ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ «ΚΡΑΤΑΙΑΣ ΑΓΑΠΗΣ»
“ΓΛΙΣΤΡΑΕΙ” ΑΠΟ ΤΑ ΧΕΡΙΑ ΜΑΣ!
Κάποτε, ὁ ἄνθρωπος κοίταζε τόν κόσµο γύρω του κι ἔβλεπε παντοῦ µυστήρια. Τό ταξίδι τοῦ ἥλιου στόν οὐρανό ἦταν ἕνα µυστήριο. Τό “κρυφτό” πού παίζει ἡ σελήνη µέ τή γῆ ἦταν µυστήριο. Ἡ τροµαχτική δύναµη τῆς καταιγίδας κι ἡ ἀναπάντεχη φωτιά τοῦ κεραυνοῦ ἦταν ἕνα µυστήριο. Τό ἄπειρο τοῦ νυχτερινοῦ οὐρανοῦ µέ τά ἀµέτρητα ἀστέρια ἦταν ἕνα µυστήριο. Ἡ ἄβυσσος τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου ἦταν ἕνα µυστήριο.
Ὅµως, ἐπειδή τό ἀνθρώπινο εἶδος «φύσει τοῦ εἰδέναι ὀρέγεται», βάλθηκε νά ψάξει καί νά ἀποµυθοποιήσει ὅλα τά µυστήρια τοῦ κόσµου του. Ἔτσι, ὁ ἥλιος ἔπαψε νά εἶναι ὁ ἁρµατηλάτης πού ὁδηγεῖ τά φλόγινα ἄλογά του στόν οὐρανό καί ἔγινε µία µπάλλα φωτιᾶς στό κέντρο τοῦ ἡλιακοῦ µας συστήµατος. Ἡ σελήνη ἔχασε τή µαγεία της, πατήθηκε, κατακτήθηκε κι ἀποδείχτηκε ἕνας ἄχαρος βράχος πού γυρίζει γύρω ἀπ’ τή γῆ. Ἡ καταιγίδα κι ὁ κεραυνός προβλέπονται καί ἐλέγχονται καί ἔπαψαν νά τροµάζουν πιά τόν ἄνθρωπο, ὁ δέ νυχτερινός οὐρανός –παρ’ ὅλο πού ἐξακολουθεῖ νά εἶναι ἄπειρος– παρακολουθεῖται ἀπό τεράστια τηλεσκόπια πού ψάχνουν τά βάθη του καί δορυφόρους πού στέλνουν φωτογραφίες στή γῆ καί «µιλοῦν» γιά γαλαξίες, νεφελώµατα, ἡλιακά συστήµατα, µαῦρες τρύπες καί πάει λέγοντας... Ὁ ἄνθρωπος τοῦ εἰκοστοῦ αἰῶνα δέν ἔχει χῶρο γιά µυστήρια στή ζωή του. Ὅλα τά θεωρεῖ ἐξηγηµένα –κι ὅσα δέν εἶναι θά ἐξηγηθοῦν στό ἄµεσο µέλλον– κι ὅλα θεωρεῖ ὅτι τά ἐλέγχει.
Ὡστόσο, ὑπάρχουν ἀκόµα δύο µυστήρια πού ἐξακολουθοῦν νά παραµένουν terra incognita γιά τήν ἀνθρωπότητα, παρά τίς ἐπίµονες προσπάθειες πού γίνονται γιά τήν κατανόησή τους: τό µυστήριο τοῦ ἔρωτα καί τό µυστήριο τοῦ θανάτου. Δυό µυστήρια πού εἶναι σχεδόν ὅµοια γιά τήν καταλυτική σηµασία πού ἔχουν στήν ἀνθρώπινη ζωή. Κι αὐτό δέν τό ἐπισηµαίνει κανείς ἄλλος, παρά ὁ ἴδιος ὁ Θεός, στό πρῶτο ἐρωτικό ποίηµα πού γράφτηκε προτοῦ ὁ ἄνθρωπος ξεκινήσει ὅλη τή ροµαντική ἐρωτική φιλολογία, ἔτσι ὅπως ἐξελίχθηκε ἀπό τόν Μεσαίωνα καί µετά: «θές µέ ὡς σφραγίδα ἐπί τήν καρδίαν σου, ὡς σφραγίδα ἐπί τόν βραχίονά σου· ὅτι κραταιά ὡς θάνατος ἀγάπη…»
Μέ τόν ἴδιο ποιητικό λόγο πού κυριαρχεῖ σ’ ὅλη τή Δηµιουργία, ὁ Θεός µᾶς ἐπισηµαίνει ὅτι τό µυστήριο τῆς ἀγάπης σφραγίζει τήν καρδιά καί τόν βραχίονα τοῦ ἀνθρώπου, δηλαδή, ὁλοκληρώνει τόν συναισθηµατικό του κόσµο καί γίνεται ἡ κινητήρια δύναµη ὅλων τῶν ἔργων του. Κι αὐτή ἡ πραγµατικότητα δέν καταλύεται οὔτε ἀπό τόν θάνατο. Αὐτό τό µυστήριο τῆς «κραταιᾶς ἀγάπης» διαλέγει δυό ὄντα προτοῦ κἄν ὑπάρξουν, προτοῦ κἄν ξεκινήσει ὁ χρόνος γι’ αὐτούς καί τούς ἑνώνει µέσα στόν χρόνο καί, νικῶντας τόν θάνατο, τούς κρατάει σφραγισµένους τόν ἕναν µέ τήν καρδιά καί τή δύναµη καί τή ζωή τοῦ ἄλλου γιά ὅλη τήν ἄχρονη αἰωνιότητα, ἀποδεικνύοντας σάν σέ µία µαθηµατική ἐξίσωση ὅτι ὁ χρόνος θά καταργηθεῖ καί θάνατος δέν ὑπάρχει.
Ὅµως, ὅπως ὅλα τά µυστήρια, ἔτσι καί τό µυστήριο τῆς «κραταιᾶς ἀγάπης» πού νικάει τόν θάνατο, δέν µπορεῖ νά γίνει κτῆµα πολλῶν. Ἡ γνώση τῶν µυστηρίων –πού βρίσκει τήν τελείωση στή σιωπή γιατί δέν µπορεῖ νά κλειστεῖ µέσα σέ λέξεις– κερδίζεται µετά ἀπό πολύ κόπο. Ὁ ἄνθρωπος τοῦ 21ου αἰῶνα δέν εἶναι διατεθειµένος νά κάνει κόπο γιά κάτι ἄλλο πέρα ἀπό τόν ἑαυτό του, τίς φιλοδοξίες του καί τήν αὐτολατρεία του. Ἔχει συνηθίσει νά βρίσκει τή γνώση στά ἐπιστηµονικά ἐργαστήρια, στά µικροσκόπια καί τά πειράµατα, ἀλλά τά µυστήρια δέν µαθαίνονται ἔτσι.
Ἐπί πλέον, τό µυστήριο τῆς «κραταιᾶς ἀγάπης» θέλει δύο γιά νά τελειωθεῖ, ἀλλά ὁ ἄνθρωπος τοῦ 21ου αἰῶνα γεννιέται µέ τόν ἑαυτό του, ζεῖ µέ τόν ἑαυτό του καί πεθαίνει µέ τόν ἑαυτό του, στερῶντας ἔτσι ἀπό τόν ἑαυτό του τίς προϋποθέσεις γιά νά τό γνωρίσει.
Τό ἀστεῖο εἶναι ὅτι στίς µέρες µας, περισσότερο ἀπό ποτέ, γίνεται λόγος καί χύνεται ἄφθονο µελάνι ἀναλύοντας τόν ἔρωτα, ἀπό τή χηµεία τοῦ ἐγκεφάλου πού ὑποτίθεται ὅτι ἕλκει τά δυό φύλα, µέχρι τίς λεπτοµερεῖς ψυχαναλύσεις πού ὑποτίθεται ὅτι θά λύσουν τά προβλήµατα τῶν σχέσεών τους. Καί πιστέψαµε, ἔτσι, ὅτι θά διορθώσουµε ὅλα τά λάθη καί θά µετατρέψουµε τίς ἀποτυχίες σέ ἐπιτυχίες.
Διαπιστώσαµε ὅτι ἀπό τίς πρῶτες ὀργανωµένες κοινωνίες, ὁ γάµος καί ἡ οἰκογένεια καί ἡ ἀνατροφή τῶν παιδιῶν ἦταν ἡ προεπιλεγµένη κοινή καριέρα ὅλων τῶν γυναικῶν, κι αὐτό δέν µᾶς ἄρεσε. Καί τό ἀλλάξαµε. Ἀλλά δέν µᾶς ἀρέσει οὔτε καί τώρα πού τό ἀλλάξαµε, γιατί οἱ γυναῖκες αἰσθάνονται ἐξουθενωµένες πού ἔχουν καί τήν καριέρα τους ἐκτός σπιτιοῦ καί τίς εὐθύνες τοῦ σπιτιοῦ ἐπί πλέον.
Δέν µᾶς ἄρεσε πού, παλιά, οἱ ἄνθρωποι παντρεύονταν ἀπό ὑποχρέωση κι ὄχι ἀπό ἔρωτα καί ἡ προίκα ἔδινε τή χροιά τῆς ἀγοραπωλησίας στήν ἕνωση δύο ἀνθρώπων. Καί τό ἀλλάξαµε. Καί τώρα, ἀντί γιά συµβόλαιο προίκας, τό «τρελλά ἐρωτευµένο» ζευγάρι ὑπογράφει προγαµιαῖα συµβόλαια γιά νά ἐξασφαλιστεῖ ὁ πλουσιώτερος ἀπό τούς δύο ἀπό τίς ἀπαιτήσεις τοῦ ἄλλου, ὅταν θά ἔρθει ἡ ὥρα τοῦ διαζυγίου.
Δέν µᾶς ἄρεσε πού παλιά εἶχαν ἕναν µόνο σύντροφο καί µ’ αὐτόν περνοῦσαν ὅλη τή ζωή τους. Καί τώρα, ἄντρες καί γυναῖκες ἀλλάζουν συντρόφους σάν νά εἶναι µπλουζάκια καί καταλήγουν σέ ἕναν καί ζοῦν µαζί γιά νά τόν «δοκιµάσουν» µέχρι νά παντρευτοῦν καί, σέ πολλές περιπτώσεις κάνουν καί παιδιά, τά ὁποῖα γίνονται παρανυφάκια στόν γάµο τῶν γονιῶν τους. Καµµιά «δοκιµή» ὅµως δέν ἐµποδίζει τό διαζύγιο, τό ὁποῖο συνήθως ἔρχεται σέ πολύ σύντοµο χρονικό διάστηµα.
Χρόνο µέ τόν χρόνο, οἱ «διορθωτικές κινήσεις» πού ὑποτίθεται ὅτι θά βελτιώσουν τίς σχέσεις τῶν δύο φύλων, ὁδηγοῦν ὁλοένα καί περισσότερο στήν ἀντίθετη ὄχθη. Οἱ τελευταῖες «ὁδηγίες» γιά τίς σχέσεις τῶν παντρεµένων ζευγαριῶν, εἶναι αὐτές πού γράφονται στό πολυδιαφηµισµένο βιβλίο ἑνός –πολύ γνωστοῦ στήν Ἀγγλία– δηλωµένου ἄθεου συγγραφέα, τοῦ Alainde Botton. Τό βιβλίο How To Think More About Sex, κυκλοφορήθηκε τόν Ἀπρίλιο 2012 καί ὑπόσχεται νά λύσει τά προβλήµατα πού δηµιουργοῦνται σ’ ἕναν γάµο ἀπό τίς κοινωνικές ἀπαγορεύσεις πού θεσπίστηκαν ἐξ αἰτίας τῆς ἐπιρροῆς τῆς θρησκείας στή διαµόρφωση τῶν κοινωνικῶν κανόνων. Προτείνει, λοιπόν, ὁ συγγραφέας, νά ἀρθοῦν ὅλες αὐτές οἱ ἀπαγορεύσεις καί νά θεσπιστοῦν οἱ ἀκριβῶς ἀντίθετοι κανόνες. Ἔτσι, ἡ µοιχεία, ἀντί νά θεωρεῖται αἰτία διαλύσεως ἑνός γάµου, πρέπει νά θεωρεῖται σάν κάτι πολύ καλό, κάτι πού «δένει» περισσότερο τό ζευγάρι καί ἐνισχύει τή σχέση του.
Ἡ γνώµη αὐτοῦ τοῦ συγγραφέα ἔχει µεγάλη βαρύτητα στή διαµόρφωση τῶν νέων ἠθῶν, ἀφοῦ θεωρεῖται εἰδικός στό θέµα καί ταξιδεύει σέ ὅλη τήν Ἀγγλία καί τή Σκωτία, δίνοντας διαλέξεις, θέλοντας νά πείσει τούς ὀπαδούς του ὅτι «τό νά πιστεύεις σέ ἕναν ὁποιονδήποτε θεό δέν εἶναι ἁπλᾶ κάτι παρωχηµένο, ἀλλά κάτι γελοῖο»! Γι’ αὐτό –εἶχε ἀναφέρει σέ µία διάλεξη– ἡ θρησκευτικότητα «ἀπαντᾶται πιά σέ κάτι ἀπολιθώµατα τῆς Ὀξφόρδης»!
Μ’ αὐτές τίς προοπτικές, φυσικά, θά πρέπει νά εἶναι τρελός κανείς γιά νά παντρευτεῖ στόν 21ο αἰώνα. Ἰδίως τώρα πού οἱ γυναῖκες συνειδητοποιοῦν ὁλοένα καί περισσότερο ὅτι δέν χρειάζονται τούς ἄντρες οὔτε κάν γιά νά κάνουν παιδιά, οἱ µονογονεϊκές οἰκογένειες κοντεύουν νά ξεπεράσουν σέ ἀριθµό τίς κανονικές οἰκογένειες. Κι ἀφοῦ οἱ µόνοι πού ἔχουν κολλήσει µέ πεῖσµα νά ὑπερασπίζονται τόν γάµο καί νά τόν ζητοῦν ἐπίµονα, εἶναι οἱ ὁµοφυλόφιλοι, σέ λίγο, ἡ πλησιέστερη µορφή «παραδοσιακῆς» οἰκογένειας, θά εἶναι αὐτή πού θά ἔχει δυό µπαµπάδες ἤ δυό µαµάδες καί τά παιδιά!
Ἀπό ὅλη τήν ἱστορία τοῦ γάµου, ἔχουν µείνει µόνο τά µικρά καί µεγάλα «κορίτσια» πού ἐξακολουθοῦν νά φαντασιώνονται τόν ἑαυτό τους µέσα σ’ ἕνα λευκό νυφικό, ὅτι γίνονται τό ἀντικείµενο θαυµασµοῦ καί φθόνου τῶν φίλων καί γνωστῶν!...
Ἔτσι διαµορφώνει ὁ ἄνθρωπος τοῦ 21ου αἰῶνα τά νέα ἤθη του, ἔτσι «ἀποµυθοποιεῖ»τά µυστήρια µέ ψυχρή ἐπιστηµονική “ἀντικειµενικότητα”, ἔτσι ἀποβάλλει τά “γελοῖα” περί Θεοῦ παραµύθια, ἔτσι χτίζει τόν κόσµο του ἀπό τήν ἀρχή –ὑποτίθεται… Καί ἔτσι προχωρεῖ ἀκάθεκτος πρός τήν παρακµή καί τό τέλος του.
Ὡστόσο, τό µυστήριο τῆς «κραταιᾶς ἀγάπης» γλιστράει ἀνάµεσα στά δάχτυλά µας σάν τό νερό πού τρέχει στό ρυάκι κι εἶναι ἀδύνατο νά τό κρατήσεις στά χέρια σου. Καί, τώρα πιά, ὁ ἄνθρωπος τοῦ 21ου αἰῶνα –ἴσως ἀπελπισµένος ἀπό τήν ἀποτυχία του– ἔπαψε καί νά τό ἐπιθυµεῖ καί νά τό βλέπει. Ὅπως δέν βλέπει καί ὅλα τά µικρά καί µεγάλα µυστήρια πού, ὅσο κι ἄν τά ἀποµυθοποιεῖς, αὐτά ἐπιµένουν νά µήν ἀποµυθοποιοῦνται. Ὅπως, γιά παράδειγµα, τό χιόνι. Μάθαµε ποιά βαροµετρικά προκαλοῦν τό χιόνι, ἀλλά δέν µάθαµε τί εἶναι αὐτό πού κάνει τήν κάθε µία ἀπό τά δισεκατοµµύρια χιονονιφάδες πού ἔπεσαν, πέφτουν καί θά πέσουν µέχρι τή συντέλεια τοῦ κόσµου, µοναδική, ἀνεπανάληπτη καί διαφορετική ἀπό ὅλες τίς ἄλλες.
Ἄν κάτι τόσο ἁπλό κρύβει ἕνα τέτοιο ἀνερµήνευτο βάθος ὀµορφιᾶς, πολύ µεγαλύτερο βάθος καί µεγαλύτερη ὀµορφιά κρύβεται µέσα στό µυστήριο τῆς «κραταιᾶς ἀγάπης», πού δίνει στόν ἄνθρωπο τήν ἰσορροπία καί τή δύναµη στή ζωή γιά νά στέκεται ἰσοδύναµα ἄφοβος µπροστά στό φοβερό µυστήριο τοῦ θανάτου.
Nινέττα Βολουδάκη
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Φεβρουάριος 2013
Ἀρ. Τεύχους 126