Ὁ πιστὸς λαὸς κτίζει Ναοὺς
καὶ τὸ Κράτος Τζαµιά!
Ἡ εἴδηση στὴν οἰκονοµικὴ ἐφηµερίδα, ποὺ ἔφθασε στὸ ἠλεκτρονικό µας ταχυδροµεῖο µέσῳ φίλων, ἦταν εὐχάριστη καὶ αἰσιόδοξη. Ἀρκετὰ σπάνιες ἔχουν γίνει τὰ τελευταῖα χρόνια οἱ αἰσιόδοξες εἰδήσεις καὶ µάλιστα σὲ ἐφηµερίδα οἰκονοµική. Τὸ περιεχόµενό της δὲν ἦταν βέβαια καθαρὰ οἰκονοµικό, ἀφοροῦσε στὴν ἀναστήλωση ἑνὸς Βυζαντινοῦ ναοῦ, τοῦ παλαιότερου βυζαντινοῦ κτίσµατος τοῦ νοµοῦ Ἠλείας. Πρόκειται γιὰ τὸν Ἱερὸ Ναὸ Κοιµήσεως τῆς Θεοτόκου στὴν περιοχὴ τῆς Νέας Φιγαλείας, γνωστὸ ὡς «Μοναστήρι». Ἡ ἀνέγερσή του ἀνάγεται στὰ τέλη τοῦ 10ου αἰῶνα καὶ ἀποτελοῦσε τὸ καθολικὸ µοναστηρίου. Λειτούργησε ὡς ἀνδρικὴ Μονὴ µέχρι τὸ 1834, ὁπότε καὶ καταργήθηκε ἀπὸ τοὺς Βαυαρούς, ἐνῶ τὸ 1825 εἶχε πυρποληθεῖ ἀπὸ τὸν Ἰµπραήµ. Μετὰ τὴν κατάργησή της ἡ Μονὴ παραδόθηκε σταδιακὰ στὴν ἐρήµωση. Κατέρρευσαν τὰ κελιὰ τῶν µοναχῶν καὶ παρέµεινε µόνο ὁ ναὸς σὲ κακὴ κατάσταση. Τὰ ἔργα τῆς ἀναστηλώσεως, γιὰ τὴν ὁποία συνεργάστηκαν τὸ Ὑπουργεῖο Πολιτισµοῦ καὶ Ἀθλητισµοῦ καὶ ἡ Ἱερὰ Μητρόπολις Τριφυλλίας καὶ Ὀλυµπίας, διήρκεσαν 3 χρόνια καὶ τὰ ἐγκαίνια τοῦ ἀνακαινισµένου ναοῦ ἔγιναν στὶς ἀρχὲς τοῦ Ἰουλίου.
Ἡ ἀποκατάσταση ἑνὸς ναοῦ, καὶ µάλιστα τόσο παλαιοῦ, ἀποτελεῖ γιὰ ὅλους µας ὁπωσδήποτε µιὰ εὐχάριστη εἴδηση. Τὸ ἐντυπωσιακὸ ὅµως εἶναι ὅτι ἡ χρηµατοδότηση τοῦ ἔργου ἔγινε ἀποκλειστικά, ὅπως ἀναφέρουν τὰ σχετικὰ ἄρθρα, ἀπὸ ἕναν ἄνθρωπο -ὁµότιµο Καθηγητὴ τῆς Ἰατρικῆς τοῦ Πανεπιστηµίου Ἀθηνῶν- ὁ ὁποῖος κατάγεται ἀπὸ τὴν περιοχὴ αὐτή. Χωρὶς τὴν πολύτιµη προσφορά του ὁ ἀρχαιότερος βυζαντινὸς ναὸς τῆς Ἠλείας θὰ ὁδηγεῖτο µὲ µαθηµατικὴ ἀκρίβεια στὴν πλήρη κατάρρευση ἀγνοηµένος ἀπὸ τὴν Πολιτεία. Καὶ αὐτὴ ἡ προσφορὰ ἀποτελεῖ τὴν αἰσιόδοξη εἴδηση. Ναί! Ὑπάρχουν ἀκόµη ἄνθρωποι ποὺ ἐκφράζουν τὸν σεβασµὸ καὶ τὴν ἀγάπη τους γιὰ τοὺς Ἱεροὺς Ναούς, τοὺς Οἴκους Λατρείας τοῦ Ἀληθινοῦ Θεοῦ, µὲ αὐτὸν τὸν ...δαπανηρὸ τρόπο.
Ἡ ἀναστήλωση τοῦ Βυζαντινοῦ µνηµείου τῆς Ν. Φιγαλείας ἀνακαλεῖ στὴ µνήµη µας τὰ ἔργα τῆς ριζικῆς ἀνακαινίσεως τοῦ δικοῦ µας Ναοῦ, ὅταν ὁ Προϊστάµενος τοῦ Ναοῦ π. Βασίλειος Βολουδάκης, εἶχε σηµάνει ἕναν «ἀνακαινιστικὸ συναγερµὸ» γιὰ τὴν ἀποκατάσταση καὶ τὸν ἐξωραϊσµὸ τοῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγ. Νικολάου, ὁ ὁποῖος –µετὰ ἀπὸ 100 καὶ πλέον χρόνια ὑπάρξεως- εἶχε ὑποστεῖ βαρύτατες ζηµιὲς ἀπὸ τὴ φθορὰ τοῦ χρόνου, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ σεισµούς, ἐµπρησµοὺς κλπ. Ἀπὸ τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 2003, ποὺ ἔγιναν τὰ ἐγκαίνια ἐνάρξεως τῶν ἐργασιῶν, µέχρι τὸ τέλος τοῦ 2009 (δηλ. σὲ χρόνο ρεκὸρ γιὰ τὸν ὄγκο καὶ τὴν πολυπλοκότητα τῶν ἔργων) εἶχε πραγµατοποιηθεῖ µὲ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ προστάτου Ἁγίου µας τὸ µεγαλύτερο µέρος τῆς ἀποκαταστάσεως. Ἡ δαπάνη πλησίασε τὸ ποσὸν τοῦ 1.500.000 εὐρὼ σύµφωνα µὲ τὸν πλήρη οἰκονοµικὸ ἀπολογισµό, ὁ ὁποῖος ἦλθε στὴ δηµοσιότητα στὸ τεῦχος τοῦ Σεπτεµβρίου 2010 τῆς «Ἐνοριακῆς Εὐλογίας». Τὸ βάρος αὐτοῦ τοῦ ποσοῦ (τὸ ὁποῖο θὰ ἦταν πολλαπλάσιο, ἂν ὁ π. Βασίλειος καὶ τὸ Ἐκκλ. Συµβούλιο δὲν εἶχαν καταρτίσει καὶ δηµοσιεύσει Προκηρύξεις τῶν ἔργων µὲ αὐστηρότατες δεσµεύσεις [δηλ. χωρίς προκαταβολή, µὲ ὑλικὰ τοῦ Ναοῦ καὶ ἐξόφληση ἕνα µήνα µετὰ τὴν ὁλοκλήρωση τοῦ ἔργου(!)] καί, κυρίως, µὲ αὐτεπιστασία καὶ συνεχῆ ἔλεγχο τοῦ ὑπευθύνου τοῦ Ναοῦ), τὸ σήκωσαν ἐξ ὁλοκλήρου οἱ µικροὶ ἢ µεγαλύτεροι δωρητές. Κάποιοι, µάλιστα, ἀπὸ τὸ ὑστέρηµά τους. Ἐπίσης πολλοὶ µὴ ἐνορίτες, οἱ ὁποῖοι ἐκκλησιάζονται στὸν Ναό µας καὶ καλλιεργοῦνται πνευµατικὰ στὴν ἐνορία µας. Στὸ ἄρθρο τοῦ π. Βασιλείου Βολουδάκη µὲ τὸν οἰκονοµικὸ ἀπολογισµό, ποὺ ἀναφέραµε ἀνωτέρω, διαβάζουµε: «...ὅλα τὰ ἔργα ἔγιναν χωρὶς καµµιὰ Κρατικὴ ἢ Ἐκκλησιαστικὴ ἐπιχορήγηση, χωρὶς Τραπεζικὰ ἢ ἄλλα δάνεια, χωρὶς νὰ ὀφείλουµε καί, βεβαίως, χωρὶς νὰ µείνη χρέος στὶς ἑπόµενες γενεές».
Ἀλλὰ καὶ µετὰ τὴν πρόσφατη βοµβιστικὴ ἐπίθεση στὸν Ναό µας, τὰ ξηµερώµατα τῆς Κυριακῆς 31 Ἰουλίου, ὁ εὐσεβὴς λαὸς ἔσπευσε καὶ µὲ τὴν οἰκονοµική του στήριξη θεραπεύτηκαν –πάλι σὲ χρόνο ρεκὸρ– οἱ πληγές του. Εὐτυχῶς ὄχι µεγάλες. Ἔσπευσαν καὶ πρόλαβαν νὰ προσφέρουν, ὅσοι τὸ πληροφορήθηκαν στόµα µὲ στόµα, διότι ΟΛΑ τὰ Μ.Μ.Ε. ἀποσιώπησαν τὸ γεγονός. Ἔκριναν, ὅτι µιὰ βοµβιστικὴ ἐπίθεση σὲ Ἱστορικὸ Ναὸ τοῦ κέντρου τῆς Ἀθήνας εἶναι εἴδηση χωρὶς σηµασία γιὰ τοὺς Ἕλληνες πολίτες. Ἐνηµέρωση ... “δηµοκρατική”, χωρὶς λογοκρισία στὴν Ἑλλάδα τοῦ 21ου αἰῶνα!..
Ἕνα µέρος τοῦ πιστοῦ λαοῦ λοιπὸν κτίζει, συντηρεῖ καὶ ἀνακαινίζει ναοὺς καὶ τὸ Κράτος κτίζει Τζαµιὰ... Λέτε νὰ µείνουµε µόνο στὸ ἕνα; Στὶς 4 Αὐγούστου ἐγκρίθηκε ἀπὸ τὸ Κοινοβούλιο ποσὸ 946.000 εὐρὼ γιὰ τὴν ἀνέγερση Τζαµιοῦ στὸν Βοτανικό.
Ἀπορία µας: Ἡ ἀνακαίνιση τοῦ ναοῦ µας εἶχε κόστος περὶ τὰ 1.500.000 εὐρὼ µὲ τόσο εὐλαβικὴ προµελέτη, µὲ πρωτοφανεῖς Προκηρύξεις καὶ µὲ κρυστάλλινη διαχείριση, καὶ ἡ ἀνέγερση τεµένους θὰ κοστίσει λιγότερο τοῦ 1.000.000;
Τὴν ἑπόµενη µέρα διαβάσαµε πρωτοσέλιδο ἄρθρο, σὲ ἐφηµερίδα ποὺ ἀποτελεῖ ὄργανο τοῦ κυβερνῶντος κόµµατος, µὲ τίτλο: «Συναίνεση στὸ αὐτονόητο». Καὶ νιώσαµε... πανικό, γιατί ἡ φτωχή µας διάνοια ἀδυνατεῖ νὰ συλλάβει τὸ αὐτονόητο. Θεωρεῖται, δηλαδή, αὐτονόητο νὰ κτίζει τὸ Κράτος µας Τζαµὶ (µὲ τὰ χρήµατα τοῦ λαοῦ ἐννοεῖται), ἐνῶ οὐδέποτε ἔχει κτίσει ἔστω καὶ ἕνα ἐκκλησάκι γιὰ τοὺς Ὀρθοδόξους πολῖτες του, οἱ ὁποῖοι ἀποτελοῦν τὴν συντριπτικὴ πλειοψηφία τοῦ πληθυσµοῦ; Θεωρεῖται ἐπίσης αὐτονόητο, ὅτι αὐτὴ τὴ συναίνεση τῶν πολιτικῶν τὴν ἐπικροτεῖ ὁ Ἑλληνικὸς λαός; Συναινεῖ ὁ λαὸς νὰ ἐπιβαρυνθεῖ οἰκονοµικὰ γιὰ τὴν ἀνέγερση ἑνὸς κτίσµατος ποὺ δὲν θὰ χρησιµοποιήσει, ἐνῶ πάντοτε δυσανασχετοῦσε καὶ δυσανασχετεῖ µὲ κάθε εἴδους φορολόγηση, ἀκόµη καὶ γιὰ τὰ ἀπαραίτητα; Πῶς ἄλλαξε ἔτσι ξαφνικά; Ἴσως ἀπὸ φιλανθρωπία καὶ ἀλληλεγγύη;... Καὶ τότε γιατί αὐτὴ τὴν ἀλληλεγγύη δὲν τὴν ἔχει ἐκδηλώσει καὶ γιὰ τοὺς δικούς του ναούς; Πόσοι ἀπὸ τοὺς Ὀρθόδοξους Χριστιανοὺς ἔχουν προσφέρει ποτὲ ἔστω µιὰ δραχµὴ ἢ ἕνα εὐρὼ γιὰ τὴν ἀνέγερση ἑνὸς ναοῦ, τοῦ ναοῦ τῆς γειτονιᾶς τους; Ἂς ἀναρωτηθοῦµε ὅλοι µας! Πόσοι ἔχουν συµβάλλει στὴ συντήρησή του; Πόσοι ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ ἐκκλησιάζονται ἢ ἔρχονται στὴν Ἐκκλησία γιὰ νὰ τελέσουν µυστήρια ἢ συµµετέχουν σὲ αὐτὰ ἔχουν ἀναρωτηθεῖ ποτέ, πῶς καλύπτει ὁ ναὸς τὰ λειτουργικά του ἔξοδα; Ποιὸς πληρώνει τὸ ἠλεκτρικό, τὸ νερό, γιὰ τὴν καθαριότητα, ποιὸς πληρώνει γιὰ τὴν συντήρηση καὶ τὸν καλλωπισµὸ τοῦ χώρου; Ἀντίθετα δὲν εἶναι λίγοι, δυστυχῶς, ἐκεῖνοι ποὺ ἀντιδροῦν ἔντονα, ἂν σὲ κάποιο ναὸ ζητηθεῖ ἀπὸ αὐτοὺς νὰ συµµετάσχουν γιὰ τὴν τέλεση τοῦ µυστηρίου µὲ ἕνα ποσό, ποὺ κατὰ κανόνα εἶναι ἐλάχιστο µπροστὰ στὰ ὅσα ἔχουν δαπανήσει γιὰ ὅλα ἐκεῖνα τὰ δευτερεύοντα ποὺ συνοδεύουν τὸ µυστήριο. Ἂν ἔκαναν τὸν κόπο οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ νὰ ἀναρωτηθοῦν καὶ νὰ πληροφορηθοῦν, θὰ µάθαιναν ὅτι ὁ Ναὸς ποὺ “χρησιµοποιοῦν”, ὁ κάθε Ναός, συντηρεῖται ἀπὸ ἕναν ἀριθµὸ ἐκκλησιαζοµένων ποὺ ἀγαπᾶ τὴν εὐπρέπεια τοῦ Οἴκου τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν Ἁγίων Του. Ἂν ἔκαναν τὸν κόπο οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ νὰ πληροφορηθοῦν, θὰ µάθαιναν ὅτι κάποιοι συµπατριῶτες τους -βασικὰ µὲ τὶς δωρεές τους, γιατί τὰ ἔσοδα ἀπὸ τὸ ἁπλὸ κεράκι δὲν ἐπαρκοῦν- σηκώνουν τὸ βάρος τὸ οἰκονοµικὸ γιὰ ὅλους τοὺς ἄλλους. Χωρὶς νὰ διαµαρτύρονται, µὲ χαρά. Ὅµως ἡ πραγµατικότητα εἶναι ὅτι πληρώνουν γιὰ ὅλους. Ἀναρωτιέµαι ἂν αὐτὴ ἡ πληροφορία θὰ ἔκανε ὑπερήφανους τοὺς συµπατριῶτες µας, οἱ ὁποῖοι ἐξαντλοῦν τελευταῖα ὅλη τους τὴ φιλανθρωπία στὴν στήριξη µιᾶς θρησκείας, ἀπὸ τὴν ὁποία οἱ Πατέρες µας ἔχουν ὑποφέρει τὰ πάνδεινα!...
Μεγάλη εὐθύνη γιὰ τὸν ἐφησυχασµὸ καὶ τὴν ἀδιαφορία τοῦ λαοῦ µας φέρουν τὰ πολιτικὰ κόµµατα κάθε ἀποχρώσεως. Ἀπὸ τὴν ἐποχὴ τῆς Βαυαροκρατίας, µετὰ τὴ δολοφονία τοῦ πρώτου κυβερνήτου Ἰ. Καποδίστρια, ἀρχίζει ἡ ἀντιεκκλησιαστικὴ πολιτική, τὴν ὁποία ἀκολούθησαν στὴ συνέχεια τὰ διάφορα πολιτικὰ κόµµατα, κυβερνῶντα καὶ ἀντιπολιτευόµενα. Ἀργότερα µὲ τὴ βοήθεια καὶ τῶν Μ.Μ.Ε., ἐπίσης κάθε ἀποχρώσεως, προώθησαν συστηµατικὰ τὴν εἰκόνα µιᾶς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία διαθέτει περιουσία µεγαλύτερη καὶ ἀπὸ αὐτὴ ...τοῦ Κράτους!
Ἐάν, ὅµως, ὁ Ἑλληνικὸς λαὸς ἔκανε τὸν κόπο νὰ ἐνδιαφερθεῖ γιὰ τὴν ἀλήθεια, θὰ διαπίστωνε, πρῶτα ἀπ’ ὅλα, ὅτι τὰ στόµατα τῶν πολιτικῶν καὶ τὰ Μ.Μ.Ε. δὲν ἀποτελοῦν ἐγγύηση γιὰ τὴν ἀλήθεια. Θὰ µάθαινε, ὅτι ἡ περιουσία τῆς Ἐκκλησίας –ποὺ δηµιουργήθηκε ἀπὸ τὶς δωρεὲς ὅλων ἐκείνων ποὺ τὴν ἐµπιστεύθηκαν– ἔχει περάσει µὲ τὰ χρόνια κατὰ τὸ µεγαλύτερο ποσοστό της (96%) στὸ Ἑλληνικὸ Δηµόσιο. Ἀπὸ παραχωρήσεις τῆς ἴδιας τῆς Ἐκκλησίας πρὸς αὐτὸ ἢ ἀπὸ ἀπαλλοτριώσεις. Τὸ δὲ ὑπόλοιπο (4%) ποὺ τῆς ἔχει ἀποµείνει εἶναι ἐλάχιστα ἀξιοποιήσιµο. Ἔτσι, κάθε ἐνορία ἀντιµετωπίζει µόνη της ὅλα τὰ ἔξοδά της, συµπεριλαµβανοµένου καὶ τοῦ φιλανθρωπικοῦ της ἔργου. Μόνο ἀπὸ τὴ στήριξη µέρους τοῦ πιστοῦ λαοῦ.
Ἡ ἔγκριση τοῦ ποσοῦ γιὰ τὴν ἀνέγερση τοῦ Τζαµιοῦ, ψηφίστηκε ἀπὸ τὸ Κοινοβούλιο µὲ τὴ διαδικασία τοῦ κατεπείγοντος µέσα στὸ καλοκαίρι καί, µάλιστα, ὡς προσθήκη σὲ νοµοσχέδιο ἄσχετο µὲ τὸ συγκεκριµένο θέµα: «γιὰ τὴ ρύθµιση ἐνεργειακῶν ζητηµάτων καὶ ἀνανεώσιµων πηγῶν ἐνέργειας»! Ἡ τακτικὴ αὐτή, γιὰ ψηφίσµατα “καυτά”, εἶναι γνώριµη, ἐφ’ ὅσον ἐφαρµόστηκε ἀπὸ ὅλες τὶς προηγούµενες κυβερνήσεις. Τὸ ὅτι ἕνα “ἀριστερὸ” κόµµα διατηρεῖ τὸ ἴδιο πολιτικὸ ἦθος καὶ τὴν ἴδια τακτικὴ ἀνήκει καὶ αὐτὸ στὰ αὐτονόητα;
Ἕνα µέρος, λοιπόν, τοῦ Ὀρθόδοξου λαοῦ µας κτίζει τοὺς ναούς, τοὺς ἐξωραΐζει, τοὺς κρατάει ὄρθιους καὶ εὐπρεπεῖς. Οἱ ὑπόλοιποι µένουν ἀµέτοχοι. Ἀπὸ ὀκνηρία, κακὴ πληροφόρηση ἢ πλήρη ἀδιαφορία. Τελευταῖα κάποιοι τοὺς ἀνατινάζουν κι ὄλας. Καὶ τώρα ὅλοι µας, χωρὶς νὰ ἐρωτηθοῦµε, θὰ πληρώσουµε γιὰ νὰ κτίσουµε ...Τζαµί! Μακάρι νὰ τὸ “πληρώσουµε” µόνο οἰκονοµικά...
Οἱ ἀρχαῖοι µας πρόγονοι γιὰ τέτοιου εἴδους καταστάσεις εἶχαν τὴ δική τους ἑρµηνεία, καὶ µὲ “ἀπόλυτη συναίνεση” ἔλεγαν µόνο δύο λέξεις: «Θεία Δίκη»! Γι’ αὐτοὺς αὐτὸ ἦταν τὸ “αὐτονόητο”. Καί, ὁπωσδήποτε, εἶχαν δίκιο!
Εὐανθία Κωλέττη
Θεολόγος
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 168-169
Αὔγουστος-Σεπτέμβριος