Ὁ ὁλοκληρωτισμός
τοῦ δυτικοευρωπαϊκοῦ «πολιτισμοῦ»
Ἡ καύση τῶν μάγων καί τῶν μαγισσῶν στήν Εὐρώπη θεωρεῖται σήμερα ἀπό εἰδήμονες ὡς μιά ἀπό τίς πιό τραγικές στιγμές καί ἀπό τά μεγαλύτερα ἐγκλήματα τῆς Εὐρωπαϊκῆς ἱστορίας. Πρόκειται γιά φαινόμενο κυρίως στήν δυτική καί κεντρική Εὐρώπη πού διήρκεσε ἀπό τόν 15ο μέχρι τόν 18ο αἰῶνα μέ ἔξαρση τόν 16ο καί 17ο αἰῶνα. Ἡ τελευταία καύση μάγισσας στήν Γερμανία ἔγινε τό 1775. Σύμφωνα μέ πολλές ἐκτιμήσεις οἱ θάνατοι ἐξαιτίας αὐτῶν τῶν καύσεων, τοποθετοῦνται ἀμέσως μετά ἀπό ἐκείνους πού ὀφείλονται σέ πολέμους καί γενοκτονίες. Ὡστόσο οἱ ἐκτιμήσεις ὡς πρός τούς θανάτους αὐτούς παρουσιάζουν μιά πολύ μεγάλη ἀπόκλιση, φθάνοντας ἀπό 40.000 μέχρι καί τόν ἐντελῶς φανταστικό ἀριθμό τῶν 9 ἑκατομμυρίων. Οἱ εἰδικοί σήμερα μέ βάση δικαστικά ἔγγραφα καί μαρτυρίες πού ἔχουν διασωθεῖ ἀνεβάζουν τά θύματα μέχρι τό πολύ 200.000 σέ ὅλη τήν Εὐρώπη. Ὅσοι μιλᾶνε γιά ἑκατομμύρια θυμάτων, ὑποστηρίζουν ὅτι ὁ ἀριθμός τῶν δικαστικῶν ἐγγράφων καί μαρτυριῶν εἶναι ἀπειροελάχιστος μπροστά στό ἀληθινό ἀριθμό τῶν θυμάτων. Ὁπωσδήποτε θά ἔχει μεγάλο ἐνδιαφέρον τό τελικό ἀποτέλεσμα πού θά προκύψει ἀπό μιά κεντρική τράπεζα πληροφοριῶν πού καταρτίζεται ἀπό τό 2012 καί ἔχει στόχο νά συγκεντρώσει ὅλες τίς ὑφιστάμενες πληροφορίες γιά δίκες μάγων καί μαγισσῶν καί τά θύματα πού προέκυψαν ἀπό αὐτές τίς δίκες στήν παπική καί προτεσταντική Εὐρώπη. Τά ἀποτελέσματα θά εἶναι ἕτοιμα τό 2018.
Ἡ βαθύτερη αἰτία, στήν ὁποία ὀφείλονται αὐτές οἱ καύσεις στή δυτική καί κεντρική Εὐρώπη εἶναι προφανῶς ὁ θεσμός τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως πού δρομολογήθηκε στό ἀπόγειο τῆς παπικῆς ἐξουσίας ἀπό τόν Ἰννοκέντιο Γ΄ (1198-1216) μέ τήν παπική βούλα «Vergentis in senium» (1199). Στό ἔγγραφο αὐτό προβάλλονται ἰδιαίτερα σκληρά μέτρα ἐναντίον τῶν αἱρετικῶν καί ἐπίσης ἐπιδιώκεται ἡ συνδρομή τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας γιά τήν ἐφαρμογή αὐτῶν τῶν μέτρων. Τά πρῶτα μέτρα ἐναντίον αἱρετικῶν εἶχαν ληφθεῖ ἤδη μέ τήν Γ΄ Σύνοδο τοῦ Λατερανοῦ (1179). Βασικός στόχος ἦταν ἡ ἀντιμετώπιση λαϊκῶν κινημάτων πού στό τέλος τοῦ 12ου αἰῶνα εἶχαν κάνει τήν ἐμφάνισή τους στήν Εὐρώπη καί τά ὁποῖα ὁ Παπισμός τά θεωροῦσε ὡς αἱρέσεις, κυρίως οἱ Καθαροί, οἱ Βαλδένσιοι καί οἱ Χουμιλιάτες.
Μέ τήν παραπάνω βούλα ὁ Ἰννοκέντιος Γ΄ τούς ἀπειλοῦσε μέ τήν ποινή τῆς ἀτιμίας, δηλ. τήν ἀπώλεια τῶν ἀστικῶν δικαιωμάτων, τή δήμευση τῆς περιουσίας καί κυρίως τήν ἐπέκταση αὐτῶν τῶν μέτρων καί στά παιδιά τῶν αἱρετικῶν. Ἐπί πλέον ζητοῦσε τήν ἐξίσωση τῆς αἵρεσης μέ τήν προσβολή κατά τοῦ μεγαλειοτάτου, τοῦ μονάρχη, πού ἦταν ταυτόσημη μέ τήν ἔσχατη προδοσία καί ἐπέσυρε τή θανατική ποινή.
Ὁ ἴδιος ὁ Ἰννοκέντιος Γ΄ λίγο ἀργότερα, τό 1215, ἔβαλε σέ ἐφαρμογή τό σύστημα τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως, τό ὁποῖο ἀπό τότε ἔγινε δεσμευτικό γιά τόν Παπισμό. Μετά τόν θάνατό του ἐξασφαλίστηκε καί ἡ συνδρομή τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας μέ τό διάταγμα τοῦ Γερμανοῦ Αὐτοκράτορα Φρειδερίκου Β΄ «Cum ad conservandum» (1224), τό ὁποῖο ὅρισε τήν καύση τῶν αἱρετικῶν στήν πυρά ἤ τήν τιμωρία τους μέ ἄλλο τρόπο (κόψιμο τῆς γλώσσας). Σέ ἄλλο διάταγμα τοῦ 1232 ἐπιβαλλόταν στούς αἱρετικούς ἡ διαρκής ποινή τῆς ἀτιμίας, ἐάν δέν μποροῦσαν νά ἐπιτύχουν τήν ἐκκλησιαστική συγχώρηση ἐντός ἑνός ἔτους. Οἱ δέ φορεῖς κοσμικῶν ἀξιωμάτων ὑποχρεώνονταν μέ ὅρκο καί μέ τήν ἀπειλή τῆς ἀπομάκρυνσής τους ἀπό τό ἀξίωμα νά προβοῦν στήν ἐξαφάνιση ὅλων ἐκείνων πού ὀνόμαζε ὁ Παπισμός αἱρετικούς. Ἐπίσης στά ἐδάφη τῆς λεγόμενης «Ἁγίας Ρωμαϊκῆς Αὐτοκρατορίας τοῦ ΓερμανικοῦἜθνους» ξεκίνησε ἀπό τό 1498 ἡ σταδιακή ἐφαρμογή τοῦ συστήματος τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως καί στήν κοσμική δικαιοσύνη. Ἐντάχτηκε δέ ἐπίσημα τό 1532 μέ τήν «Constitutio Criminalis Carolina» καί βρῆκε εὐρύτατη ἐφαρμογή στήν παραπάνω καύση τῶν μάγων καί μαγισσῶν.
Τά πρωτοφανῆ στοιχεῖα τοῦ συστήματος τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως ἦσαν:
1. Ἡἀναίρεση τοῦ καταμερισμοῦ τῆς ἐξουσίας κατά τή διαδικασία τῆς δίκης. Δηλ. ὁ παντοδύναμος ἱεροεξεταστής ἦταν ταυτόχρονα δικαστής, ἀνακριτής, κατήγορος καί ὑπερασπιστής.
2. Ἐπρόκειτο περί μυστικῆς διαδικασίας. Ἐφόσον ἡ διαδικασία τῆς δίκης ἦταν στό χέρι ἑνός καί μόνο ἀνθρώπου, χωρίς νά ὑπάρχει δημόσιος ἔλεγχος, ὁ κίνδυνος τῆς ἀλλοίωσης τῆς ἀλήθειας ἦταν ἰδιαίτερα ὑψηλός.
3. Ἔλλειψη τῆς οὐδετερότητας τοῦ δικαστῆὡς πρός τό ἀποτέλεσμα τῆς διερευνητικῆς διαδικασίας, ἀφοῦὁἴδιος εἶχε δώσει τήν ἐντολή γιά διερεύνηση καί τήν εἶχε διεξάγει ὁἴδιος. Ἐπί πλέον ἐφόσον ὁ δικαστής ἦταν τοπικός ἤἀπεσταλμένος κληρικός ἀπέβλεπε στό συμφέρον τῆς Ἐκκλησίας πού ὑπηρετοῦσε.
Ἐνῶἀρχικά ἡἹερά Ἐξέταση ὑπαγόταν στά καθήκοντα τῶν τοπικῶν ἐπισκόπων, οἱὁποῖοι συχνά δέν ἔδειχναν τήν πρέπουσα προθυμία, ὁἀνιψιός τοῦἸννοκεντίου Γ΄, ὁ μετέπειτα πάπας Γρηγόριος Θ΄ (1227-1241), ἐγκαθίδρυσε τό 1227 τή λεγόμενη «Παπική Ἱερά Ἐξέταση», ἀπέστειλε δηλ. ἱεροεξεταστές, κυρίως δομινικανούς μοναχούς, σέ ὅλη τήν ἐπικράτεια τοῦ παπισμοῦ καί ἀπάλλαξε τούς τοπικούς ἐπισκόπους ἀπό τό καθῆκον αὐτό, χωρίς ὅμως νά τούς ἀπαγορεύσει τήν ἐκδίκαση ὑποθέσεων. Ἔτσι, προοδευτικά, ἡἹερά Ἐξέταση ἔγινε ὅλο καί περισσότερο παποκεντρική.
4. Μέσῳ τῶν βασανιστηρίων πού καθιερώθηκαν ἐπίσημα τό 1252 μέ τή βούλα «Ad Extirpanda» τοῦ πάπα Ἰννοκεντίου Δ΄ (1243-1254) μέ τόν “ἱερό” στόχο τῆς εὕρεσης τῆς ἀλήθειας (ὁ μόνος περιορισμός ἦταν, νά μή μείνουν μόνιμες σωματικές βλάβες), οἱἱεροεξεταστές μποροῦσαν νά ἀποσπάσουν ὁποιαδήποτε ἐπιθυμητή ὁμολογία.
5. Ἡ εἰσαγωγή τῆς ἀνωνυμίας τοῦ καταγγέλλοντος ἐπέσυρε τόν ἄμεσο κίνδυνο τῆς κατάδοσης. Μετά τή σταυροφορία πού εἶχε κηρύξει ὁἸννοκέντιος Γ΄ τό 1208 ἐνάντια στούς Ἀλβιγηνούς μέ στόχο κυρίως τήν αἵρεση τῶν Καθαρῶν στή νότια Γαλλία, ἡ Σύνοδος τῆς Τουλούζης τό 1229 ἐπί τοῦ πάπα Γρηγορίου Θ΄ υἱοθέτησε στήν πράξη τήν κατάδοση μέ στόχο τήν πιό ἀποτελεσματική ἀντιμετώπιση τῶν αἱρετικῶν.
Στό ὡς τότε Γερμανικό δικαστικό σύστημα τῆς Καταγγελίας, ὁ καταγγέλλων εἶχε εὐθύνη γιά τήν ὀρθότητα τῆς καταγγελίας του καί στήν περίπτωση ἀθώωσης τοῦ καταγγελλομένου ἀνέμενε τόν καταγγέλλοντα μιά ἀρκετά αὐστηρή τιμωρία. Μέ τό νέο δικαστικό σύστημα τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως στόχος ἦταν τό ἴδιο τό δικαστήριο νά λάβει γνώση, ἔστω καί ἀνωνύμως, μιᾶς παράνομης πράξης, ὥστε νά ἀναλάβει τή διερεύνησή της. Ἔτσι, μέ τήν ἐφαρμογή αὐτοῦ τοῦ συστήματος, στήν περίοδο τῶν διώξεων τῶν μάγων καί μαγισσῶν δημιουργήθηκαν κουτιά καταδόσεων, ὅπου μέ ἕνα σημείωμα χωρίς κίνδυνο γιά τόν ἑαυτό του καί χωρίς ἀποδείξεις, μποροῦσε ὁποιοσδήποτε νά προκαλέσει μιά δίκη ἐναντίον ἑνός προσώπου.
Ἐνῶὁἀρχικός στόχος τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως ἦταν ἡἀντιμετώπιση τῶν αἱρετικῶν, μποροῦσε νά βρεῖἐφαρμογή καί στήν περίπτωση ἀδικημάτων πού σχετίζονταν μέ τήν πίστη, ὅπως τῆς μαγείας. Ἀλλά οἱ περιπτώσεις αὐτές μέχρι τόν 15ο αἰῶνα ἦσαν σπάνιες. Τά πράγματα ἄλλαξαν ριζικά μέ τόν πάπα Ἰννοκέντιο Η΄, ὁὁποῖος τό 1484 μέ τή βούλα Summis desiderantes affectibus, τή λεγόμενη βούλα τῶν μάγων καί μαγισσῶν, φρόντισε γιά τήν ἐπίσημη ἐπέκταση τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως στήν κατηγορία αὐτή. Ἡ βούλα αὐτή εἶχε σχεδιαστεῖἀπό τόν δομινικανό μοναχό καί ζηλωτή ἱεροεξεταστή Χάινριχ Κράμερ (Heinrich Kramer) καί γνώρισε μεγάλη διάδοση, ἐπειδή συνδέθηκε ἄμεσα μέ ἕνα μπέστ σέλερ τοῦ 15ου, 16ου καί 17ου αἰῶνα. Πρόκειται γιά ἔργο τοῦ παραπάνω ἱεροεξεταστῆ Χάινριχ Κράμερ μέ τίτλο «Μalleus maleficarum - Σφυρί τῶν μαγισσῶν» (δηλ. σφυρί γιά τή συντριβή τῶν μαγισσῶν). Μαζί του ἀναφέρεται ὡς δεύτερος συντάκτης ὁἐπίσης δομινικανός μοναχός καί προϊστάμενος τοῦ μοναστηρίου τῶν Δομινικανῶν στήν Κολωνία Ἰάκωβος Σπρένγλερ (Jakob Sprengler). Πολλοί εἰδικοί ἐπιστήμονες, ὡστόσο, ἀμφισβητοῦν τή σύμπραξη τοῦ Σπρένγλερ καί ὑποστηρίζουν ὅτι ὁ Κράμερ ἁπλῶς χρησιμοποίησε τό ὄνομά του. Τό ἔργο αὐτό ἐκδόθηκε γιά πρώτη φορά τό 1486 στή πόλη Σπάιερ καί γνώρισε στή συνέχεια ἄλλες 28 ἐκδόσεις, 13 μέχρι τό 1523 καί ἄλλες 15 μέ νέα κύματα τοῦ κυνηγιοῦ τῶν μαγισσῶν ἀπό τό 1574 μέχρι τό 1669. Ἀπό τό καλοκαίρι τοῦ 1487 σέ ὅλες τίς ἐκδόσεις προτάσσονται τοῦ βασικοῦ κειμένου τοῦἔργου τρία ἔγγραφα, ἡ παραπάνω βούλα τοῦ Πάπα, ἡ υἱοθέτηση τοῦἔργου ἀπό ἀρκετούς θεολόγους τῆς Θεολογικῆς Σχολῆς τῆς Κολωνίας τῆς 19.5.1487 καί ἡἀπολογία τοῦἔργου ἀπό τόν ἴδιο τόν Κράμερ.
Τό κείμενο διαιρεῖται σέ τρία μέρη. Στό πρῶτο μέρος ὑπογραμμίζεται μέ μιά συλλογή εὐρέως διαδεδομένων ἀπόψεων καί προκαταλήψεων γιά μάγους καί μάγισσες, οἱὁποῖες παρουσιάζονται μέ μιά φαινομενικά ἐπιστημονική ἐπιχειρηματολογία, ὁὑπαρκτός κίνδυνος τῆς μαγείας. Τό δεύτερο μέρος ἀναφέρεται στό συμβόλαιο μέ τό διάβολο, τήν πρόκληση βλαβῶν μέσω τῆς μαγείας, τή πτήση τῶν μαγισσῶν κ.ἄ. καί γιά τά ἀντίδοτά τους. Καί τό τρίτο μέρος ἀναφέρεται στή δικαστική ἀντιμετώπιση τοῦ φαινομένου. Μέ τά περίπου 280 παραδείγματα πού ἀναφέρονται στό ἔργο ὑπογραμμίζεται ὁὑπαρκτός κίνδυνος πού ἐλλοχεύει στή μαγεία καί ἑπομένως ἡἀνάγκη συστηματικῆς δίωξής της. Οἱὑποτιθέμενες μάγισσες παρουσιάζονται στήν ἀποκαλυπτική συνείδηση τοῦ συγγραφέα ὡς ἄκρως ἐπικίνδυνο μέρος μιᾶς γενικῆς συνομωσίας ἐναντίον τῆς χριστιανικῆς κοινωνίας. Ἀντίθετα μέ τή βούλα τοῦ Πάπα, πού παρουσιάζει τή μαγεία τόσο ὡς ἔργο τῶν ἀνδρῶν ὅσο καί τῶν γυναικῶν, ὁ Κράμερ μέσα ἀπό ἕναν πρωτοφανῆ μισογυνισμό ἐπικεντρώνει τό φαινόμενο τῆς μαγείας σχεδόν ἀποκλειστικά στίς γυναῖκες, χαρακτηρίζοντάς τες ὡς ἰδιαίτερα ἀδύναμες στήν πίστη, ἀκόρεστες στίς ἐπιθυμίες τῆς σαρκός, παραδεδομένες στό ψεῦδος κ.ἄ. καί γι’ αὐτό τίς θεωρεῖὡς ἐπικίνδυνη πύλη εἰσόδου τοῦ Διαβόλου.
Βασική ἐπιδίωξη τοῦ Κράμερ ἦταν, ἡἐκδίκαση τῶν ὑποθέσεων τῆς μαγείας νά περάσει στό κράτος. Δέν θεωροῦσε τή μαγεία ὅπως ἡἹσπανική Ἱερά Ἐξέταση καί οἱὑποστηρικτές της ὡς αἵρεση, στήν ὁποία ὁ κατηγορούμενος εἶχε τή δυνατότητα νά μετανοήσει καί νά ἀνακαλέσει τίς θέσεις του, ἀλλά ἤθελε νά τιμωρεῖται ἀναπόφευκτα μέ τήν καταδίκη στήν πυρά, πρᾶγμα πού ἐπιτεύχθηκε ἀπό τό 1532 μέ τήν καθιέρωση τῆς Constitutio Criminalis Carolina, ἡὁποία μέ τή παρ. 109 ἐνέταξε τή μαγεία στά κοσμικά ἀδικήματα καί προέβλεπε ὡς τιμωρία τήν καύση στήν πυρά. Ἐπίσης βασικό στοιχεῖο τοῦ ἔργου, μέ τό ὁποῖο ξεπερνάει πολύ τούς στόχους τῆς παπικῆς βούλας, εἶναι ἡ ἀποδοχή πτήσης καί χοροῦ κατά τό Σάββατο τῶν μαγισσῶν. Παρά τό γεγονός, ὅτι ἡ πίστη στήν ὕπαρξη πτήσεων καί Σαββάτου τῶν μαγισσῶν εἶχε ρητά καταδικαστεῖὡς νοσηρή φαντασίωση ἀπό τό Canon Episkopi, ἕνα κανόνας ἐκκλησιαστικοῦ δικαίου τοῦ πρώιμου μεσαίωνα πού εἶχε εὐρέως διαδοθεῖ, ὁ Κράμερ τήν υἱοθέτησε ἀπόλυτα καί ἔθεσε ἔτσι τό θεμέλιο γιά μιά ἁλυσιδωτή ἐξάπλωση τῶν δικῶν, ἐπειδή κάτω ἀπό τήν ἀφόρητη πίεση τῶν βασανιστηρίων οἱ ὑποτιθέμενες μάγισσες, προκειμένου νά λυτρωθοῦν ἀπό τά βάσανά τους, δίνανε τά ὀνόματα ἄλλων προσώπων πού δῆθεν εἶδαν στά Σάββατα αὐτά. Στή συνέχεια αὐτά τά πρόσωπα τά περίμενε ἡ ἴδια τύχη τῆς καύσης.
Ἡ μεγάλη ἀποδοχή πού βρῆκε τό ἔργο αὐτό ὅπως καί τό συναφές μέ αὐτό «Layenspiegel – Καθρέφτης τῶν λαϊκῶν» (1509/11) τοῦ Ulrich Tengler (εὐρέως διαδεδομένη συμπίληση τῶν θέσεων τοῦ Κράμερ γιά νομική χρήση στή Γερμανική γλώσσα, γιά ἀνθρώπους πού δέν εἶχαν σπουδάσει καί δέν κατεῖχαν τά λατινικά) καί ἡ συνακόλουθη ἑκατόμβη θυμάτων ἐξηγεῖται ἀπό πολλούς ἐπιστήμονες ἐν μέρει καί μέ τήν ἐπιδείνωση τοῦ κλίματος ἐκείνη τήν ἐποχή, μέ περιόδους πείνας καί ἐπιδημιῶν, διότι οἱ ἄνθρωποι ἀναζητοῦσαν ὑπεύθυνους γιά τίς καταστάσεις αὐτές. Βρῆκαν τήν αἰτία αὐτῶν τῶν συμφορῶν στήν μαγική πρόκληση βλαβῶν ἐκ μέρους τῶν μαγισσῶν.
Ἀντιδράσεις στό ἔργο αὐτό καί στίς πρακτικές πού προέβαλε, δυστυχῶς ὑπῆρξαν μόνο σποραδικές στήν κεντρική Εὐρώπη: Ἡ Ἱσπανική Ἱερά Ἐξέταση τό ἀπέρριψε ὡς ἀκατάλληλο καί ὁ Πέτρος Δουζίνας, σύνεδρος τοῦ Ρωμαϊκοῦ δικαστηρίου τῆς Ἱερᾶς Ἐξετάσεως, ἔγραψε γύρω στό 1580, ὅτι στήν Ἰταλία δέν ἔγινε ἀποδεκτό. Ἔτσι ἡ Ἱσπανία, ἡ Πορτογαλία καί ἡ Ἰταλία εἶχαν αἰσθητά λιγότερες θανατικές καταδίκες μαγισσῶν. Ἄλλες ἀντιδράσεις προῆλθαν τό 1631 ἀπό τόν γνωστό κριτικό τῶν δικῶν τῶν μαγισσῶν καί ἰδίως τῶν βασανιστηρίων κατά τή διεξαγωγή τῶν δικῶν, τόν Ἰησουίτη Friedrich Spee στό ἀνώνυμο ἔργο τοῦ Cautio Criminalis καί τό 1701 ἀπό τόν νομικό καί διαφωτιστή Thomasius μέ τό ἔργο τοῦ Dissertatio de crimine magiae, ὁποῖος ἐπεσήμανε κυρίως τήν ἔλλειψη ἀποδεικτικῶν στοιχείων γιά τό λεγόμενο συμβόλαιο μέ τό Σατανᾶ. Ἄλλες οὐσιαστικές ἀντιδράσεις δέν εἶναι γνωστές.
Χαρακτηριστικό εἶναι, ὅτι τό ἔγκλημα αὐτό ἐπιτελέστηκε τόσο σέ ρωμαιοκαθολικές ὅσο καί σέ προτεσταντικές χῶρες, πρᾶγμα πού φανερώνει τήν κοινή ἀλλοίωση πού ἐπέφεραν στήν χριστιανική παράδοση, μετατρέποντάς την σέ πολλές περιπτώσεις, σέ κατάρα τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας. Ἐνδιαφέρον παρουσιάζει μιά σημαντική ἀπόκλιση στούς ἀριθμούς τῶν καύσεων τῶν ἀνδρῶν καί γυναικῶν. Στούς Προτεστάντες, τό ποσοστό τῶν γυναικῶν εἶναι πολύ ὑψηλότερο ἀπό ὅτι στούς Παπικούς. Καλύπτει περίπου τό 85 % ὅλων τῶν περιπτώσεων, ἐνῶ τό ἀντίστοιχο ποσοστό στούς Παπικούς εἶναι στό 60-70 %. Μέχρι σήμερα οἱ λόγοι αὐτῆς τῆς ἀπόκλισης δέν ἔχουν ἐξακριβωθεῖ.
Τά βαθύτερα αἴτια τῆς καύσης τῶν μάγων καί μαγισσῶν πρέπει προφανῶς νά ἀναζητοῦνται μέσα στό νευραλγικό σημεῖο τῆς δυτικοευρωπαϊκῆς ἱστορίας, στή θεοποίηση τοῦἀνθρώπου μέσῳ τοῦἀλάθητου ἀνθρώπου τῆς Ρώμης.
Ἀπό τή στιγμή πού ὁ Θεάνθρωπος Χριστός ἀντικαθίσταται ἀπό τόν ἀλάθητο ἄνθρωπο ἦταν ἑπόμενο νά δημιουργηθεῖ ἐν ὀνόματι αὐτοῦ τοῦ ἀλάθητου ἀνθρώπου ἕνας ὁλοκληρωτισμός ἄνευ προηγουμένου μέσα στήν ἱστορική πορεία τῆς ἀνθρωπότητας. Κάθε ἀντίθετη φωνή ἔπρεπε νά πνιγεῖ. Μέ ἀρχή τόν παπικό ὁλοκληρωτισμό θεμελιώθηκε πλέον ὁ Εὐρωπαϊκός εἰδωλολατρικός οὑμανισμός, στόν ὁποῖο περικλείονται τόσο οἱ προτεσταντισμοί ὅσο καί κάθε ἄλλη μορφή οὑμανισμοῦ καί ἀθεΐας στή Δύση. Ὁ Παπισμός ἀποτέλεσε τό πρότυπο ὅλων των μετέπειτα ἀθεϊστικῶν ὁλοκληρωτισμῶν, κυρίως τοῦ Χιτλερισμοῦ καί Σταλινισμοῦ, μέ πάμπολλα κοινά στοιχεῖα.
Σήμερα, βέβαια, ὁ δυτικοευρωπαϊκός «πολιτισμός» εἶναι πολύ πιό ἐξευγενισμένος. Ἡ κοινή γνώμη δέν κινδυνεύει πλέον ἀπό αἱρετικούς, μάγους ἤ μάγισσες. Ἐλέγχεται ἀποτελεσματικά ἀπό τά ΜΜΕ. Μέ ἐπιστημοσύνη χειραγωγεῖται ὁ σημερινός ἄνθρωπος ἀπό τήν ἑκάστοτε ἐξουσία, ἡ ὁποία μάλιστα, ἀφοῦ ἐλέγχει σέ σχεδόν ἀπόλυτο βαθμό τή ροή τῶν πληροφοριῶν, ἔχει τήν εὐχέρεια νά παρουσιάζεται ὡς δημοκρατική, πολυφωνική καί σεβόμενη τήν ἑτερότητα τοῦ κάθε ἀνθρώπου μέχρι καί τή διαστροφή τῆς ἴδιας τῆς ἀνθρώπινης φύσης. Ἐκθειάζεται τό λεγόμενο πολυπολιτισμικό μοντέλο τῶν δυτικῶν κοινωνιῶν μέ μία βασική ἐπιδίωξη: τό ὁλοσχερές πνίξιμο καί ἡ ὁλοκληρωτική ἐξαφάνιση τῆς μόνης πραγματικῆς Ἀλήθειας, τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ.
Λέων Μπράνγκ
Δρ. Θεολογίας
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 171
Νοέμβριος 2016
2. Βλ. https://de.wikipedia.org/wiki/Inquisitionsverfahren και https://de.wikipedia.org/wiki/Inquisition
3. Γιά τό ἔργο αὐτό τοῦ Κράμερ βλ. τήν πολύ ἐμπεριστατωμένη ἐργασία τοῦ Werner Tschacher μέ τίτλο Malleus Maleficarum (Hexenhammer) στήν ἱστοσελίδα: https://www.historicum.net/persistent/old-purl/5937 (περιέχει πλούσια βιβλιογραφία).
4. https://de.wikipedia.org/wiki/Scheiterhaufen