Πῶς θά ἦταν ἡ ζωή µας, ἄν µετατρέπαµε τό 2018, σέ 1018!
ΜΕ ΔΙΑΦΟΡΑ… ΜΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑΣ…
Tί εἶναι µιά µονάδα; Στήν προκειµένη περίπτωση, ἡ µονάδα ἰσοῦται… µέ µιά χιλιετία. Καί τί εἶναι µιά χιλιετία; «Ὅτι χίλια ἔτη ἐν ὀφθαλµοῖς σου (Κύριε) ὡς ἡ ἡµέρα ἡ ἐχθές, ἥτις διῆλθε»… (ψαλµός 89ος).
Ἄρα, στήν πραγµατικότητα τοῦ Θεοῦ –πού εἶναι ἡ µόνη πραγµατικότητα– ἡ µονάδα µας ἰσοδυναµεῖ µέ τή χθεσινή µέρα, πού ὅµως ἐµεῖς δέν ζήσαµε.
Ἀλλά, πῶς θά ἦταν ἄν τή ζούσαµε;
Τόν Φεβρουάριο τοῦ 1018, στό Δυρράχιο (ἐκεῖ πού σήµερα θεωρεῖται Ἀλβανικό ἔδαφος) ἔγινε µία µάχη. Αὐτοκράτορας τῆς ἀνατολικῆς Ρωµαϊκῆς αὐτοκρατορίας ἦταν ὁ Βασίλειος ὁ Β΄, ὁ ὁποῖος εἶχε φθάσει τά ἑξῆντα του χρόνια (γεν. τό 958) χωρίς νά γνωρίσει ἀνάπαυση καί ἀνάπαυλα ἀπό τόν πόλεµο. Ξεκίνησε ἀπό πολύ νεαρή ἡλικία, µόλις δεκαοκτώ ἐτῶν, νά πολεµάει τούς ἐσωτερικούς ἐχθρούς του, τούς στρατηγούς Βάρδα Σκληρό καί Βάρδα Φωκᾶ πού ἔκαναν τό λάθος νά τόν ὑποτιµήσουν ἐξαιτίας τῆς νεότητάς του καί τοῦ ἥπιου χαρακτῆρα του καί θέλησαν νά τοῦ πάρουν τό θρόνο καί νά µοιράσουν τήν αὐτοκρατορία µεταξύ τους. Ἀφοῦ τούς νίκησε, ἀναγνωρίζοντας τόν κίνδυνο πού ἀποτελοῦσαν ὅλοι οἱ πλούσιοι καί πανίσχυροι Δυνατοί, τούς ἐπέβαλε τό «φόρο τοῦ ἀλληλέγγυου», ὑποχρεώνοντάς τους νά πληρώνουν αὐτοί τούς φόρους τῶν φτωχῶν γειτόνων τους.
Ταὐτόχρονα, ἔβαλε τίς βάσεις γιά τή φιλία καί τόν ἀµοιβαῖο σεβασµό πού συνέδεσε –καί ἐξακολουθεῖ νά συνδέει– τήν αὐτοκρατορία µέ τό λαό τῶν Ρώς. Ὁ πρίγκιπας Βλαδίµηρος τοῦ Κιέβου, βοήθησε τόν αὐτοκράτορα µέ 6000 Βαράγγους στόν ἐµφύλιο πόλεµο. Σάν ἀντάλλαγµα τῆς βοήθειας αὐτῆς, στάλθηκε εἰδική ἀποστολή ἀπό τήν Κωνσταντινούπολη, πού µετέφερε ἱερεῖς, τεχνῖτες, δασκάλους ἰατρούς, ἀρχιτέκτονες, ἀντιπροσώπους ἀπό ὅλες τίς συντεχνίες καί ὅλα τα ἐπαγγέλµατα πού ἦταν ἄγνωστα στό λαό τοῦ βορρᾶ. Σ’ αὐτή τήν ἀποστολή συµπεριλαµβανόταν καί ἡ πορφυρογέννητη Ἄννα, ἡ ἀδερφή τοῦ Βασίλειου, ἡ ὁποία παντρεύτηκε τόν πρίγκιπα Βλαδίµηρο ἀφοῦ ἐκεῖνος βαπτίσθηκε Χριστιανός στόν ποταµό Δνείπερο, µαζί µέ µεγάλο πλῆθος ἀπό τό λαό του.
Κι ὅταν ὅλα τακτοποιήθηκαν, τότε ὁ αὐτοκράτορας Βασίλειος στράφηκε νά ἀντιµετωπίσει τή µεγαλύτερη ἀπειλή τῆς αὐτοκρατορίας, τούς Βουλγάρους, οἱ ὁποῖοι, ἔχοντας ἀρχηγό τόν τσάρο τους Σαµουήλ, ἔκαναν ἐπιδροµές πού ἔφτασαν µέχρι τήν Πελοπόννησο, ἐρηµώνοντας πόλεις καί χωριά.
Φτάνοντας στά ἑξῆντα χρόνια τῆς ζωῆς του, ὁ πολέµαρχος αὐτοκράτορας εἶχε νικήσει ὅλους τούς ἐχθρούς του καί τό ὄνοµά του ἐνέπνεε τέτοιο δέος καί θαυµασµό, ὥστε ἀκόµα καί γιά χρόνια µετά τό θάνατό του, ὁ φόβος του κρατοῦσε τούς ἐχθρούς τῆς αὐτοκρατορίας µακριά, παρά τήν κακοδιοίκηση τῶν ἑποµένων. Καί παρά τούς πολέµους, παρά τό ὅτι πάντοτε τά λάφυρα τά µοίραζε στούς στρατιῶτες του, τό βασιλικό ταµεῖο τήν ἐποχή τοῦ θανάτου του εἶχε τό ἀστρονοµικό ποσό τῶν 4.000.000 χρυσῶν ὑπέρπυρων!
Ἐκεῖνον, λοιπόν, τόν Φεβρουάριο, εἶχαν ἤδη περάσει τέσσερα χρόνια ἀπό τήν ὁριστική νίκη τοῦ αὐτοκράτορα στή µάχη τοῦ Κλειδίου τήν ὁριστική ὑποταγή καί τό θάνατο τοῦ τσάρου τῶν Βουλγάρων Σαµουήλ. Ἡ ἐπιµονή, ἡ σταθερότητα, ἡ νηφαλιότητα καί ἡ ἀγάπη πού εἶχε γιά τούς στρατιῶτες του, ὁ Βασίλειος, ἡ συµπεριφορά του σάν νά ἦταν ἕνας ἀπό αὐτούς, τόν εἶχαν κάνει ἀντικείµενο λατρείας ἀπό τό στρατό του, ἀλλά καί µισητό στούς ἐχθρούς του.
Ἔτσι, ἐκεῖνον τόν Φεβρουάριο, ὁ τσάρος τῶν Βουλγάρων Ἰβάν Βλάντισλαβ (ὁ ὁποῖος εἶχε δολοφονήσει τό γιό του Σαµουήλ καί εἶχε πάρει τό θρόνο) ἐπετέθη στό Δυρράχιο µέ τήν ἐλπίδα ὅτι θά ἔπιανε ἀπροετοίµαστον τόν Νικήτα Περονίτη πού τό ὑπεράσπιζε. Τό µόνο πού πέτυχε ἦταν νά σκοτωθεῖ σέ µιά ἔξοδο τοῦ στρατοῦ τῆς πόλης καί, µέσα σέ λίγους µῆνες ὁ αὐτοκράτορας ἔφτασε στό Σίρµιο, χαράζοντας τά ὅρια τῆς αὐτοκρατορίας µέχρι τό Δούναβη.
Κι ἀφοῦ, ἐπιτέλους, εἰρήνευσε τό βασίλειό του, τί ἔκανε ὁ αὐτοκράτορας;
Ἔκρινε ὅτι ἔφτασε ἡ ὥρα νά ξεπληρώσει ἕνα χρέος πού εἶχε ἀπό τή νεότητά του, ὅταν ἡ ζωή του κι ὁ θάνατός του κρεµόταν σέ µιά κλωστή, τότε πού πολεµοῦσε τούς δικούς του στρατηγούς, πού, ἀντί νά τόν ὑπερασπίζονται καί νά τόν βοηθοῦν στή νεότητα καί στήν ἀπειρία του, διψοῦσαν γιά τό αἷµα του. Τότε, τόν Ἀπρίλιο τοῦ 989, ὅταν ὁ Βασίλειος ἔχοντας τή βοήθεια τῶν Ρώσων Βαράγγων ἔδινε τήν τελική µάχη µέ τό στρατό, πού θά ἔπρεπε νά εἶναι δικός του, σέ µιά ἀνάπαυλα τῆς µάχης, ὁ στασιαστής Βάρδας Φωκᾶς, ξεχωρίζοντας τόν αὐτοκράτορα ἀνάµεσα στούς Ρώσους, ἀνέβηκε στό ἄλογό του καί, κραδαίνοντας τό ξίφος του, ὅρµησε καταπάνω του, «σάν ἀνεµοστρόβιλος», ὅπως περιγράφει ἕνας αὐτόπτης µάρτυρας. Ὁ Βασίλειος στάθηκε ἀτάραχος καί τόν περίµενε. Στό δεξί του χέρι κρατοῦσε τό ξίφος του. Καί στό ἀριστερό µιά εἰκόνα τῆς Παναγίας!
Ὁ Φωκᾶς ἤθελε ἐλάχιστα µέτρα γιά νά τόν φτάσει, ὅταν κλονίστηκε, σταµάτησε τό ἄλογό του, ταλαντεύτηκε µιά στιγµή καί µετά σωριάστηκε στό ἔδαφος νεκρός!1
Αὐτό τό χρέος ξεπλήρωσε ὁ αὐτοκράτορας, σχεδόν τριάντα χρόνια µετά, κατεβαίνοντας µαζί µέ ὅλο τό στρατό του, τό φθινόπωρο τοῦ 1018, στήν Ἀθήνα. Καί, ἀνεβαίνοντας στόν Παρθενῶνα, προσκύνησε τήν Ὑπέρµαχο Στρατηγό πού τόν εἶχε σώσει καί πού εἶχε προπορευθεῖ µπροστά ἀπό τό στρατό του σέ ὅλες τίς ἐκστρατεῖες του. Δέν ἦταν τυχαία ἡ ἐπιλογή τοῦ ποιά ἀκριβῶς Παναγία εὐχαρίστησε καί προσκύνησε. Ὁ ναός τῆς Ἀθηνᾶς, τῆς µυθικῆς πολεµίστριας θεᾶς τῆς σοφίας, εἶχε µετατραπεῖ σέ Ναό τῆς ἀληθινῆς Ὑπερµάχου Στρατηγοῦ, τῆς Μητέρας τοῦ Θεοῦ Λόγου, τῆς Μητέρας της τοῦ Θεοῦ Σοφίας. Κι ὁ αὐτοκράτορας–στρατηγός, ἦρθε νά προσκυνήσει Ἐκείνην πού ἀναγνώριζε Στρατηγό πάνω ἀπό αὐτόν.
Σέ κείνη τήν Ἀθήνα θά µπορούσαµε νά ζοῦµε κι ἐµεῖς ἄν ζούσαµε στό «χθές» τοῦ Θεοῦ. Αὐτόν τόν ἀρχηγό καί κυβερνήτη θά εἴχαµε. Ἄν τοῦ µοιάζαµε, θά εἴχαµε αὐξήσει τήν κληρονοµιά πού µᾶς ἄφησε.
Κάτι ἔγινε ὅµως καί δέω τοῦ µοιάσαµε. Κι αὐτό τό «κάτι», ἀνακάτεψε λίγο τούς ἀριθµούς. Καί, τό 1081, ἔγινε µιά ἄλλη µάχη στό Δυρράχιο. Καί τότε, ἕνας ἄλλος αὐτοκράτορας, ὁ Ἀλέξιος Κοµνηνός, τό ἔχασε. Καί τό κέρδισαν τό Δυρράχιο οἱ Νορµανδοί, δηλαδή ....οἱ Βίκινγκς!
Γιά σχόλια: ninetta1blogspot.com Νινέττα Βολουδάκη
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 186
Φεβρουάριος 2018
1. Αὐτή ἡ εἰκόνα, γνωστή ὡς Νικοποιεία, εἶναι –κατά τόν ἱστορικό John Julius Norwich– ἐκείνη πού βρίσκεται σήµερα στή βασιλική τοῦ Ἁγίου Μάρκου στή Βενετία. (John Julius Norwich, Byzantium. The Apogee. Penguin 1993).