Τριετές μνημόσυνον Ἱερέως π. Νικολάου Φίλια
«Μακάριοι οἱ νεκροί οἱ ἐν Κυρίῳ ἀποθνήσκοντες ἀπ’ ἄρτι.
Ναί, λέγει τό Πνεῦμα· ἵνα ἀναπαύσωνται ἐκ τῶν κόπων αὐτῶν·
τά δέ ἔργα αὐτῶν ἀκολουθεῖ μετ’ αὐτῶν» (Ἀποκάλυψις ΙΔ΄, 13)
Σεβαστοί ἅγιοι Πατέρες
καί ἐν Χριστῷ ἀγωνιζόμενοι Ἀδελφοί
τῆς Ἱερᾶς Ἐνορίας ταύτης, τοῦ Ἁγίου μας Νικολάου,
Ἡ συμπλήρωση τριετίας ἀπό τήν ἐν Κυρίῳ κοίμησιν τοῦ Πατρός καί Ποιμένος τῆς Ἐνορίας σας (μας) ἱερέως Νικολάου Φίλια, μᾶς προτρέπει ὅλους νά ἀνάψουμε νοητῶς καί νοερῶς ἕνα κεράκι στήν μνήμη του καί νά τοῦ εὐχηθοῦμε τό «καλή Ἀνάσταση»!
Σάν ἕνα τέτοιο κεράκι ἄς λογισθεῖ καί ἡ παροῦσα γραφή· ἄν καί οὐσιαστικά, δέν ἔχει νά προσθέσει κάτι
περισσότερο ἀπό ὅσα ἔγραψε ὁ ὑποφαινόμενος, τόσο ἐπ’ εὐκαιρίᾳ τῆς κηδείας τοῦ Πατρός, ὅσο καί ἐπ’ εὐκαιρίᾳ τοῦ ἐτησίου μνημοσύνου του, ἕνα χρόνο μετά.
Μέ τήν τέλεση ἑνός τριετοῦς μνημοσύνου, συνήθως καταπαύουν τά νενομισμένα μνημόσυνα τοῦ κοιμηθέντος Χριστιανοῦ· καί τελοῦνται πάλιν, ὅποτε θελήσει κάποιος νά τόν θυμηθεῖ, ἐκτός βεβαίως τῶν δύο ἐπισήμων Ψυχοσαββάτων τῆς Ἐκκλησίας, ὁπότε μνημονεύονται ὅλοι οἱ ἀπ’ αἰῶνος κοιμηθέντες.
Ἐν προκειμένῳ μάλιστα, εἶναι λίαν ἀξιέπαινη ἡ ἀπόφαση καί πρωτοβουλία τοῦ σεβαστοῦ μας πατρός Βασιλείου, ὁ ὁποῖος, μέ τήν ἀνάληψη τῆς προϊσταμενίας τοῦ Ναοῦ, ἐθέσπισε νά τελεῖται τό μνημόσυνο κτιτόρων – δωρητῶν - ἀνακαινιστῶν - ἱερέων – νεωκόρων - ἐπιτρόπων καί ψαλτῶν τῆς Ἐνορίας, στό τέλος τῆς Θείας Λειτουργίας ἑκάστης πέμπτης (Ε΄) Κυριακῆς τῶν Νηστειῶν, ἡμέρας καθ’ ἥν ἐνεκαινιάσθη ὁ νέος μεγάλος Ναός τοῦ Ἁγίου Νικολάου Πευκακίων (1895).
Ἤδη, ἐδῶ καί τρία χρόνια λοιπόν, (+30 Ὀκτωβρίου 2020) ὁ κατά πνεῦμα ἰδικός σας καί κατά σάρκα ἰδικός μας πατέρας, ἱερεύς Νικόλαος, «κεκοίμηται» καί «προσετέθη πρός τούς πατέρας αὐτοῦ».
Ὁ ἀενάως ἐπαναλαμβανόμενος κύκλος τῆς ζωῆς κάθε χριστιανοῦ, κάθε ἀνθρώπου ἐρχομένου στόν κόσμο, εἶναι Θεῖος νόμος, ἀπ’ τόν ὁποῖον δέν μπορεῖ νά ἐξαιρεθεῖ κανείς. Ἔρχεται, λοιπόν, ἡ ὥρα γιά τόν καθένα, νά ἀφήσει τήν πολυστένακτη κοιλάδα τοῦ κλαυθμῶνος τῆς παρούσης ἀειτάραχης καί πολυτάραχης ζωῆς, μετά ἀπό ἕνα ταξίδι νοητό, τήν χρονική διάρκεια τοῦ ὁποίου τήν καθορίζει πάντα «ὁ καί νεκρῶν καί ζώντων τήν ἐξουσίαν ἔχων» Κύριος.
Ἔτσι καί ὁ μακαριστός πατήρ, ἀφοῦ ἐπί 89-90 ἔτη πραγματοποίησε τό δικό του ἐπίγειο ταξίδι, μέ τίς συνθῆκες καί τίς περιστάσεις πού ὁ Θεός ἐπέτρεψε καί παρεχώρησε νά βιώσει στήν παροῦσα ζωή, «σαββατίζει» πλέον, «προστεθείς πρός τούς πατέρας του» καί «προσδοκεῖ ἀνάστασιν νεκρῶν καί ζωήν τοῦ μέλλοντος αἰῶνος». Ἡ ἁγιοσυνοδική χρήση τοῦ ρήματος «προσδοκῶ» καί ὄχι τοῦ ρήματος «ἐλπίζω», εἶναι χαρακτηριστική. Δέν «ἐλπίζουμε» ἁπλῶς ἀνάστασιν νεκρῶν κτλ. Διότι τό ρῆμα «ἐλπίζω» ἐμπεριέχει μιά δόση ἀβεβαιότητος. Ἐμεῖς «προσδοκῶμεν» ἀνάστασιν νεκρῶν κ.τ.λοιπά, πού σημαίνει, ὅτι ὁπωσδήποτε θά πραγματοποιηθεῖ τό προσδοκώμενον· νά το! Τό βλέπουμε νοητῶς καί τό ψηλαφοῦμε νοερῶς! Ἐξ ὁρισμοῦ, ἀποκλείεται νά διαψευσθεῖ ἡ - ἁγιοσυνοδικῶς κατοχυρωθεῖσα – προσδοκία μας αὐτή. Ἄπαγε τῆς βλασφημίας!
Ἡ θυσιαστική καί ἐργώδης προσφορά καί ζωή τοῦ ἀειμνήστου Πατρός, προσφορά γονική καί ἱερατική, ὁμολογουμένως δέν δύναται, οὔτε νά ἐκτιμηθεῖ οὔτε νά κοστολογηθεῖ. Ἐκεῖ πού τό «ἄριστα» τῆς τοιαύτης θυσίας θά ἦταν π.χ. τό δέκα (10), ἐκεῖνος προσέφερε ἕνδεκα καί δώδεκα· ποτέ του ἐννέα. Κάτι παραπάνω, δηλαδή, ἀπό τίς δεδομένες δυνατότητές του, πάντοτε. Γι’ αὐτό καί ὁ μισθός του «πολύς ἐν τοῖς οὐρανοῖς». Μά, ἀκόμη κι ἄν ἦταν δυνατόν νά μᾶς μιλήσει ἀπό τό ὑπερπέραν καί νά μᾶς πεῖ - ἴσως - ἀπό ταπείνωση, ὅτι λίγα ἦταν τά ὅσα προσέφερε, θά τόν διαψεύσει τό ἀψευδές κυριακόν λόγιον: «ἐπί ὀλίγα ἦς πιστός· ἐπί πολλῶν σέ καταστήσω· εἴσελθε εἰς τήν χαράν τοῦ Κυρίου σου»!
Ἀπό αὐτήν τήν χαρά, εἴθε νά μήν ἀποκλεισθεῖ κανείς μας· διότι τότε, φεῦ, «καλόν ἦν εἰ οὐκ ἐγεννήθη» ὅποιος κριθεῖ ἀνάξιος τῆς βασιλείας τῶν Οὐρανῶν! Βεβαίως, ἡ γνωστή ἱερατική εὐχή τοῦ χερουβικοῦ ἀρχίζει μέ τό: «Οὐδείς ἄξιος», εὐτυχῶς ὅμως πού συνεχίζει μέ τό: «ἀλλ’ ὅμως…». Αὐτό τό «ἀλλ’ ὅμως», πού ἐξυπονοεῖ τό Θεῖον Ἔλεος εἶναι αὐτό πού μᾶς κρατᾶ εὐέλπιδες στρατιῶτες τῆς παρούσης στρατευομένης Ἐκκλησίας, εὐέλπιδες καί φερέλπιδες καί προσδοκῶντες τήν αἰώνια καί ἀτελεύτητη χαρά τῆς θριαμβευούσης Ἐκκλησίας. Μιᾶς χαρᾶς, τῆς ὁποίας δέν ἀξίζουμε νά γίνουμε κοινωνοί καί μέτοχοι κατά τά ἔργα μας, τά αἰσχρά, ἀλλά μόνον κατά τό πολύ καί μέγα Θεῖον Ἔλεος. Νά λοιπόν, πού ἡ κατάληξη πολλῶν ὕμνων τῆς Ἐκκλησίας μας, δηλαδή ἡ φράση «καί τό μέγα ἔλεος», δέν εἶναι τυχαία. Ὁ μακαριστός Πατήρ, ἀφώνως, ἀοράτως καί ἀνεπαισθήτως μᾶς δείχνει καί μᾶς φωτίζει τήν ἀτραπό τῆς σωτηρίας, πού πρέπει νά βαδίσουμε καί πού ὁ ἴδιος τήν βάδισε μέ ὑπομονή ἕως τέλους.
Θαυμάζω προσωπικῶς, ὡς υἱός του, τό ἑξῆς: Ἡ ζωή του, μέ ὅλες τίς λεπτομέρειες, τίς μέριμνες, τούς κόπους καί τά τούτοις ὅμοια, ἦταν τέτοια πού δέν τόν ἄφησε νά τήν ἐκμεταλλευθεῖ καί νά τήν διοχετεύσει σέ μιά ἰδιαιτέρως προσευχητική βαθειά καί ἀδιάλειπτη κατάσταση καί ἐμπειρία. Ἦταν ὁ ἱερεύς, ὁ πατέρας, ὁ κατηχητής καί καθοδηγητής, ὁ ἡγέτης, ὁ ταγός τῆς ἐνοριακῆς ζωῆς, ὅπως καί τῆς οἰκογενειακῆς τοιαύτης. Καί αὐτό εἶχε, ὡς φυσικό ἐπακόλουθο, νά προσφέρεται, νά ἀναλώνεται, νά δίδεται στούς ἄλλους, νά καθίσταται περισσότερο «πρακτικός», δημιουργικός καί – κατά συνέπειαν – λίαν ἐξωστρεφής· ἀλλοιῶς δέν θά ἐπετύγχανε καί δέν θά καταξιοῦτο ὡς καλός ποιμήν, ὁ ὁποῖος «τήν ψυχήν αὐτοῦ τίθησιν ὑπέρ τῶν προβάτων» τῆς ἐνορίας καί οἰκογενείας του. Ἔτσι ὅμως, δέν τοῦ ἦταν δυνατόν νά καλλιεργήσει μία ἐσωστρεφῆ προσευχητική ἐμπειρία· ἦταν ὁ ἄνθρωπος τῆς «πρακτικῆς» καί ὄχι τῆς «νοερᾶς» προσευχητικῆς στάσεως. Ὅμως, ὁ Δεσπότης μας Χριστός, θέλησε, σύμφωνα μέ τό «μέγα ἔλεός» Του, νά τόν κάνει μέτοχο καί αὐτῆς τῆς «ἐσωστρεφοῦς» προσευχῆς καί τιμῆς. Καί μέ τό γνωστό «πάθημά» του, τήν αἱματηρή πτώση του, ἀναγκάσθηκε ὁ Πατήρ ἐκ τῶν πραγμάτων, ἑκών-ἄκων, νά στραφεῖ «πρός ἑαυτόν» καί νά καλλιεργήσει ἐπί ὀκτώ μῆνες προτοῦ κοιμηθεῖ, ὅσο μποροῦσε, τήν «νοερά» προσευχή, πού τόσο εἶχε στερηθεῖ κατά τήν πολύβουη καί εὐθυνοβριθῆ ζωή του. Τά λόγια του πλέον ἦταν ἐλάχιστα. Ὅταν τόν σκούνταγα, στήν τελευταία μας συνάντηση, γιά νά τόν ὑποχρεώσω σέ διάλογο μαζί μου, ἦταν ἀνένδοτος. Ἀρκέστηκε μόνο νά μοῦ δηλώσει ἐπιγραμματικῶς: «λέω τήν Ἀκολουθία μου»! Κάτι πού λέει πολλά…
Ὦ τοῦ θαύματος! Αὐτό πού στερήθηκε ἐφ’ ὅρου ζωῆς, αὐτήν τήν ἐμπειρία προσευχῆς, ὁ Χριστός μας τοῦ τήν παρεχώρησε στάς δυσμάς τοῦ βίου του, ὀκτώ μῆνες πρό τῆς τελειώσεώς του. Πράγματι, λοιπόν, τό παράδειγμα τοῦ πατρός μας, εἶναι τό πλέον διαπρύσιο κήρυγμα, ὅτι κανέναν δέν ἀφήνει ὁ Θεός, κανέναν δέν ἀδικεῖ, διότι τά θεῖα χαρίσματά Του καί οἱ ὑποσχέσεις Του παραμένουν «ἀμεταμέλητα», εἰς τόν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος.
Αὐτῷ ἡ δόξα καί τό κράτος. Ἀμήν!
Ἡ εὐχή τοῦ μακαριστοῦ πατρός, ἄς συνοδεύει ὅλους μας. Ἄς τελειώσουμε μέ τά λόγια τῆς εὐχῆς εἰς κοιμηθέντα ἱερέα: «Ἀνάπαυσον, Κύριε, τόν δοῦλον σου…καί ὥσπερ ἐπί τῆς γῆς ἐν τῇ Ἐκκλησία σου λειτουργόν αὐτόν κατέστησας, οὕτω καί ἐν τῷ οὐρανίῳ σου θυσιαστηρίῳ ἀνάδειξον, Κύριε. Ἐπί ἀνθρώπων πνευματικῇ ἀξίᾳ κατακοσμήσας, ἐπί Ἀγγέλων τῇ σῇ δόξῃ ἀκατάκριτον πρόσδεξαι. Αὐτός ἐπί τῆς γῆς τήν ζωήν αὐτοῦ ἐδόξασας, αὐτός δέ καί τήν ἔξοδον τοῦ βίου αὐτοῦ ἐν τῇ εἰσόδῳ τῶν Ἁγίων σου ποίησον. Ἵνα, ὑπέρ ὧν ἐκοπίασεν ἐν τῷ κόσμῳ τούτῳ διά τό ὄνομά σου, λάβῃ πλουσίαν τήν ἀνταπόδοσιν ἐν ταῖς μοναῖς τῶν Ἁγίων σου». Ἀμήν!
Μετά σεβασμοῦ
Μοναχός Νεκτάριος
Κελλίον Ἁγίου ΝικολάουΜπουραζέρη
Καρυαί– ΑΓ. ΟΡΟΣ
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 255
Νοέμβριος 2023