Ἔχει ὁ Θεός!
«Ἔχει ὁ Θεός», ἔμαθε νά λέει ὁ λαός μας, ὅταν στήν πορεία τῆς ζωῆς συναντοῦσε δυσκολίες καί ἀδιέξοδα, ἤ ὅταν ἔβλεπε νά ἐξαντλοῦνται τά ἀνθρώπινα ὅρια, ὅσο βέβαια παρέμενε ζυμωμένος μέ τήν Ἑλληνορθόδοξη παράδοσή του. Τό ἔκανε καί τραγούδι τότε πού ἤξερε πῶς νά χαίρεται: «Ἔχει ὁ Θεός καί θά βρεθεῖ μιά ἄσπρη μέρα, μέρα γαλανή καί γιορτινή, ὑπομονή!» Ἴσως εἶναι τυχαῖο, ἀλλά τό τραγούδι αὐτό πού τραγούδησε ἡ Μαρινέλα σέ στίχους Πυθαγόρα, κυκλοφόρησε τό 1974, μιά χρονιά σημειολογική γιά τή σύγχρονη Ἑλληνική πραγματικότητα. Μέχρι τότε περίπου, ὁ Ἕλληνας ζοῦσε ζωή σχετικά στερημένη καί ἑπομένως ἤξερε νά ἐκτιμάει πράγματα πού σήμερα πλέον θεωροῦνται παρωχημένα.
Τελευταῖα ὅμως, ἐπειδή προφανῶς ἔχει ξεθωριάσει ἡ παρακαταθήκη τῶν παλαιοτέρων, ἀφοῦ καλοζωϊστήκαμε καί καλομάθαμε στίς ἀνέσεις, καί ἐπειδή προφανῶς αἰσθανόμαστε μεγάλη αὐτοπεποίθηση γιατί νοιώθουμε τή σιγουριά πού μᾶς δίνει ἡ πρόοδος τῆς ἐπιστήμης καί τῆς τεχνολογίας, ἡ ἀντίληψη αὐτή ἔχει ξεπερασθεῖ. Ὁ Θεός ἔχει ἐξαφανισθεῖ ἀπό τή ζωή μας, δέν ὑπάρχει.
«Νά τόν ἀφήσουμε τόν Θεό στή δουλειά Του» λένε πολλοί. Ἤ ἄν ἔλθει ἡ συζήτηση στήν ἀνάγκη νά ὑπάρξει Θεία παρέμβαση, κάποιοι λένε: «Τί νά πρωτοπρολάβει ὁ Θεός!», θά σᾶς ἔχει τύχει νά ἀκούσετε κάτι παρόμοιο. Ὑπάρχει καί ἐκεῖνο τό ὡραῖο «ὁ Θεούλης», πού συχνά ἀκούγεται τελευταῖα, μέ τό ὁποῖο κάποιοι ἀναφέρονται σέ ὅ,τι πιό ἱερό ὑπάρχει, δῆθεν ἀγαπητικά καί οἰκεῖα, ἀλλά μέ πρόθεση νά μειωθεῖ τό ἀνυπέρβλητο μέγεθος.
Πολύ φυσιολογικό! Ὅταν ὁ ἄνθρωπος δέν συναναστρέφεται τόν Θεό, ὅταν δέν νοιώθει τήν ἀνάγκη νά ἐπικοινωνεῖ μαζί Του, ὅταν δέν πιστεύει στίς δυνατότητές Του, πῶς νά κάνεις λόγο γι’ Αὐτόν, καί πῶς νά μήν χλευάσει τό ἀπρόσιτο; Πῶς νά νοιώσει σεβασμό τοὐλάχιστον; Ξέχασε καί αὐτά πού τοῦ ἔμαθαν στό Σχολεῖο ὅτι, ὁ Θεός εἶναι πανταχοῦ παρών ὅτι, ὅλα τά μπορεῖ ὅτι, ὅλα Ἐκεῖνος τά κανονίζει. Καί πῶς νά μήν συμβαίνει ἔτσι ὅταν, ὁ ἔστω κατά δήλωση χριστιανός, ξέχασε τί λέει καί αὐτό τό Σύμβολο τῆς Πίστεώς του. Ἑπομένως τί περιμένουμε νά πεῖ ὁ σημερινός ἄνθρωπος ἀναφερόμενος στόν Θεό;
Νοιώθει δυνατός ὁ σύγχρονος ἄνθρωπος, ἔχει μέσα πολλά, ἔχει τήν τεχνολογία, ἔχει τήν ἐπιστήμη πού προχώρησε πάρα πολύ, τελευταῖα μάλιστα σύγχρονοι φωστῆρες μᾶς λένε ὅτι σύντομα θά καταφέρουν νά μένουν οἱ ἄνθρωποι ἀθάνατοι! Τί θά πεῖ «Ἔχει ὁ Θεός»;
Ἐδῶ καί ἡ Ἐκκλησία ἀκόμη φάνηκε αὐτά τά τελευταῖα χρόνια νά παραθεωρεῖ τή διδασκαλία της, πού διαδηλώνει ὅτι, πέρα ἀπό τά ὅρια τῆς λογικῆς ἀρχινάει ἡ πίστη, καί ὑποκλήθηκε καί αὐτή στήν ἐπιστήμη! Τί περιμένουμε λοιπόν, νά κάνει ὁ ἁπλός ἄνθρωπος.
Γιά τόν σημερινό ἄνθρωπο ὁ Θεός μπορεῖ καί νά μήν ὑπάρχει, ἴσως καί νά πέθανε! Ἡ θεωρία περί τοῦ θανάτου τοῦ Θεοῦ τοῦ Νίτσε μᾶλλον ἔχει πολλούς θαυμαστές στίς μέρες μας καί ἄς μήν τήν ἔχουμε διαβάσει οἱ περισσότεροι. Τήν ἀποδεχόμαστε βιωματικά. Δέν μᾶς χρειάζεται ὁ Θεός, δέν ἔχουμε χῶρο γιά Ἐκεῖνον στή ζωή μας. Ὁ ὑλισμός θριαμβεύει στίς ἡμέρες μας.
Τί θά λέγαμε ὅμως ἄν εἴχαμε τό παιδί μας στό χειρουργεῖο καί ἔβγαινε ὁ χειρουργός στόν θάλαμο ἀναμονῆς γιά νά μᾶς πεῖ πώς, ἐνῷ ἔκανε ὅτι μποροῦσε, δέν εἶναι βέβαιος ὅτι τό παιδί μας θά ἐπιβιώσει; Τότε σίγουρα θά θέλαμε νά «ἔχει ὁ Θεός!» Ἐλᾶτε ὅμως πού δέν θέλουμε νά βάλουμε τόν ἑαυτό μας σέ τέτοια θέση. Βλέπετε ἡ ζωή τρέχει γοργά καί δέν ἔχουμε χρόνο γιά τέτοιες σκέψεις. Ἄν σκεφτόμασταν ἔτσι ὁ κόσμος θά ἦταν μᾶλλον πολύ καλύτερος.
Ὅμως δέν ταιριάζει στό προφίλ τοῦ μοντέρνου ἀνθρώπου ἡ στενή ἐπαφή μέ τά θρησκευτικά πράγματα γιατί ἡ ἐνασχόληση μέ αὐτά ἔχει ταυτιστεῖ μέ ἐκεῖνο πού ὁ λαός ὀνομάζει θρησκοληψία. Ὁ σημερινός ἄνθρωπος δέν ἱκανοποιεῖται ἀπό μεταφυσικές ἀντιλήψεις, θέλει ἀποδείξεις, θέλει νά ἔχει ὁ ἴδιος βιώματα, θέλει πράγματα ἁπτά. Ἀφῆστε πού ἐπειδή ἔχει κατά κανόνα πάψει νά μοιράζεται, θέλει ὁ Θεός νά ἀσχολεῖται μόνο μαζί του, νά τόν βολεύει, νά τοῦ κάνει τά θελήματα, νά τόν ἐξυπηρετεῖ γενικά. Τότε εἶναι καλός ὁ Θεός. Καί ἐπειδή Αὐτός δέν εἶναι πάντα ἐκεῖ πού Τόν χρειαζόμαστε, ἐπειδή δέν ἱκανοποιεῖ ὅλα ὅσα ζητᾶμε, θεωρήσαμε ὅτι μᾶλλον δέν προλαβαίνει, ἄν ὑπάρχει κἄν. Ἄν νομίζετε πώς δέν συμβαίνει ἔτσι, ψάξτε τό λίγο καί θά καταλάβετε. Φθάνει νά κοιτάξετε στόν περίγυρό σας. Οἱ περισσότεροι ἀπό ἐμᾶς εἴμαστε ἀπογοητευμένοι ἀπό τή σχέση μας μέ τόν Θεό γιατί Τόν θέλουμε μόνο δικό μας, θέλουμε νά φροντίζει μόνο γιά ἐμᾶς καί γιά τίς ἐπιδιώξεις μας.
Ἄν πιστεύαμε ὅτι, ὁ Θεός ὑπάρχει καί ὅτι, ὅλα τά μπορεῖ ὅτι, ὄντως ἀσχολεῖται καί ἐνδιαφέρεται γιά τόν καθέναν ἀπό ἐμᾶς, ὄχι μόνο θά τόν ἀποδεχόμασταν, ὄχι μόνο θά Τόν πιστεύαμε ἀλλά καί θά Τοῦ μιλάγαμε κάθε στιγμή ἤ θά ψάχναμε νά Τόν βροῦμε, νά Τόν συναντήσουμε γιά νά Τοῦ ποῦμε τόν πόνο μας ἤ καί τά παράπονά μας ἀκόμη. Μιά Κυριακή μᾶς παραγγέλει νά πᾶμε νά ἐπικοινωνήσουμε μαζί Του καί πάλι δέν προλαβαίνουμε, δέν ἔχουμε χρόνο, ἔχουμε ἄλλες δουλειές. Περνᾶμε ἔξω ἀπό τίς Ἐκκλησιές καί ἀδιαφοροῦμε, οὔτε κάνουμε τόν κόπο νά μποῦμε μέσα, ἔστω νά Τοῦ μιλήσουμε μιά στιγμή. Βέβαια οὔτε λόγος νά Τόν εὐχαριστήσουμε καί μόνο πού ξημερώνει τήν κάθε μέρα γιά τόν καθένα μας, πού ὅσο καί νά φαντάζει ἁπλό δέν εἶναι καθόλου δεδομένο.
Ἔχετε ἀκούσει ἐκεῖνο τό ὡραῖο πού λέει ὅτι ὁ Ἕλληνας νοιώθει τόσο κοντά στόν Θεό του πού, παρ’ ὅτι θεωρεῖται τό πλέον ἐπίσημο πρόσωπο, Τοῦ μιλάει στόν ἑνικό! Δέν Τοῦ μιλάει τηρῶντας τούς τύπους, Τοῦ ἀπευθύνεται μέ τόση οἰκειότητα πού κάποιες φορές Τόν πιέζει κιόλας! Καί Τοῦ μιλάει καί ὄρθιος, δέν χρειάζεται νά σκύψει, οὔτε νά γονατίσει, οὔτε νά ὑποκλιθεῖ ὅπως γίνεται μέ τούς ἐπίγειους βασιλεῖς.
Αὐτό εἶναι τό μεγαλεῖο πού κληρονομήσαμε ἀπό τούς προγόνους μας, ἡ οἰκειότητα μέ τόν Θεό μας, ἡ ἄνεση νά Τοῦ ἀπευθυνόμαστε κάθε στιγμή, ὅποτε τό θελήσουμε, παρ’ ὅτι μπορεῖ νά νοιώθουμε πώς δέν εἴμαστε ἄξιοι. Αὐτό τό θάρρος εἶναι πού δηλώνει τήν πίστη μας. Γιατί λοιπόν δέν τοῦ δίνουμε λίγο χῶρο; Νά ἔχει κι Αὐτός λόγο στή ζωή μας, πού στό κάτω-κάτω Αὐτός μᾶς τή δίνει;
Ἀλλά ἐμεῖς σήμερα δέν συγκινούμαστε ἀπό τέτοια «φθηνά» ἐπιχειρήματα. Ἐμεῖς κοιτᾶμε μπροστά, ἔχουμε προχωρημένες ἀντιλήψεις. Ποῦ καιρός γιά ἐπικοινωνία μέ τόν Θεό.
Μοῦ θύμισε ὁ φίλος μου ὁ Γιάννης αὐτές τίς ἡμέρες, πού βιώσαμε τήν μεγάλη συμφορά στή Θεσσαλική γῆ, ὅτι στήν πατρίδα του τήν Σάμο, στόν τελευταῖο σεισμό γκεμίστηκαν ἤ ἔπαθαν ζημιές, 64 ἐκκλησίες! Καί μοῦ εἶπε χαρακτηριστικά, δίνοντας τόν λόγο στόν Θεό μας: «Δέν ἔρχεστε στίς ἐκκλησιές. Τίς γκρεμίζω»! «Τρεῖς-τέσσερις ἐκκλησιάζονται στά χωριά μας», μοῦ εἶπε, «τί περιμέναμε; Καί τώρα πού δέν ὑπάρχουν ἐκκλησιές κάνουν τούς γάμους σέ κάτι ἐξωκκλήσια».
Ἔτσι ἔχουν τά πράγματα, ἄς μήν γελιόμαστε.
Ἀλλά ἐλᾶτε πού ὅσο καί νά θέλουμε νά ἀπομακρυνθοῦμε Ἐκεῖνος δέν μᾶς ἀφήνει. Διαρκῶς μᾶς θυμίζει πόσο μικροί εἴμαστε καί πόσο ρευστή καί εὔθραστη εἶναι ἡ ζωή μας. Τώρα πού καί ἄλλος πόλεμος ξέσπασε στή γετονιά μας καί μάλιστα φαίνεται ὅτι δέν θά εἶναι καί τόσο ἁπλός σάν ὑπόθεση, τώρα πού φαίνεται νά σκοτεινιάζει ὁ ὁρίζοντας ξανά, τώρα εἶναι πού μποροῦμε νά ἀλλάξουμε στάση ζωῆς, τώρα εἶναι πού μπορεῖ νά ἐπιτρέψουμε σέ Ἐκεῖνον πού συνέχει τά σύμπαντα, νά μᾶς βοήθησει ὅποτε Αὐτός θελήσει.
Ἄς βάλουμε ἀρχή, ἄς προλάβουμε πρίν ποῦμε τό Κύριε Ἐλέησον ἄς λέμε «Ἔχει ὁ Θεός»!
Δημήτρης Κοσκινιώτης
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 255
Νοέμβριος 2023