Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ
Oἱ περισσότεροι ἄνθρωποι, πού γνωρίζουν τόν ἅγιο Νεκτάριο, τόν ἔχουν στή σκέψη τους ὡς τόν ἅγιο τῶν θαυμάτων, τόν θαυματουργόν, ὡς τόν ἅγιον ἐκεῖνον, πού ἔχει τήν δύναμη νά ἰατρεύη καί τήν πλέον ἀνίατη ἀσθένεια, ἔχει, μάλιστα -λόγῳ τῆς πληθώρας τῶν θαυμάτων του- γραφεῖ καί βιβλίο μέ τόν τίτλο «Οὐδέν ἀνίατον διά τόν ἅγιον Νεκτάριον» ἀπό τόν μακαριστόν Δημήτριον Παναγόπουλον.
Βεβαίως, ὄντως ὁ ἅγιός μας εἶναι θαυματουργός, ἀφοῦ ὡς «πιστός δοῦλος καί φρόνιμος» κατεστάθη Οἰκονόμος «ἐπί πᾶσι τοῖς ὑπάρχουσι» τοῦ Θεοῦ μας. Ἀλλά «τά ὑπάρχοντα» τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι μόνο τά ὑλικά ἀγαθά καί ἡ χορήγηση σωματικῶν εὐεργεσιῶν, ἀλλά, κυρίως, ἡ Ἀλήθεια Του, ἡ ἀκτινοβολία τοῦ Προσώπου Του, ἡ Ὁποία γίνεται σέ μᾶς τούς μή κεκαθαρμένους προσιτή, μέσω τῆς Οὐρανοδιδάκτου Θεολογίας.
Αὐτῆς τῆς Ὀρθοδόξου Θεολογίας μέγας Διδάσκαλος ἀνεδείχθη ὁ ἅγιος Νεκτάριος, ἀποκαθαίρων τήν ἀκαδημαϊκή Θεολογία τῆς Πατρίδος μας ἀπό τίς ἐπιδράσεις τῆς αἱρετικῆς Δύσεως, δίδοντας Ὀρθόδοξο περιεχόμενο καί σέ θεολογικές διατυπώσεις, πού ἐπεκράτησαν στίς Θεολογικές μας Σχολές, ἀπό τήν Δυτική ὁρολογία.
Ἡ Θεόπνευστη αὐτή Θεολογική ἐργασία τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, ὄχι μόνο δέν ἔγινε κατανοητή, ἀπό ἐκείνους πού διαφεντεύουν τήν διαφημιστική δημοσιοποίηση τῶν Θεολογικῶν ἀπόψεων, ἀλλά καί συκοφαντεῖται ὁ ἅγιος καί ἡ Θεολογία του, ἄλλοτε ἐμμέσως, ἐσχάτως δέ καί ἀμέσως. Πρόσφατη, ἐπιβεβαίωση αὐτοῦ μας τοῦ λόγου εἶναι τά ὅσα εἶπε δημόσια ἕνας φιλοσοφῶν θεολόγος, ἰσχυριζόμενος ὅτι «ὁ ἅγιος Νεκτάριος ἁγίασε γιά τήν θαυματουργία του καί ὄχι γιά τά γραπτά του, τά ὁποῖα ἔχουν πολλά δογματικά σφάλματα καί ἐπηρεασμούς ἀπό τή Δύση»! Δηλαδή, τί μᾶς εἶπε: Ὅτι ὁ Θεός θαυματουργεῖ μέσῳ ἀνθρώπων πού ἔχουν πλανηθεῖ στή Θεολογία τους (δηλαδή σέ θέματα πού ἀνάγονται στή Δογματική) γιά νά παρασύρη τούς ἀνθρώπους στήν πλάνη, μέσῳ τῆς Θείας ἐπισφραγίσεώς Του!!!
Ἀπό κάτι τέτοιες “ἐπίσημες” ἀνοησίες παρασύρονται πολλοί, καί γι’ αὐτό μέχρι σήμερα ἀποφεύγεται συστηματικά ἡ ἀναφορά στά συγγράμματα τοῦ ἁγίου ἀπό ἀκαδημαϊκούς Θεολόγους καί, “καθ’ ἕλξιν”(!), καί ἀπό τούς λοιπούς θεολόγους καί θεολογοῦντες, ἀφοῦ ἰσχύει, δυστυχῶς, καί γιά τήν διαμόρφωση τῶν Θεολογικῶν ἐκτιμήσεων καί παραδοχῶν ἡ ἴδια τακτική μέ τήν πορεία τῶν στραβῶν στόν ἅδη, τό νά «πηγαίνουν (δηλαδή), ὁ ἕνας πίσω ἀπό τόν ἄλλον»!
Ὅμως, παρά τούς προχειρολόγους ἐπικριτάς τοῦ ἁγίου Νεκταρίου, ἡ Θεολογία τοῦ ἁγίου μας, δέν εἶναι μόνο ἀκραιφνῶς Ὀρθόδοξη, ἀλλά μᾶς διανοίγει Θεολογικές ὁδούς, γιά νά ἐννοήσουμε εἰς βάθος τήν προέλευση ἀλλά καί τίς ἐπιπτώσεις τῶν αἱρέσεων, ὥστε καί σωστή κατανόησή τους νά ἔχουμε, ἀλλά, κυρίως, γιά νά βοηθηθοῦμε νά ἀποφύγουμε τίς ἐπιπτώσεις τους στό παρόν καί στό μέλλον, δεδομένου ὅτι οἱ αἱρέσεις, ὅπως καί οἱ πολιτικές τῶν πολιτικῶν συνεχῶς μετασχηματίζονται γιά νά παρουσιασθοῦν ὡς λύσεις, ἐνῶ δέν εἶναι τίποτε ἄλλο, παρά ἀνακύκλωση τοῦ ψεύδους «ἐν ἑτέρᾳ μορφῇ»!
Τό παρόν μικρό δημοσίευμα, ἐπ’ εὐκαιρίᾳ τῆς ἑορτῆς τοῦ ἁγίου μας στίς 9 Νοεμβρίου, δέν προσφέρεται γιά νά ἐπεκταθοῦμε συστηματικά στήν Θεολογία του, ἄλλωστε αὐτό θά ἀπαιτοῦσε τήν συγγραφή τόμων! Θά ἀρκεσθοῦμε μόνο σέ δύο παραδείγματα, πού πηγάζουν ἀπό τήν ἴδια αἰτία, τόν Ἀρειανισμό, καί μᾶς ἐξηγοῦν τήν ἐπιμονή τοῦ ἁγίου Νεκταρίου νά μᾶς διδάξη ὅλες τίς ἐπιπτώσεις τοῦ Ἀρειανισμοῦ στήν θεώρηση τοῦ Θεοῦ καί τῆς Κτίσεως, καθώς καί τήν προέλευση αὐτῆς τῆς δαιμονικῆς αἱρέσεως, πού ἔχει υἱοθετηθεῖ σήμερα σέ Ἀνατολή καί Δύση, παρά τήν καταδίκη της ἀπό τήν Α΄ Οἰκουμενική Σύνοδο, ἐπειδή παρουσιάζεται καμουφλαρισμένη.
Τά δύο παραδείγματα, ἀφοροῦν ἄμεσα στήν Πατρίδα μας, διότι στίς μέρες μας βιώνουμε τόν Ἀρειανισμό μέ τό προσωπεῖο τῆς τἄχα ἐπιστήμης καί τῆς Μεταπατερικῆς Θεολογίας!
Ὁ ἅγιος Νεκτάριος διέκρινε μέ τήν Θεόθεν σοφία του ὅτι ἡ ἀνεξαρτητοποίηση τῆς λειτουργίας τῆς Κτίσεως ἀπό τόν Δημιουργό της καί ἡ ἀντιμετώπισή της ὡς κάποια ἀνεξάρτητη θεότητα, ἔστω καί θεότητα δημιουργημένη ἀπό τόν Θεό, εἶναι ἀπόρροια τῆς θεολογίας τοῦ Ἀρείου!
«Ὁ κόσμος κατά τόν Ἀρειανισμόν (μᾶς λέγει ὁ ἅγιος) ἔχει αὐτοτελῆ ὕπαρξιν ὡς ὁ Θεός, εἶναι δέ ὅμοιος πρός τόν Θεόν κατά τοῦτο ὅτι εἶναι ἐλάσσων θεός καί οἱονεί ἀντίτυπον αὐτοῦ, οὐχί δέ ὡς ὑπό τοῦ Θεοῦ ζωοποιούμενος καί μετ’ αὐτοῦ ἐν ζώσῃ κοινωνίᾳ ὑπάρχων. Ὁ δυϊστικός οὗτος κόσμος δέν εἶναι ἐπιδεκτικός τῆς ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ, οὐδέ χρήζει τῆς ἐνεργείας τοῦ Θεοῦ, ἀφοῦ ἔλαβε παρ’ αὐτοῦ τήν πρώτην αἰτίαν τῆς ὑπάρξεως». Ἔτσι ἐξηγεῖται καί τό γεγονός ὅτι σήμερα ἔχει γίνει παγκοσμίως άναντίρρητα ἀποδεκτό –ἀπό πιστούς καί ἀπίστους– ὅτι λειτουργοῦν ἀπό μόνοι τους οἱ «Νόμοι τῆς Φύσεως»(!), ὅτι «ἡ φύση προνοεῖ», «ἡ φύση ἐκδικεῖται», «ἡ φύση τιμωρεῖ» καί ἄλλα παρόμοια, σάν νά ἔχη ἡ φύση νοῦν καί ὑπακοή καί γι’ αὐτό τηρεῖ τούς Νόμους της! Καί πῶς, ἄραγε, ἀφοῦ ἡ φύση προνοεῖ, δέν ἔχει νόηση; Και ἄν ἔχη νόηση, πῶς δέν ὑπάρχει καί Νοῦς κατά τούς ἀθέους;
Βέβαια, οἱ πιστοί, ἰσχυρίζονται ὅτι αὐτά συμβαίνουν γιατί ἔτσι ὅρισε ὁ Θεός ἅπαξ διά παντός, ὅμως αὐτό δέν ἀλλάζει τά πράγματα: Πῶς νά τηρήση ὁ κτιστός Κόσμος τούς Νόμους του «οὐχί ὡς ὑπό τοῦ Θεοῦ ζωοποιούμενος καί μετ’ αὐτοῦ ἐν ζώσῃ κοινωνίᾳ ὑπάρχων», παρά μόνον ἄν ἔγινε ἡ Κτίση ἕνας ἰδιότυπος αὐτόνομος Θεός, ὅπως διεκήρυττε ὁ Ἄρειος;
Ὁ ἅγιος Νεκτάριος μᾶς ἀποκαλύπτει τήν προέλευση αὐτῆς τῆς θεωρίας, πού ἀποδέχονται πλέον πιστοί καί ἄπιστοι, ἀφοῦ πίνουν ἀπό τό ἴδιο δηλητηριασμένο νερό καί ὄχι ἀπό τήν «Πηγή τῆς Σοφίας καί τῆς Γνώσεως», Ὅτι, δηλαδή, ἡ θεωρία γιά τήν «αὐτοτέλεια τοῦ κόσμου δεικνύει πῶς ἡ Ἰουδαϊκή ἀρχή τοῦ χωρισμοῦ τοῦ κόσμου ἀπό τοῦ Θεοῦ, προβαίνει εἰς ἀποθέωσιν τοῦ κόσμου, ἥτις φέρει χαρακτῆρα Ἐθνισμοῦ». Αὐτά ὅλα ὀφείλονται στόν Ἀρειανισμό, στόν ὁποῖον, «ἡ περί τοῦ Θεοῦ ἔννοια δέν εἶχεν ἁπλῶς Ἰουδαϊκόν χαρακτῆρα, ἀλλ’ ἦτο ἀνάμιξις Ἰουδαϊκῶν καί Ἐθνικῶν στοιχείων καί κατά τοῦτο ὁ Ἀρειανισμός ἀπέβαινε λίαν ἐπικίνδυνος»!
Τό ἄλλο Ἀρειανικό στοιχεῖο πού ἐμφανίζεται στίς μέρες μας μέ τό θεολογικό ἔνδυμα τῆς Μεταπατερικῆς θεολογίας, ἀπό τό ὁποῖο μᾶς προειδοποίησε ὁ ἅγιος νά ἀποστασιοποιηθοῦμε εἶναι «ὅτι ὁ Ἄρειος θεωρεῖ τόν Θεόν ὡς αἰτιότητα, ἥτις εἶναι ὑπερτέρα τῆς Οὐσίας...ἐντεῦθεν ὁ Ἄρειος ὁρμώμενος ἀποφαίνεται δογματίζων ὅτι ὁ κόσμος μετά τοῦ Υἱοῦ εἶναι ἑτερούσιος πρός τόν Θεόν», γι’ αὐτό καί ἀποκαλοῦσε τόν Χριστόν κτῖσμα! Ἡ μεταπατερική θεολογία δέν ἔχει φθάσει ἀκόμη ἕως ἐκεῖ, νά θεωρῇ τόν Θεό κτῖσμα, ἔχει κάνει, ὅμως, τήν ἀρχή, μέ τό νά δέχεται τήν Ἀριστοτελική πλάνη (αὐτός εἶναι ὁ Ἐθνισμός, πού γράφει ὁ ἅγιος Νεκτάριος) ὅτι «τό πρόσωπο προηγεῖται τῆς οὐσίας», μέ ἀποτέλεσμα νά εἰσάγουν τόν χρόνο στήν ἄχρονη Θεότητα (αὐτό σημαίνει προηγεῖται) καί νά ἰσχυρίζονται – ὑποτίθεται Ὀρθόδοξοι ὄντες– ὅτι ὑπάρχει προτεραιότητα τοῦ Πατρός στήν Ἁγία Τριάδα(!), ἐπεκτείνοντες τήν πλάνη τους αὐτήν καί στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησιολογία, εἰσηγούμενοι ...προτεραιότητα στό πρόσωπο τοῦ Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως ἔναντι ὅλων τῶν Ἱεραρχῶν τῆς Ὀρθοδοξίας!
Ἄν συνεχίσουν ἔτσι, θά φθάση ἡ μεταπατερική θεολογία, καί λίαν συντόμως, στήν περιγραφή τοῦ Χριστοῦ ὡς κτίσματος, διότι θά συναντήση μέ τήν Ἰουδαιο-αριστοτελική αὐτή σύνθεση τόν Προτεσταντισμό, ὁ ὁποῖος κατά τόν ἅγιο Ἰουστῖνο Πόποβιτς εἶναι ἐξελιγμένος Ἀρειανισμός καί γι’ αὐτό ἡ σύγχρονη Προτεσταντική θεολογία περιγράφει τόν Χριστό μας, ὄχι μόνο ὡς κτῖσμα ἀλλά καί ὡς ρέποντα στήν ὁμοφυλοφιλία, τήν ὁποία ἔχουν “καθιερώσει” ὡς ἀρετή τῆς ἀγάπης, ἡ ὁποία ἁρμόζει ἀκόμη καί στούς Ποιμένες τους!
Αὐτά, πολύ ἐπιγραμματικά σημείωσα ὡς ἕνα μικρό δεῖγμα τῆς βαθυτάτης Θεολογίας τοῦ ἁγίου μας, γνωρίζοντας ὅτι πολλά ἐρωτηματικά ἐγέννησα σέ σᾶς τούς ἀγαπητούς ἀναγνῶστες μας, λόγῳ τοῦ ὅτι σέ τόσο λίγες γραμμές θέλησα νά ἐκφράσω τόσο πολλά!
π. Βασίλειος Ε. Βολουδάκης
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 207
Νοέμβριος 2019