαι. Εὐχαριστεῖστε τόν Κύριο γιά τό ἀνέκφραστο ἔλεός Του καί τήν δωρεά Του αὐτήν, τήν ὁποία σπανίως, ἀκόμα κι αὐτοί οἱ ἀγωνιστές ἐρημίτες μοναχοί, ἀξιώνονται νά λάβουν. Χωρίς κἄν νά κάνω τόν Σταυρό μου, μόνο πού νοερῶς καί μυστικῶς στήν καρδιά μου προσευχήθηκα, λέγοντας «Κύριε, ἀξίωσέ τόν νά δεῖ καθαρῶς καί αἰσθητῶς καί μέ τούς σωματικούς ὀφθαλμούς του τήν κάθοδο καί ἐπέλευση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅπως ἔκανες νά τήν δοῦν οἱ Ἅγιοί σου Ἀπόστολοι, τόσο στό Θαβώρ, ὅσο καί στό Ὑπερῶο τῆς Πεντηκοστῆς». Καί νά, πού ὁ Θεός ἐξεπλήρωσε ἀμέσως τήν ταπεινή ἱκεσία τοῦ φτωχοῦ Σεραφείμ. Ἐπειδή ἡ καρδιά σας εἶναι πολύ πονεμένη, γι’ αὐτό ἡ Χάρις τοῦ Θεοῦ, εὐαρεστήθηκε νά τήν γιατρέψει, χαρίζοντάς σας αὐτό τό ἀνέκφραστο δῶρο. Ὅμως, αὐτή ἡ παρηγορία τοῦ Παρακλήτου (=παρηγορητοῦ), αὐτή ἡ χαρά καί ἡ χάρις, πού τώρα αἰσθάνεσθε, δέν εἶναι τίποτα, ἄν συγκριθεῖ μέ τήν χαρά τοῦ Οὐρανοῦ, γιά τήν ὁποία ἔχει γραφεῖ «ἅ ὀφθαλμός οὐκ εἶδε καί οὖς οὐκ ἤκουσε καί ἐπί καρδίαν ἀνθρώπου οὐκ ἀνέβη, ἅ ἡτοίμασεν ὁ Θεός τοῖς ἀγαπῶσιν αὐτόν» (Α΄ Κορινθ. 2, 9). Καί ὄχι μόνο «τοῖς ἀγαπῶσιν» τόν Θεόν, ἀλλά καί γιά ὅσους κλαῖνε ἐδῶ στή γῆ. «Μακάριοι οἱ πενθοῦντες…». Καί σεῖς, φιλόθεε, ἔχετε κλάψει πολύ στή ζωή σας. Κοιτάξτε, λοιπόν, μέ ποιά χαρά σᾶς παρηγορεῖ ὁ Κύριος, ἀπό αὐτήν ἀκόμα τήν ζωή. Μέ μιά χαρά, πού εἶναι προκαταβολή ἐκείνης τῆς ἄληκτης καί ἄπαυστης οὐράνιας χαρᾶς.
– Δέν ξέρω, ὅμως, πατερούλη· ἄραγε, θά μέ ἀξιώσει ὁ Κύριος νά διατηρήσω γιά πάντα τήν ἀνάμνηση αὐτοῦ τοῦ ἐλέους τοῦ Θεοῦ; Καί μάλιστα, τόσο ζωντανή, ὅπως τήν αἰσθάνομαι τώρα;
– Ἐγώ πιστεύω, τέκνον μου, ὅτι ὁ Θεός θά σᾶς βοηθήσει νά τήν κρατήσετε σάν ἀνάμνηση σ’ ὁλόκληρη τήν ζωή σας. Διότι, διαφορετικά, ἡ Χάρις Του δέν θά συγκατέβαινε τόσο ἄμεσα στήν ταπεινή προσευχή τοῦ φτωχοῦ Σεραφείμ. Ὁ Θεός δέν ζητάει, παρά μόνον ὀρθή πίστη σ’ Αὐτόν καί μιά ἀγαπῶσα καρδία. «Υἱέ, δός μοι σήν καρδίαν» (Παροιμίαι 23, 26) κι ὅλα ἐγώ, θά σοῦ τά δώσω μέ ἀφθονία. Ὁ Κύριος ἀκούει ἐξ ἴσου καί τόν μοναχό καί τόν λαϊκό ἁπλό Χριστιανό. Βλέπετε, φιλόθεε, ὅτι σᾶς εἶπα καί σᾶς ἔδειξα στήν πράξη τώρα, ὅλα ἐκεῖνα πού ὁ Κύριος καί ἡ Παναγία Μητέρα Του θέλησαν νά σᾶς ποῦν καί νά σᾶς δείξουν, μέ τήν μεσολάβηση ἐμοῦ, τοῦ φτωχοῦ Σεραφείμ. Εἰς ὁδόν εἰρήνης! Ὁ Κύριος καί ἡ Παναγία Μητέρα Του, νά εἶναι μαζί σας, νῦν καί ἀεί καί εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν! Πορεύεσθε ἐν εἰρήνῃ!
Αὐτή ἦταν, Πατέρες καί Ἀδελφοί, ἡ περίληψη τῆς συναντήσεως – συνομιλίας Ἁγίου Σεραφείμ καί Νικολάου Μοτοβίλωφ. Ἐπειδή ὅμως, ἔστω καί ἔτσι περιληπτικά, δέν ἱκανοποιεῖται, ἐνδεχομένως, ἡ πνευματική δίψα μας, ὅποιος θέλει, ἄς διαβάσει ὅλο τό σχετικό κεφάλαιο ἀπό τόν βίο τοῦ Ἁγίου Σεραφείμ. Ὑπάρχει σέ πολλές ἐκδόσεις.
Ὁ «ταπεινός ὑπηρέτης τοῦ στάρετς Σεραφείμ», ὅπως αὐτοαπεκαλεῖτο ὁ Νικ. Μοτοβίλωφ, μετά ἀπό ἄλλες θλίψεις, ἀπεβίωσε στίς 17 Ἰανουαρίου 1879, σέ ἡλικία ἑβδομῆντα ἑνός ἐτῶν, στό Σιμπίρσκ, κοντά στά κτήματά του. Ἐνταφιάσθηκε ὅμως στήν γυναικεία Μονή τοῦ Ντιβιέγεβο, τήν ὁποία ὁ ἴδιος ὁ Ὅσιος Σεραφείμ ἵδρυσε γιά τίς πνευματικές θυγατέρες του. Πεθαίνοντας, ἄφησε, ὅπως εἴπαμε, τίς γραπτές σημειώσεις (μέ τήν λεπτομερή περιγραφή τῆς συνομιλίας) στήν σύζυγό του Ἑλένη, πού κοιμήθηκε ὡς μοναχή στήν Μονή αὐτή. Κι αὐτή, πεθαίνοντας, τά παρέδωσε ὅλα, στά Ἀρχεῖα τῆς Μονῆς. Σ’ αὐτή τή Μονή τῆς Ἁγίας Τριάδος τοῦ Ντιβιέγεβο, ἀναπαύεται σήμερα τό Ἱερόν Σκήνωμα τοῦ Ὁσίου Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ. Καί τό σπουδαιότερο: ὅταν ἔγινε ἡ ἀνακομιδή τῶν Λειψάνων στίς 19 Ἰουλίου 1903 στό Σάρωφ, τότε κυκλοφόρησε ἡ διήγηση τῆς συνομιλίας – συναντήσεως. Τήν ἴδια ἡμέρα, μαζί μέ τήν ἀνακομιδή, ἔγινε καί ἡ ἐπίσημη ἁγιοκατάταξη τοῦ Ὁσίου στό Ἁγιολόγιο τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας. Στίς σχετικές τελετές καί ἐκδηλώσεις, προεξάρχοντος τοῦ Μητροπολίτου Πετρουπόλεως Ἀντωνίου, ὡς ἐκπροσώπου τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, ἔλαβε μέρος ὅλη ἡ τελευταία μαρτυρική τσαρική οἰκογένεια, μέ ὅλους τούς συγγενεῖς, πολιτικούς καί στρατιωτικούς ταγούς.
Ἡ Μεταμόρφωση τοῦ Κυρίου, ὡς γνωστόν ἔγινε πρό τοῦ Πάθους Του καί τῆς Ἀναστάσεώς Του. Μήπως, ἄραγε, ἡ «μικρή μεταμόρφωση» τοῦ Ὁσίου, πού τήν παρακολουθήσαμε, δόθηκε στήν Ρωσική Ἐκκλησία σάν προάγγελος τοῦ πάθους, πού σέ λίγο διάστημα μετά, αὐτή θά ἐβίωνε; Πολύ πιθανόν…
«Ἅγιε τοῦ Θεοῦ, πάτερ ἡμῶν Σεραφείμ,
πρέσβευε ὑπέρ ἡμῶν τῶν ἁμαρτωλῶν καί
ἀξίωσον ἡμᾶς γενέσθαι μικρούς Μοτοβίλωφ,
εἰ καί ὑπέρ ἀξίαν μας τό αἴτημα τυγχάνει».
Μακάρι κάποτε καί οἱ Θεολογικο-ιερατικές Σχολές τῆς ταλαίπωρης Ἑλλάδας μας, νά διδάξουν τήν ἁγιοπνευματική ἐμπειρία τοῦ Ὁσίου μας. Ἐγώ προσωπικά, δέν τήν ἄκουσα ποτέ μου διδασκομένην, ἀλλ’ οὔτε κἄν κηρυττομένην ἀπ’ ἄμρωνος· καίτοι διαθέτει ἡ Ἑλλάδα μας δοκίμους ἱεροκήρυκας καί καθηγητάς. Τό παράπονό μου αὐτό, ἄς εἶναι ἀντί ἐπιλόγου… Ὁ Ἅγιος Σεραφείμ, βοήθειά μας!
Μέ ἀγάπη Χριστοῦ!
Μοναχός Νεκτάριος
Κελλίον Ἁγ. Νικολάου-Μπουραζέρη (ΑΓ. ΟΡΟΣ)
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 209
Ἰανουάριος 2020
Υ.Γ. Ἡ ἱστορική πορεία τοῦ Ἱεροῦ Λειψάνου τοῦ Ὁσίου Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ, (Σάρωφ-Πετρούπολις-Μόσχα-Ντιβιέγεβο) εἶναι μιά μεγάλη περιπέτεια-κεφάλαιο, πού χρειάζεται ἰδιαίτερη μελέτη.