Η ΑΓΙΟΤΡΙΑΔΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ
ΣΤΑ ΑΝΘΡΩΠΙΝΑ ΜΕΤΡΑ
Μιά προέκταση, μέ ἀφορμή τό ἄρθρο τοῦ ΝΟΜΟΜΑΘΟΥΣ
στό τεῦχος Αὐγούστου – Σεπτεμβρίου 2019
μέ τίτλο: Ἡ Ἁγία Τριάδα δέν εἶναι εἰκόνα Ἱεραρχίας!
Στό κλείσιμο τοῦ ἐν λόγῳ ἄρθρου, ὁ ἀρθρογράφος παραθέτει ἕνα ἀπόσπασμα, ἀπό τόν Γ΄ Θεολογικό Λόγο τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου. Ἐδῶ παρατίθεται τό πρῶτο μέρος τῆς μεταφορᾶς του στά νέα Ἑλληνικά: «Ἀπό ἐμᾶς τιμᾶται ἡ μοναρχία. Ὄχι ὅμως ἡ μοναρχία, ὅπου ἡ ἐξουσία ἀνήκει μόνο σέ ἕνα πρόσωπο, διότι εἶναι δυνατόν καί τό ἕνα νά γίνεται πολλά, σέ περίπτωση πού ἐπαναστατήσει κατά τοῦ ἑαυτοῦ του».
Ἄν ἀντικαθιστούσαμε: α.) τό εἶναι δυνατόν, μέ τό εἶναι βέβαιο, πῶς τό ἕνα γίνεται πολλά καί β.) τό, σέ περίπτωση πού, μέ τό, γιατί σίγουρα θά ἐπαναστατήσει κατά τοῦ ἑαυτοῦ του, τότε βρισκόμαστε στήν πιό καίρια διαπίστωση τοῦ καιροῦ μας.
Ὄχι μόνο γιά τούς σημερινούς ἡγέτες, ἀλλά γιά ὅλους μας.
Βεβαίως δέν πᾶμε νά ἀλλοιώσουμε τόν Λόγο τοῦ Ἁγίου, οὔτε νά τόν ἐκσυγχρονίσουμε. Ἡ πρόθεση εἶναι νά δοθεῖ ἡ ἀπαραίτητη ἔμφαση, στό μεγαλύτερο ἴσως πρόβλημα τῆς ἐποχῆς μας, αὐτό τῆς διάσπασης τοῦ σημερινοῦ ἀνθρώπου.
Γιατί ὅταν ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος διχοτομεῖται, τριχοτομεῖται καί καρατομεῖται σέ ὅλα τα ἐπίπεδα, τότε ἀδυνατεῖ νά ἐννοήσει τό κάτ’ εἰκόνα Θεοῦ (πόσο μᾶλλον τό κάθ’ ὁμοίωσιν), τό ὁποῖο θά τοῦ ἔδινε μιά πρόγευση τῆς Θείας ἑνότητας.
Ἀδυνατῶντας νά βιώσει τήν ἑνότητα τῆς πολυμέρειάς του ὁ σημερινός ἄνθρωπος, μοιραία γίνεται εἰδωλολάτρης τοῦ διασπασμένου αὐτοειδώλου του. Ὅμως τά συντρίμμια, ποτέ δέν μποροῦν νά ἐπανασυστήσουν τή χαμένη ἑνότητα. Γιατί ὅπως ἔλεγαν καί οἱ ἀρχαῖοι φιλόσοφοι, ἕνα σπίτι δέν εἶναι ἁπλῶς τό ἄθροισμα τῶν μερῶν, πού τό ἀπαρτίζουν· πόσο μᾶλλον ὁ ἄνθρωπος.
Ἡ ἴδια ἡ ἀντίληψη, προϋποθέτει τήν ἱκανότητα ἀναγνώρισης καί διάκρισης τῶν ἑνοτήτων κι’ ὅσο μεγαλύτερες ἑνότητες μποροῦμε νά ἀντιληφθοῦμε καί νά βιώσουμε, ἔξωθεν καί ἔσωθεν, τόσο πλησιάζουμε στήν πρόγευση τῆς Θείας ἑνότητας. Ἀλλά ὅταν ζοῦμε σέ ἕναν πολλαπλασιαστικό κατακερματισμό, τότε τό κάθε κέρμα, τό κάθε μπακίρι πού γυαλίζει, μᾶς φαίνεται θεϊκό.
Ἡ διάσπαση, ἀναπόφευκτα γεννᾶ ἀγχωτικούς στασιασμούς, ὅπου ἡ κάθε μονομέρεια, προσπαθεῖ νά ἐπιβάλλει τή δική της τυραννική ἐξουσία, στό ὄνομα μιᾶς κούφιας ἑνότητας. Οἱ διαφορές ἀνάμεσα στό ἀτομικό καί τό παγκόσμιο, σέ αὐτό τό φαινόμενο, εἶναι μᾶλλον διαφορές κλίμακας.
Ἀπό τή στιγμή πού ὁ ἄνθρωπος στασιάζει κατά τοῦ ἑαυτοῦ του καί τῶν πλησίων του, ἀναπόφευκτα στασιάζει, κατά τῆς Θείας ἑνότητας. Δέν μπορεῖ νά ταὐτίσει τή διασπασμένη καί συγχυσμένη ζωή του, μέ τό Θεῖο πρότυπο, τῆς συναίνεσης, τῆς σύμπνοιας, τῆς ὁμόνοιας.
Ἔχει ἑπομένως ἀνάγκη ἀπό ἕναν «σύγχρονο θεό», πού νά εἶναι προβολή τῆς διαίρεσης, τοῦ ἀνταγωνισμοῦ, τῆς σύγκρουσης καί τῆς διάλυσης, πού βιώνει ὁ ἴδιος. Παύει ὁ ἄνθρωπος νά ἀνήκει στόν Θεό, πρέπει ὁ Θεός νά χωρέσει στόν ἄνθρωπο. Ἀλλά πῶς θά μποροῦσε νά γίνει αὐτό, ὅταν ὁ ἴδιος δέν χωράει στόν ἑαυτό του; Καί πῶς θά μποροῦσε, ὁ ἄνθρωπος, νά χωρέσει ποτέ στόν ἑαυτό του, ὅταν δέν μπορεῖ νά χωρέσει στό Ὅλον;
Σέ ὅλη τήν ἀνθρώπινη ἱστορία, σέ ὅλους τούς πολιτισμούς, οἱ ἀφηγήσεις γιά τίς δυνάμεις τῆς διάλυσης, ἀποτελοῦν κοινό παρανομαστῆ. Εἶναι ἡ αὐτή ἱστορία τοῦ μεταπτωτικοῦ ἀνθρώπου.
Σέ ἐποχές κατάπτωσης τῶν πολιτισμῶν, τά φαινόμενα αὐτά κορυφώνονται. Ἡ διαφορά μέ τό σήμερα, εἶναι πώς αὐτό συμβαίνει σέ παγκόσμια κλίμακα καί δέν ἀφορᾶ μόνο στήν τύχη τοῦ ἀνθρώπινου εἴδους, ἀλλά στήν τύχη τοῦ συνόλου τῆς ζωῆς στόν πλανήτη.
Δέν πρόκειται ἁπλῶς, γιά τό κλασσικό, «διαίρει καί βασίλευε», ἀλλά γιά ἕνα βάθεμα τοῦ πολέμου, πού ξεκινᾶ ἀπό τά ἀλλοεθνῆ καί ἀλλόθρησκα μέτωπα, περνᾶ στίς ἐμφύλιες συρράξεις, γιά νά καταλήξει στά ψυχροπολεμικά πεδία τῶν ἀκήρυκτων πολέμων μεταξύ τῶν φύλων, τῶν γενεῶν καί πλέον στήν ἀποδομητική κατάρρευση, ἀκόμα καί τῶν στοιχειωδῶν βιολογικῶν ταὐτοτήτων. Τό ἑπόμενο στάδιο, εἶναι ἡ ἀποσύνδεση τοῦ βιολογικοῦ, ἀπό τόν κοινωνικό ἄνθρωπο. Ὁ κατήφορος, ἀπό τόν ἐκφυλισμό στή μετάλλαξη καί ἀπό κεῖ στήν κλωνοποίηση, εἶναι ἀπότομος ἀλλά ὄχι μακρύς.
Ἔχουμε νά κάνουμε μέ ἕναν «πολιτισμό», ὁ ὁποῖος στηρίζει τήν ὕπαρξή του, στή διάσπαση τῶν πάντων, φυσικῶν καί ἀνθρώπινων πόρων.
Ἡ διαφορά μεταξύ τῶν δύο, βρίσκεται ἴσως στό γεγονός, πώς, ἐνῶ στό περιβάλλον τό ἀποτέλεσμα σχετίζεται μέ τήν ὑπερθέρμανση, στό ἀνθρώπινο εἶδος, ἡ διάσπαση ἐκτρέπεται σέ ψυχρή σύντηξη. Ὅλο τό παρδαλό τσίρκο τῆς πολυπολιτισμικότητας, τῶν ἐναλλασσόμενων «φύλων» καί τῶν ἀτομιστικῶν βίτσιων, ἐκβάλλει στόν παγωμένο ὠκεανό τοῦ ἐκμηδενισμοῦ τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου καί τῶν σχέσεών του. Ὁ παγερός του πολτός, καθρεφτίζει τά δῆθεν μεταφυσικά ὁράματα τῶν ψευδοφιλοσόφων τῆς νέας ἐποχῆς, πού διαλαλοῦν τή μεταθανάτια ὁμογενοποίηση τῶν ψυχῶν, γιά νά καταλήξουν στήν ἐν ζωῇ νέκρωσή τους.
Ἡ ἐποχή τῶν ψυχικῶν παγετώνων, ἀπαιτεῖ ὅλο καί μεγαλύτερα ποσά ἐνέργειας γιά νά ζεσταθεῖ, ἡ νέκρωση ἀποζητᾶ τίς ἐξωτερικές ταχύτητες καί ἐναλλαγές, γιά νά νομίζει πῶς ζεῖ, ἡ σκοτία θέλει τά πολύχρωμα τεχνητά λαμπιόνια, γιά νά ἔχει τήν ψευδαίσθηση τοῦ φωτός κι’ ἔτσι ὁ φαῦλος κύκλος τῆς καταστροφῆς καί τῆς αὐτοκαταστρφῆς, αὐξάνεται καί ἐπιταχύνεται μέ γεωμετρική πρόοδο!
Τό κυρίαρχο μοντέλο τοῦ καιροῦ μας, δέν εἶναι ἁπλῶς σχισματικό, εἶναι σχιζοειδές.
Γιά τήν ἀκρίβεια, ζοῦμε τήν πτωτική κορύφωση τοῦ σχίσματος, ἀναπαραγόμενη σέ πολλαπλά σχίσματα, ἡ ὁποία, μάλιστα, δίνει τήν ἐντύπωση τῆς ἀπελευθέρωσης.
Ἀλλά ὅταν ἀπελευθερωνόμαστε ἀπό τήν προστασία ἔναντι τῆς βαρύτητας τοῦ μηδενός, αὐτό δέν συνεπάγεται ἐλευθερία ἀπό τήν βαρύτητα, ἀντιθέτως, συντριβόμαστε ταχύτατα ἀπό αὐτήν. Ἡ ἐντύπωση τῆς ἀπελευθέρωσης, δέν εἶναι παρά ἡ ἀναισθητική παραζάλη τῆς πτώσης. Μιᾶς πτώσης, ποῦ συνιστᾶ τήν ἀπώλεια τῆς ἀνθρώπινης ὑπόστασης στήν ὑποζωώδη κατάσταση τοῦ θηρίου. Γιατί ὅταν ὁ ἄνθρωπος, χάνει τό συνειδησιακό του ἕρμα, γίνεται πολύ χειρότερος ἀπό τά σαρκοφάγα κτήνη.
Ἄν δέν μποροῦμε σήμερα νά «πάρουμε χαμπάρι», ἀπό τό νόημα τῆς Θείας Ἑνότητας, τοὐλάχιστον μήν παρέχουμε «θεία» νομιμοποίηση τῆς ἐγκόσμιας καί παγκόσμιας ἐξουσίας, γιατί ἀπό ἐκεῖ δέν ὑπάρχει ἐλπίδα καμμιά.
Ὅπως ἐπίσης, μήν ἀντιστρέφουμε τό Θεῖο, σέ κάτ’ εἰκόνα τοῦ ἀνθρώπινου δόλου. Ἄν διαστρέψουμε τή φύση τῆς Θείας Κοινωνίας, σέ φύση αἰτιατῆς ἐξουσίας, ὁδηγούμαστε αὐτόματα, στό ἀναίτιο τοῦ ἀνθρώπινου κοινωνεῖν καί τήν ἔκλειψη τῆς προσωπικῆς ἐλευθερίας καί τῆς εὐθύνης της. Σάν συνέπεια, αὐτῆς τῆς διαστροφῆς, καταργεῖται καί τό αἰτιατό τῶν δύο ἐκ τῶν τριῶν Ὑποστάσεων τῆς Ἁγίας Τριάδας.
Δέν ὑφίσταται κανένας λόγος, σύμφωνα μέ αὐτή τή διεστραμμένη ὀπτική, νά εἶναι ὁ Υἱός καί τό Ἅγιο Πνεῦμα, κάτι περισσότερο ἀπό πειθήνια ὄργανα, τοῦ ἀπόλυτου γενεσιουργοῦ Πατρός. Ἑπομένως ἡ κακοδοξία αὐτή, καταργεῖ τήν αἰτία τῆς σύμπνοιας, τῆς ὁμόνοιας καί τῆς Ἀγάπης, μεταξύ τῶν Ὑποστάσεων τῆς Ἁγίας Τριάδας. Ὅταν ὅμως ἡ Ἀγάπη, δέν ἔχει δομικό καί λειτουργικό αἴτιο, μέσα στήν ἴδια τήν Ἁγία Τριάδα, τότε μένει μετέωρη μεταξύ Θεοῦ καί ἀνθρώπων καί ἀνυπόστατη μεταξύ τῶν ἀνθρώπων. Ἡ ὕπαρξή της, ἐπαφίεται στίς λεγόμενες ρομαντικές ψυχές. Εἶναι ὁλοφάνερά «τά πολιτικά τάληρα», αὐτῆς τῆς χρησιμοθηρικῆς ἐξαπάτησης. Μᾶς εἶναι γνωστά, ἀπό τό DICTATUS PAPA καί δῶθε. Ὅπως μᾶς ἔχει γίνει γνώση, μέ πολύ αἷμα καί δάκρυα, ὅτι ὅποτε στήν ἱστορία, ἐξέλειψε ἡ ἰσοτιμία, ἡ συνευθύνη, ὁ σεβασμός καί ἡ κοινωνία τῶν προσώπων, ἐξῆλθαν στό προσκήνιο τά πιό δολοφονικά τέρατα. Ὅποτε ἔλειψε ἡ συνοδική εὐθύνη, εἴχαμε τίς πιό αὐθαίρετες τυραννίες. Ὅταν οἱ ἀνθρώπινες πολιτεῖες, χάνουν τήν ἀναφορά τους στή Θεία Κοινωνία, ὅπως συμβαίνει σήμερα, ἐκπίπτουμε στόν ἀπρόσωπο ὁλοκληρωτισμό, τῆς ἀσύδοτης ἀνάγκης.
Ἀντί λοιπόν νά προσπαθοῦμε νά κατεβάσουμε τή Θεία Ἀγάπη, στήν ὑπάνθρωπη ὑπολογιστική μικρότητα, θά ἦταν πολύ πιό ὠφέλιμο, νά σκύψουμε πάνω στό πῶς μποροῦμε νά φέρουμε τήν Τριαδική Ἑνότητα, στά δυνάμενα ἀνθρώπινα μέτρα. Νά δοῦμε πῶς θά βγοῦμε ἀπό τό φάσμα τῆς διάσπασης καί τῆς ἀπομόνωσης, στόν ἀληθῆ κόσμο τῆς κάτ’ εἰκόνα Τριαδικῆς σχέσης, πρός τόν Χριστό, τόν ἑαυτό μας καί τούς γύρω μας.
Θεμιστοκλῆς Σβορῶνος
Ἠλεκτρολόγος
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 207
Νοέμβριος 2019