Ἀφιέρωση στό τριετές Μνημόσυνό του τῆς 13-4-2013
Ο π. ΜΑΡΚΟΣ ΜΑΝΩΛΗΣ
Ο ΠΡΑΫΣ ΚΑΙ ΑΝΕΞΙΚΑΚΟΣ ΜΑΧΗΤΗΣ!
Ὁ ἁγιώτατος Ἀρχιμανδρίτης π. Μᾶρκος Μανώλης συμπλήρωσε ἤδη τρία χρόνια ἀπουσίας ἀπό τήν στρατευομένη Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ μας διότι εἶναι πλέον πολίτης τῆς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας, στήν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.
Ἡ ἀπουσία του γίνεται κάθε μέρα καί πιό αἰσθητή σέ ὅλους ἐκείνους πού ἀρνοῦνται νά συμβιβασθοῦν μέ τήν παραπαίουσα ὁλοένα καί περισσότερο ἐκκλησιαστική μας ζωή καί αὐτό ὀφείλεται, ὄχι τόσο στό ὅτι δέν ὑπάρχουν πιά παραδοσιακοί κληρικοί, θεολογικά κατηρτισμένοι καί ἐνάρετοι, ἀλλά γιατί ὁ π. Μᾶρκος ἐνεργοῦσε «ὡς ἐξουσίαν ἔχων καί οὐχ ὡς οἱ Γραμματεῖς»!
Εἶναι περιττό νά ἀναλύσουμε τήν ἀβυσσαλέα διαφορά τοῦ «ἐξουσίαν ἔχοντος» ἀπό τούς λογίους θεολόγους, κληρικούς καί λαϊκούς, ἔστω καί ἄν αὐτοί οἱ λόγιοι ἀκολουθοῦν παραδοσιακή ἐκκλησιαστική τακτική καί ἔχουν Ὀρθόδοξο φρόνημα. Ἡ διαφορά ἔγκειται στήν «δύναμιν Θεοῦ» πού μεταδίδει ὁ λόγος καί ἡ παρουσία τοῦ μετόχου τῆς Θείας Δυνάμεως, ὥστε νά «μωραίνονται οἱ δεινοί συζητηταί» καί νά «μαραίνονται», δηλαδή νά χάνουν τή δύναμη καί νά καταισχύνονται, «οἱ τῶν (θεολογικῶν) μύθων ποιηταί»!
Ὁ π. Μᾶρκος πλήν τῆς Θείας ἐξουσίας του, πού ἔκρυβε ἐπιμελῶς στήν ταπεινή καί εἰρηνόχυτη προσωπικότητά του, ἦταν αὐτός καί ἡ συνεκτική δύναμη πού ἕνωνε τούς πλέον ἀσύμβατους χαρακτῆρες σέ μιά κοινή πνευματική πορεία καί στόν κοινό πνευματικό τῆς Πίστεως ἀγῶνα. Ἕνωνε ἀδιακρίτως μορφώσεως, ἀξιωμάτων ἤ κοσμικῆς αἴγλης, ἀγωνιστάς καί, ὡς πνευματικός ἀλείπτης, τούς ὁδηγοῦσε σέ μάχες πνευματικές χωρίς συμβιβασμούς καί ὑποχωρήσεις, ἐκεῖ ὅπου ἡ Ὀρθοδοξία, δηλαδή ἡ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων, ἦταν τό κινδυνευόμενον. Μέ τήν πρός τόν Θεόν παρρησία του καί ἀκεραιότητά του μετεμόρφωνε ἀναξίους σέ ἀξίους, μεταποιῶντας σέ πράξη τόν λόγο τοῦ Θεοῦ «ὁ ἐξάγων ἄξιον ἐξ ἀναξίου ὡς τό στόμα μου ἔσται»!
Ὁ π. Μᾶρκος ἦταν αὐτός πού ἐργαζόταν κατά μίμησιν Θεοῦ. Ὅπως ὁ Θεός μας συνεχῶς κρύβεται καί προβάλλει τούς ἁγίους, σάν νά εἶναι αὐτοί πού κάνουν τά κατορθώματα καί τά «σημεῖα» καί ὄχι Ἐκεῖνος, ἔτσι καί ὁ π. Μᾶρκος ἔκρυβε τόν ἑαυτό του καί τά χαρίσματά του, προβάλλοντας συνεχῶς τούς ἄλλους, ἀκόμη καί τούς ὀλιγοτάλαντους καί μετρίους, μεγιστοποιῶντας καί τίς πιό αὐτονόητες ἐνέργειές τους καί ὑψώνοντας στόν «Ὀρθόδοξον Τύπον» τά πιό ἁπλᾶ κείμενά τους σάν φλάμπουρα Ὀρθοδοξίας, ἀφοῦ τά παρουσίαζε μέ λεζάντες καί προλόγους πού ἔδιναν τέτοιες προεκτάσεις στά κείμενα, ὥστε στούς ἀναγνῶστες νά κυριαρχῆ ἡ παρουσίαση τοῦ κειμένου καί ὄχι αὐτό καθ’ ἑαυτό τό κείμενο.
Ὁ π. Μᾶρκος συστράτευε συναγωνιστάς χωρίς νά τούς προσκαλῆ. Πρόσκληση ἦταν ἡ δική του –ψυχῇ τε καί σώματι– ἀγωνιστικότητα. Μιά ἀγωνιστικότητα πού δέν ἄρχιζε ἀπό τούς ἄλλους ἀλλά ἀπ’ αὐτόν τόν ἴδιο. Ἡ ἀγωνιστικότητά του εἶχε ἀφετηρία τόν δικό του καθημερινό ἁγιασμό, τήν δική του καθημερινή ἀποξένωση ἀπό τά «στοιχεῖα τοῦ κόσμου» καί ὅσο αὐτός του ὁ ἀγώνας προέκοπτε, τόσο πιό πολύ κοινωνικός γινόταν, πιό πνευματικά προσιτός, προσηνής, κηδεστής τῶν πάντων καί παράκλητος. Οἱ ἄνθρωποι πού εἶχαν τήν εὐλογία νά τόν γνωρίσουν ἔβλεπαν στό πρόσωπό του καί στίς ἐνέργειές του τήν ἀδιάκοπη παρουσία τοῦ Οὐρανοῦ στή γῆ, ἔβλεπαν τήν ἐνσάρκωση καί ἐφαρμογή τῶν λόγων τοῦ Εὐαγγελίου, τό ὁποῖο, λόγῳ τῆς δικῆς μας ἀθλιότητος «ἠτόνησε» στίς μέρες μας καί, κατ’ οὐσίαν, «ἀργεῖ».
Ὁ π. Μᾶρκος γνώρισε πολλούς «ψευδαδέλφους» ἀλλά ποτέ δέν τούς φέρθηκε ἀνάλογα. Οὔτε τήν στοιχειώδη παιδαγωγική ἀντιμετώπιση δέν τούς ἔκαμε, ἀλλά πάντοτε τούς ἀντιμετώπιζε σάν φίλους καί κοινούς ἀγωνιστάς.
Πόσες φορές στενοί συνεργάτες του δέν πῆγαν σέ ἀντίπαλα “στρατόπεδα” εἴτε γιά χρήματα, εἴτε γιά δόξα; Πόσοι ἀπό ἐκείνους πού εὐεργετήθηκαν ἀπό τόν π. Μᾶρκον μέσῳ τῆς προβολῆς τῶν δικαίων τους ἀπό τόν «Ὀρθόδοξον Τύπον», ὅταν ἄλλαζαν οἱ ἐκκλησιαστικές διοικήσεις ἔκαναν πώς δέν εἶχαν καμμιά σχέση μαζί του; Πόσοι καί πόσοι δέν τοῦ «ἔκοψαν τήν καλή μέρα» ὅταν μετά ἀπό πολυχρόνια ὑποστήριξη τῶν δικαίων τους ἔπαυε τίς δημοσιεύσεις ἀφοῦ τό θέμα εἶχε κορεσθῆ; Καί ὅμως! Ἐντελῶς ἀγνώμονες γιά τά προηγηθέντα, ἐφέροντο πρός αὐτόν ὡς εἰς ἐχθρόν!
Πῶς νά μή θυμηθοῦμε τούς Ἀντιοικουμενιστάς–«Δουρείους ἵππους», οἱ ὁποῖοι χρησιμοποίησαν τόν «Ὀρθόδοξον Τύπον» γιά τήν προβολή τους στούς εὐσεβεῖς ἀναγνῶστες ὡς ἀκραιφνῶς Ὀρθόδοξοι, ἐνῶ τήν ἄλλη στιγμή ἦσαν ὁμοτράπεζοι τῶν ἐμπαικτῶν τῆς Πίστεως!
Ὁ π. Μᾶρκος ἔγινε κατά κυριολεξία «πάντων περίψημα». Ὅλοι τόν εὕρισκαν ὅταν τόν ἐχρειάζοντο, λίγοι, ὅμως, ἦσαν ἐκεῖνοι πού τόν ἐγνώριζαν πραγματικά καί ἦσαν πάντοτε μαζί του, ὅπως ὁ Γέροντάς μας, ὁ π. Σίμων Ἀρβανίτης, ὁ ὁποῖος μᾶς ἔλεγε, ὅταν ἀκόμη ὁ π. Μᾶρκος ἦταν διάκονος: «Ὁ Μᾶρκος ὅλους τούς γνωρίζει. Μήν κοιτᾶς πού δέν μιλάει!», ἐννοῶντας τό χάρισμα τῆς διακρίσεως καί τῆς γνώσεως πού εἶχε λάβει ὁ π. Μᾶρκος λόγῳ τοῦ εὐλογημένου συνδυασμοῦ πού εἶχε ἐπιτύχει: Τῆς θεολογικῆς σοφίας καί γνώσεως καί τῆς νηπιότητος στήν κακία καί τῆς ἀνεξικακίας του.
Ὅλους τούς γνώριζε στό «εἶναι» τους καί ὄχι στό «φαίνεσθαι», ἀλλά μιλοῦσε μόνο γιά νά ἐπαινέση, ποτέ γιά νά διαπομπεύση κάποιον, ἔστω καί ἄν εἶχε στοιχεῖα γιά τήν προσωπική ζωή κληρικῶν, τά ὁποῖα ἄν ἤρχοντο στό φῶς, οἱ κληρικοί αὐτοί θά ἔπρεπε νά ἀφανισθοῦν ἀπό τό προσκήνιο. Ἀρκετοί εἶχαν καί διοικητικές θέσεις...
Ποτέ δέν ἐπέτρεψε νά δημοσιευθῆ στόν «Ὀρθόδοξον Τύπον» πληροφορία γιά τήν προσωπική ζωή κληρικῶν ἤ λαϊκῶν, ἐκτός ἄν κάποιες περιπτώσεις εἶχαν ἤδη λάβει δημοσιότητα, ὁπότε ἔπρεπε νά ἀντιμετωπισθῆ ὁ σκανδαλισμός τῶν πιστῶν. Ἔθιγε μόνο τίς παρεκκλίσεις ἀπό τήν εὐσέβεια καί τήν Ὀρθόδοξη Πίστη μας.
Ἀγωνίσθηκε γιά τήν κάθαρση τοῦ κλήρου γιατί τήν θεωροῦσε ἀπαραίτητη προϋπόθεση τῆς πνευματικῆς ἀποτελεσματικότητος τῆς Ἐκκλησίας.
Ὁ μακαριστός π. Μᾶρκος ἀγάπησε ὑπερβαλλόντως τήν Ὑπεραγία Θεοτόκον καί Ἐκείνη τόν ἀξίωσε νά γίνη καί αὐτός «δένδρον ἀγλαόκαρπον», πού πνευματικά «ἔθρεψε πολλούς» καί «ξῦλον εὐσκιόφυλλον» πού ἀνέπαυσε πολλούς ἀπό τόν καύσωνα τῶν παθῶν καί τῶν δυσχερειῶν τῆς ζωῆς.
Ὁ π. Μᾶρκος ἦταν ἕνα πιστό ἀντίγραφο τοῦ ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ! Εὐγενής, ἁπλοῦς, ἀπέριττος, ἀνεξίκακος, συγχωρητικός στούς ἐν μετανοίᾳ ἁμαρτωλούς, ἐπιεικής, φιλάδελφος, ἄγγελος τῶν φυλακισμένων, φιλακόλουθος, ἐγκρατής, εὐπροσήγορος, μειλίχιος, θεολόγος νοῦς, βλέπων, ἀταλάντευτος στά τῆς Πίστεως καί ἀσυμβίβαστος μέ ὁποιαδήποτε παραχώρηση Ἀληθείας, ἀψηφῶν τίς ἀπειλές, τίς διώξεις, τά Δικαστήρια, λαλῶν πάντοτε δίκαια μετά παρρησίας, βαθείας ταπεινώσεως καί Ὀρθοδόξου ἀκριβείας.
Ὁ πολυσέβαστός μας π. Μᾶρκος, ἐκάλυπτε μέ τήν προσωπικότητά του πολλούς τομεῖς τῆς Ἐκκλησιαστικῆς μας ζωῆς, «δίχα πομπῆς», γι’ αὐτό ἡ ἐπίγεια σωματική ἀπουσία του ἄφησε πάμπολλα καί δυσαναπλήρωτα κενά, πού μόνο ἡ χάρις τοῦ Θεοῦ μπορεῖ νά ἀναπληρώση. Αὐτό φαίνεται πολύ καθαρά καί εἶναι τραγικό τό ὅτι αὐτοί πού πρέπει νά τό ἰδοῦν δέν τό βλέπουν.
Πολλοί θά θεωρήσουν ὑπερβολικά καί –ἴσως– συναισθηματικά τά λόγια μου. Ὅμως, δέν ἔχουν δίκιο. Ἁπλῶς βλέπουν τά πράγματα διανοητικά καί δίδουν μεγάλη σημασία στήν κοσμική ἀναγνώριση καί στήν διαφήμιση τῶν προσώπων καί τότε μόνο τούς δίνουν σημασία. Ἡ προσοχή τους ἑστιάζεται στούς Γέροντες πού ἐγκωμιάζονται ἀπό πολλούς, γιατί δέν ἔχουν πνευματικά κριτήρια νά ἀναγνωρίσουν ἕναν ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ χωρίς κάποιος ὀνομαστός νά τούς τόν διαφημίση!
Ὅμως, ὁ π. Μᾶρκος δέν χρειάζεται ἐμᾶς, οὔτε τά ἐγκώμιά μας. Ἐμεῖς τόν χρειαζόμαστε ὅσο ποτέ ἄλλοτε σήμερα, πού ἡ Ἀλήθεια ἀνταλλάσεται καθημερινά μέ τό ψέμα. Τόν χρειάζεται ἡ Ἐκκλησία μας. Τόν χρειάζεται ἡ Πατρίδα μας. Αὐτός πάντα ἦταν παρών.
Γι’ αὐτό πιστεύουμε ὅτι θά κάνη πλέον αἰσθητή τήν παρουσία του. Τοῦ τό ζητοῦμε μέ ὅλη μας τήν ψυχή καί ὅλη μας τήν ἀγάπη καί εἴμαστε βέβαιοι ὅτι θά ἀπαντήση στό αἴτημά μας αὐτό μέ τήν γνωστή σέ ὅλους μας ὑπακοή Του!
π. Βασίλειος Ε. Βολουδάκης
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 128
Ἀπρίλιος 2013