Η «ΝΑΡΝΙΑ» ΤΟΥ LEWIS
ΜΑΣ ΔΕΙΧΝΕΙ ΤΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ!
(Ἀποµαγνητοφωνηµένη προφορική Εἰσαγωγή τῆς Χριστουγεννιάτικης Γιορτῆς µας)
Ἀγαπητοί µας φίλοι καί συµπορευτές στό µακρύ ταξίδι τῆς ἀνθρωπότητας µέσα στό χρόνο χαίρετε!
Ἦρθε ἡ ἐποχή τοῦ χρόνου, πού µᾶς ἀναγκάζει, θέλουµε δέν θέλουµε, σέ περισυλλογή, νά µαζέψουµε τόν ἑαυτό µας, νά συγκεντρώσουµε τόν ἑαυτό µας, νά κάνουµε λίγη κριτική στόν ἑαυτό µας, νά σκεφτοῦµε γιά πολλά πράγµατα καί νά µάθουµε πολλά πράγµατα, νά θυµηθοῦµε πολλά πράγµατα, νά ὀνειρευτοῦµε, νά διαβάσουµε.
Μιά ἐποχή πού εἶναι κατάλληλη γιά νά διηγηθοῦν οἱ παλιότερες γενεές στίς νεότερες γενεές µύθους καί παραµύθια, πού ὅµως, µέσα στήν ἁπλότητά τους, κρύβουν µεγάλες ἀλήθειες.
Καί ἐµεῖς µία ἱστορία θά σᾶς ποῦµε. Διαβάσαµε 7 βιβλία γιά νά σᾶς τήν ποῦµε αὐτή τήν ἱστορία, ὁπότε νοµίζω ὅτι ἀξίζει τόν κόπο νά µᾶς προσέξετε.Κάναµε πράγµατι πολλή δουλειά.
Ἡ ἱστορία µας, θά µποροῦσε νά εἶναι ἡ συνοπτική ἱστορία τοῦ κόσµου µας, µέ πιό ἁπλή µορφή καί πιό κατανοητή, εἶναι ὅµως ἡ Ἱστορία ἑνός κόσµου παράλληλου µέ τό δικό µας κόσµο. Εἶναι γραµµένη ἀπό ἕνα Βρετανό συγγραφέα, ὁ ὁποῖος, πάνω ἀπό τήν µισή ζωή του, ἢ, ἔστω τήν µισή ζωή του ἦταν ἄθεος, µέχρι πού ἔφτασε κάποια στιγµή καί κοίταξε τό Χριστό στά µάτια. Καί τότε Τόν ἀγάπησε περισσότερο ἀπό κάθε τί ἄλλο καί Τόν ἀγάπησε µέ µία δύναµη πολύ µεγαλύτερη ἀπό αὐτή πού τόν ὠθοῦσε νά ἀγαπήσει τήν ἀθεΐα του. Καί αὐτό εἶναι τό µυστικό τῆς ζωῆς τῶν ἀνθρώπων: ἡ στιγµή τῆς ἐπιλογῆς.Ὅταν περάσουν ἀπό αὐτό τό σηµεῖο µέ ἐπιτυχία, τότε ὅλα πᾶνε καλά.
Αὐτός ὁ Βρετανός συγγραφέας, κατ’ ἀρχάς, ἦταν ἕνας ἄνθρωπος ἰδιαίτερος. Φτάνει µόνο νά ποῦµε ὅτι κατεῖχε δύο ἕδρες στήν Ἀγγλική λογοτεχνία καί στό Magdalene College τοῦ Κέµπριτζ καί Magdalene College τῆς Ὀξφόρδης. Ἄρα καταλαβαίνετε τί δυνατότητες διανοητικές εἶχε. Ἔζησε στήν ἐποχή µας καί µάλιστα πέθανε τήν ἡµέρα τῆς δολοφονίας τοῦ Ἀµερικανοῦ προέδρου Τζών Κέννεντυ, στις 22 Νοεµβρίου 1963. Καί αὐτό εἶναι µία τραγική εἰρωνεία, ἄν τό σκεφτεῖ κανείς. Σέ µία µέρα πέθαναν δύο ἄνθρωποι πού ἦταν ἐντελῶς ἀντίθετοι ὁ ἕνας ἀπό τόν ἄλλον. Ὁ ἕνας ἦταν βουτηγµένος στή διαφθορά, ὁ ἄλλος, ξεκινώντας ἀπό τό σκοτάδι,νά ἔχει βρεθεῖ στό φῶς.
Αὐτός ὁ ἄνθρωπος λοιπόν ἔφτιαξε τό παράλληλο σύµπαν µιᾶς χώρας πού τήν ὀνόµασε «ΝΑΡΝΙΑ», γιά νά µιλήσει στά παιδιά, γιατί πάντοτε πίστευε ὅτι τά παιδιά ἔχουν τήν ἁπλότητα καί καθαρότητα –καί εἶναι ἀλήθεια αὐτό– νά καταλαβαίνουν µεγάλες ἀλήθειες µέ πολύ ἁπλό τρόπο. Καί ἤθελε νά τούς µιλήσει γιά δύο πράγµατα πού τά ἤξερε πάρα πολύ καλά, καί τά εἶχε σάν κέντρο τῆς ζωῆς του. Τό πρῶτο ἦταν ἡ ἀγάπη του γιά τό Χριστό, αὐτό ἦταν τό βασικό, αὐτό εἶναι τό κέντρο ὅλης τῆς ἱστορίας του, καί τό δεύτερο ἦταν, τό πόσο ἔξυπνα ὁ διάβολος πολεµάει τούς ἀνθρώπους καί προσπαθεῖ νά βρεῖ ποῦ εἶναι τό εὐαίσθητο σηµεῖο µας, ποῦ εἶναι τό κουµπί µας, θά λέγαµε, γιά νά µᾶς τό πατήσει καί νά µᾶς ἐκµεταλλευτεῖ.
Μιλάει ὅµως καί στούς µεγάλους, τοὐλάχιστον στούς µεγάλους πού ἔχουν κρατήσει µία παιδικότητα, πού ἔχουν κρατήσει τήν καθαρότητα καί τήν ἁπλότητα καί δέν ἔχουν παραιτηθεῖ ἀπό τό νά ἀναζητοῦν ἀπό ποῦ ἦρθαν καί πρός τά ποῦ βαδίζουν καί ποιός εἶναι ὁ πραγµατικός σκοπός αὐτῆς τῆς κωµωδίας, πού ὀνοµάζεται ζωή τοῦ κόσµου µας.
Ἔπλασε, λοιπόν, ἕνα παράλληλο µέ τό δικό µας σύµπαν µέ τή φαντασία του, ἀλλά τό ἔπλασε µέ τά ὑλικά τοῦ κόσµου τοῦ Θεοῦ. Δέν πῆρε ἄλλα ὑλικά, δέν φαντάστηκε ἄλλους κόσµους, δέν φαντάστηκε κάτι ξένο ἀπό τη δηµιουργία τοῦ Θεοῦ. Πῆρε τά ὑλικά τοῦ Θεοῦ καί ἔφτιαξε ἕνα παραδείσιο κόσµο, τή»ΝΑΡΝΙΑ», δηµιουργηµένο ἀπό τόν Ἄσλαν, τό πελώριο, χρυσό, φωτεινό λιοντάρι πού εἶναι ὁ συµβολισµός τοῦ Χριστοῦ µας, τοῦ Λέοντος τῆς φυλῆς Ἰούδα.
Ὑπάρχει στήν Ὀρθόδοξη ἁγιογραφία, δέν ξέρω ἂν τήν ξέρετε, µία παράσταση «Ὁ Ἀναπεσών», πού δείχνει τόν Χριστό ἀνακεκλιµένο, νά κοιµᾶται καί ἔχει τήν ἐπιγραφή: «Ἀναπεσών κεκοίµησαι ὡς λέων καί ὡς σκύµνος, τίς ἐγερεῖ σε Βασιλεῦ;» Ποιός τολµάει νά πλησιάσει ἕνα νεαρό λιοντάρι πού κοιµᾶται; Ἀκόµα καί 
κοιµισµένος, ὁ λέων εἶναι λέων. Ἀκόµα καί νεκρός ἐπάνω στον Σταυρό, ὁ Χριστός εἶναι Θεός. Κι ὅταν κοιµᾶται στή φάτνη, εἶναι ἄναρχος Θεός, δέν εἶναι ἕνα ἁπλό ἀνθρώπινο µωρό.
Αὐτό τό λιοντάρι δηµιούργησε τήν «ΝΑΡΝΙΑ» καί, µάλιστα,παρουσιάζει ὅτι τή δηµιούργησε µέ µουσική, ἀντιγράφοντας, µᾶλλον, τόν Πλίνιο τόν Πρεσβύτερο,ὁ ὁποῖος γράφει ὅτι τά ἄστρα παράγουν µουσική, ἡ κίνηση τῶν ἄστρων εἶναι µουσική καί τό ἀνακάλυψαν τώρα τελευταία καί οἱ µουσικοί καί οἱ µαθηµατικοί καί ἀποφαίνονται ὅτι ὄντως, ἡ κίνηση τῶν ἄστρων εἶναι µουσική. Κάθε ἐµφάνιση τοῦ Ἄσλαν εἶναι φῶς, εἶναι δηµιουργία, εἶναι λύση τῶν προβληµάτων, πού δηµιουργοῦν ἄνθρωποι καί ὄντα τοῦ κόσµου ἐκείνου,ὅταν ξεφεύγουν ἀπό τίς ἐντολές, πού τούς ἔχει δώσει. Ὅταν ἀκολουθοῦν τό κεφάλι τους καί ἀποτυγχάνουν, τότε ἐµφανίζεται ὁ Ἄσλαν νά δώσει τή λύση σέ ὅλες τίς δυσκολίες.
Ὅπως εἶπε καί ἡ Θεοδώρα, ὅταν συζητούσαµε τη σύνδεση τῶν βιβλίων µέ τά Χριστούγεννα, κάθε ἐµφάνιση τοῦἌσλαν εἶναι Χριστούγεννα. Ὅπως καί κάθε ἐµφάνιση, κάθε ἐπέµβαση τοῦ Θεοῦ µας στή ζωή µας, εἶναι Χριστούγεννα, ἄσχετα πώς ἐµεῖς δέν τό καταλαβαίνουµε.
Θά προσπαθήσουµε, λοιπόν, νά σᾶς ἀναλύσουµε ἕνα - ἕνα τά βιβλία. Θά µιλήσουν ὅλοι ὅσοι ἀνέλαβαν ἀπό ἕνα βιβλίο νά τό µελετήσουν ἰδιαίτερα καί θά σταθοῦν στό σηµεῖο πού τούς ἔκανε περισσότερο ἐντύπωση ἀπό τό κάθε βιβλίο. Θά προσπαθήσουν νά σᾶς ἐξηγήσουν τήν ὠφέλεια πού πῆραν ἀπό τό κάθε βιβλίο.Ἐγώ θά σᾶς πῶ, γενικά, µέ δυό λόγια ὅτι ξεκινάει ἀπό τή δηµιουργία τῆς Νάρνια, µᾶς λέει τό πῶς ὁ κόσµος αὐτός, πού ἦταν ἁγνός καί ἀµόλυντος µολύνθηκε ἀπό τό κακό καί πῶς χρειάστηκε τό µεγάλο χρυσό λιοντάρι νά θυσιαστεῖ γιά νά σώσει τόν κόσµο του.
Βλέπουµε ὅλους τούς χαρακτῆρες, ὅλες τίς δυσκολίες, ὅλες τίς παγίδες πού εἶναι εἰδικές γιά κάθε χαρακτῆρα καί γιά κάθε ἐλάττωµά µας.
Εἶναι µία ἱστορία ἑνός παράλληλου κόσµου ὄχι µέ πολλά λόγια (βέβαια, εἶναι πολλά λόγια 7 βιβλία, δέν µπορεῖ νά πεῖ κανείς ὅτι δέν εἶναι πολλά λόγια), ἀλλά θά µποροῦσε νά γράψει ἄπειρα βιβλία.Ἐξ ἄλλου τό 7 εἶναι καί συµβολισµός τοῦ ἀπείρου, ὁπότε θά µποροῦσε κανείς νά γράψει καί ἄπειρα βιβλία γιά τή «ΝΑΡΝΙΑ», ὅπως καί γιά τό κόσµο µας θά µποροῦσε νά γράψει ἄπειρα βιβλία Ἱστορίας, ἀλλά δέν ξέρω ποιός θά τά διάβαζε –δυστυχῶς!
Εἶναι ὅµως µιά ἱστορία πού µιλάει στήν καρδιά τῶν ἀνθρώπων πού τή διαβάζουν, πού θέλουν νά τή διαβάσουν καί θέλουν νά τήν καταλάβουν. Μᾶς δείχνει χαρακτῆρες τόσο ἀνάγλυφα, χαρακτῆρες πού θά µπορούσαµε νά εἴµαστε ὅλοι ἐµεῖς.
Ἂς ποῦµε γιά παράδειγµα, νά ξεκινήσω λέγοντας ὅτι τά ζῶα στήν «ΝΑΡΝΙΑ» µιλοῦσαν, ὅλα µιλοῦσαν.(Ὁ Κωστῆς θά πεῖ ὅτι δέν µιλοῦν τά ζῶα, ἀλλά θά τόν διαψεύσω τήν ὥρα πού θά τό πεῖ, δέν τόν διαψεύδω ἀπό τώρα). Καί ἦταν ἀνώτερα ζῶα ἀπό τά ζῶα στίς ὑπόλοιπες χῶρες τοῦ κόσµου πού ἦταν ὑποανάπτυκτες καί βάρβαρες καί σέ ἕνα τέτοιο ζῶο, µᾶλλον σέ δύο ἀπό αὐτά τά ζῶα, σέ δύο ἄλογα πού µιλοῦν, σέ δύο περήφανα 
ἄλογα τῆς «ΝΑΡΝΙΑ», πού µιλοῦν, παρουσιάζει καί στοιχεῖα τοῦ χαρακτῆρα τῶν δύο φύλων, παρουσιάζει τόν ἀνδρικό καί τόν γυναικεῖο χαρακτῆρα, γιατί µᾶς µιλάει γιά δύο ἄλογα, τό ἀρσενικό ἄλογο πού εἶχε διαπρέψει στόν πόλεµο, πού ἦταν γενναῖο, πού ὀνειρευόταν πολέµους, νῖκες καί θριάµβους, ἀλλά καί τό θηλυκό ἄλογο, πού δέν ἔλεγε καί πολλά λόγια, ἀλλά πάντα δούλευε τό κακόµοιρο καί ὅπου χρειαζόταν κράταγε καί τό θάρρος του, κράταγε καί τήν ψυχραιµία του χωρίς πολλά πολλά, µέ τό κεφάλι σκυµµένο καί ἔκανε τή δουλειά του ἀποτελεσµατικά. Τώρα τά συµπεράσµατα δικά σας!..
Ὅµως, ὅταν αὐτό τό γενναῖο ἄλογο στόν κίνδυνο ἐπάνω, χρειάστηκε νά ἀποδείξει τήν γενναιότητα του, δείλιασε καί φρόντισε νά σώσει τόν ἑαυτό του καί ξέχασε τούς συντρόφους του καί, µετά πού δείλιασε, ἔπεσε καί σέ κατάθλιψη καί ἔλεγε: «τά ἔχασα ὅλα, δέν εἶµαι τίποτα, τί ἔκανα, τά ἔχασα ὅλα ἐγώ». Μέχρι πού ἕνας σοφός ἡλικιωµένος δάσκαλος τό προσγείωσε ἀπότοµα στήν πραγµατικότητα, λέγοντάς του: «τίποτα δέν ἔχασες, µόνο τίς αὐταπάτες σου, αὐτές ἔχασες»!
Πολύ ἀληθινοί χαρακτῆρες, δικοί µας, µᾶς ἀποκαλύπτουν τόν ἑαυτό µας καί τό τί πραγµατικά εἴµαστε.
Νοµίζω ὅτι θά εὐχαριστηθεῖτε αὐτή τήν παρουσίαση γιατί εἶναι ἀνάγλυφη εἰκόνα τῆς καθηµερινῆς µας ζωῆς, τῶν καθηµερινῶν µας προβληµάτων, τοῦ καθηµερινοῦ µας ἑαυτοῦ, µέ τέτοια ὅµως κατανόηση, µέ τέτοια παρηγοριά, µέ τέτοια χαρά, ὥστε καταλαβαίνουµε πόσο εὔκολο εἶναι νά πετύχουµε τήν ἀληθινή φιλία, τήν ἀληθινή κατανόηση τῶν ἄλλων ἀνθρώπων καί ὅλα ὅσα ἐπιθυµεῖ βαθειά ἡ ψυχή µας. Μᾶς προσγειώνει στήν πραγµατικότητά µας καί µᾶς βεβαιώνει ὅτι τά προβλήµατά µας δέν εἶναι καί τόσο σπουδαῖο πρᾶγµα ὅσο τά νοµίζουµε. Μᾶς δείχνει –ὅπως συνέβη κάποια στιγµή στήν «ΝΑΡΝΙΑ» –τί θά πεῖ νά ἔχεις χειµῶνα χωρίς Χριστούγεννα. Γιά ἕνα διάστηµα ἡ «ΝΑΡΝΙΑ», ὅταν ξέφυγε ἀπό τόν προορισµό της, ἀπό τήν ἀρχική δηµιουργία της, εἶχε πάντα χειµῶνα, ἔπεσε σέ ἕνα µόνιµο χειµῶνα χωρίς ποτέ Χριστούγεννα. Μᾶς δείχνει καί αὐτό, τήν τραγικότητα ἑνός κόσµου πού ἔχει πάντα χειµῶνα –καί πού θυµίζει πολύ τόν δικό µας κόσµο– καί δέν ἔχει Χριστούγεννα.
Ἐµεῖς διαβάζοντας αὐτά τά ἑπτά βιβλία τοῦ κόσµου τῆς Νάρνια, παρηγορηθήκαµε, ξεκουραστήκαµε, συνειδητοποιήσαµε πολλά, µᾶς ἄνοιξαν ὁρίζοντες.Ἐλπίζουµε νά σᾶς µεταφέρουµε αὐτή τήν ἀτµόσφαιρα, νά σᾶς µεταφέρουµε τήν παρηγοριά καί τήν χαρά πού πήραµε καί, κυρίως, νά σᾶς µεταφέρουµε τήν αἴσθηση τῶν Χριστουγέννων πού µᾶς δόθηκε. Γιατί τά Χριστούγεννα, δέν εἶναι µία µέρα, δέν εἶναι µία περίοδος –εἶναι, βέβαια, χρονικά µία περίοδος– ἀλλά, κυρίως εἶναι κάτι πού πρέπει νά τό ἀνακαλύψει κανείς κάθε ἡµέρα τῆς ζωῆς του, ὅπου καί ἂν εἶναι, ὅ,τι καί νά κάνει. Ἐµᾶς, ἡ προετοιµασία τῆς γιορτῆς µας, µᾶς βοήθησε νά τό συνειδητοποιήσουµε αὐτό. Ἐλπίζουµε νά σᾶς βοηθήσουµε, µέ τή σειρά µας, νά αἰσθανθεῖτε καί ἐσεῖς αὐτό πού αἰσθανθήκαµε.
Νινέττα Βολουδάκη
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 257
Ἰανουάριος 2024
