Ἡ Πεντηκοστή στό χθές καί στό σήμερα
Τά ἔθνη ἔχουν διαφορετική γλώσσα, κουλτούρα, ἱστορία ἤ θρησκεία. Μάλιστα, αὐτή διαφορετικότητα καί ἡ ἑτερότητα εἶναι γνωστικό ἀντικείμενο μελέτης, τῆς ἐπιστήμης τῆς ἀνθρωπολογίας. Μέ τήν ἐπιστήμη, οἱ ἄνθρωποι προσπαθοῦν νά κατανοήσουν τά διακριτικά γνωρίσματά τους. Στόν ἀντίποδα, οἱ Λαοί μέ κοινά στοιχεῖα προσπαθοῦν νά ἑνωθοῦν, μέσῳ διεθνῶν ὀργανισμῶν, ἑνώσεων καί συνθηκῶν. Ὅμως, δέν τά καταφέρνουν στό βαθμό πού ἐπιδιώκουν. Γιατί ἄραγε; Δίχως Χριστό εἶναι ἀδύνατο νά γνωριστοῦν οἱ ἄνθρωποι καί νά ἑνωθοῦν. Ὁτιδήποτε οἰκουμενικό καί ἄν ἐπινοήσει ἡ ἀνθρωπότητα γιά νά ἀμβλύνει τό ἐθνικό, πάντα θά εἶναι χωρισμένη.
Βέβαια, εἶχε προηγηθεῖ ἡ παλαιά ἐντολή τοῦ Θεοῦ «δεῦτε καί καταβάντες συγχέωμεν αὐτῶν ἐκεῖ τήν γλῶσσαν, ἵνα μή ἀκούσωσιν ἕκαστος τήν φωνήν τοῦ πλησίον», ὅπως γνωρίζουμε ἀπό τήν Παλαιά Διαθήκη (Γεν. 7). Εὐτυχῶς, γιά τήν ἀνθρωπότητα, στό ἀναστάσιμο Εὐαγγέλιο ἀκοῦμε τή χαρμόσυνη νέα ἐντολή τοῦ Χριστοῦ, Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα Ἔθνη βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός καί τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος διδάσκοντες αὐτούς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμῖν· καί ἰδού ἐγώ μεθ’ ὑμῶν εἰμι πάσας τάς ἡμέρας ἕως τῆς συντελείας τοῦ αἰῶνος. Ἀμήν (Ματθ. 28,19).
Ἐμπειρική ἐπαλήθευση καί πρακτική τεκμηρίωση τῆς ἐντολῆς τοῦ Χριστοῦ, γιά τή διάδοση τοῦ Εὐαγγελίου εἶναι ἡ Πεντηκοστή. Διά τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, οἱ ἄνθρωποι μιλοῦν ξανά, ὁ ἕνας τή γλώσσα τοῦ ἄλλου, μποροῦν νά γνωριστοῦν ξανά, οἱ ἀλλογενεῖς βαπτίζονται σηματοδοτῶντας τό ἄνοιγμα τῆς Ἐκκλησίας στόν κόσμο. Ἔτσι, ἡ Ὀρθοδοξία δέν ἀφορᾶ μόνο τούς Ἕλληνες, τούς Σλάβους καί τούς Ἄραβες, ἀλλά ὅλους τούς ἀνθρώπους ἀνεξάρτητα, ἀπό ἐθνικότητα, φυλή, γλώσσα ἤ θρησκεία.
Σύστοιχα, θά προσπαθήσουμε νά καταδείξουμε ὅτι ἡ εὐαγγελική ἐντολή ἐφαρμόζεται καί ἡ Πεντηκοστή βιώνεται στό χθές καί τό σήμερα. Πρῶτος μας σταθμός, ἡ Γαλλία. Στή Γαλατία, ἤδη ἀπό τούς πρώτους αἰῶνες ὑπῆρχαν χριστιανοί, πολλοί ἀπό τούς ὁποίους ἀναδείχθηκαν καί ὡς ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας, τιμώμενοι ἕως τίς μέρες μας. Ὁ Julian, Ἐπίσκοπός τῆς Le Mans, ἕνας ἐκ τῶν 72 Ἀποστόλων τοῦ Κυρίου, ἦταν ἀπόστολος τῆς Κελτικῆς Γαλατίας. Ἡ Ἁγία Blandine, ἀναδείχθηκε Μεγαλομάρτυς τῆς Λυών († 177). Τέλος, ὁ ἐκ τῆς Γαλατικῆς Μικρᾶς Ἀσίας Εἰρηναῖος (202 μ.Χ.), ἐπίσκοπος Λυόν, τιμώμενος ἅγιος τῆς Ἐνορίας μας καί ἴσως, πρῶτος συστηματικός θεολόγος τῆς ἐκκλησίας, καθώς ξεπέρασε τήν μέχρι τότε ἐκκλησιαστική γραμματεία πού ἐκφραζόταν μέσα ἀπό τήν Ἀπολογητική χρησιμοποιῶντας τό νέο γραμματειακό εἶδος τῆς Πατερικῆς Παράδοσης. Συνεπῶς, οἱ Γάλλοι εἶναι μία ἐνδεικτική περίπτωση ἀνθρώπων πού μετά τήν Πεντηκοστή, διά τῆς πίστης τους στόν Ἰησοῦ Χριστό πορεύθηκαν καί μετέδωσαν, ὅλα, ὅσα τούς δίδαξε ὁ Χριστός.
Ὁ σημερινός ἀποχριστιανισμός τῶν Γάλλων δέν ἀκυρώνει τήν εὐαγγελική προτροπή. Τό ἀδιέξοδο τῆς κοινωνικῆς συνοχῆς, ἐξ αἰτίας τοῦ μεταναστευτικοῦ καί οἱ συνεχεῖς τρομοκρατικές ἐπιθέσεις κάνει πολλούς Γάλλους σήμερα, νά ἀναζητοῦν τήν προσωπική τους Πεντηκοστή. Οἱ Γάλλοι, βαπτίζονται ξανά, ὀρθόδοξοι Χριστιανοί! Ἡ ἀρχή ἤδη εἶχε γίνει τό 1970 μέ τόν πρώην καθολικό π. Πλακίδα Deseille, ὁ ὁποίος μετά ἀπό μιά πολύχρονη καί ἐπίπονη πνευματική ἀναζήτηση, καθώς δέν μποροῦσε νά γνωρίσει τόν Χριστό πλήρως, μέσα ἀπό τόν Ρωμαιοκαθολοκισμό, βαπτίστηκε, μετά ἀπό κατήχηση μαζί μέ ἄλλους καθολικούς μοναχούς, ὀρθόδοξος καί ἐπέστρεψε στή Γαλλία, ἰδρύοντας τό ἀνδρικό μοναστήρι τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου, νότια τῆς Γκραινώμπλ καί τό γυναικεῖο μοναστήρι τῆς Ἁγίας Σκέπης, στή ἄλλοτε, παπική ἕδρα τῆς Ἀβινιόν. Οἱ Γάλλοι ὀρθόδοξοι ἀρχίζουν νά αὐξάνουν καί νά πληθαίνουν μέ ἀποτέλεσμα νά ἱδρύονται καί ἄλλες μονές, ὅπως τῆς Μεταμορφώσεως τοῦ Σωτῆρος στό Terrasson-Lavilledieu, Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου στή Faurie καί Ἁγίου Νικολάου στό Le Bousquet d’ Orb. Μέσα ἀπό τά Γαλλικά Μετέωρα θά ἀναδειχθεῖ ἡ Ὀρθοδοξία, ἡ ὁποία εἶναι πρωτίστως, βίωμα. Πράγματι, βιβλία ὀρθοδόξων πατέρων μεταφράστηκαν στά Γαλλικά, ὅπως καί ἀκολουθίες, ἀλλά καί οἱ Γάλλοι ὀρθόδοξοι γράφουν δογματικά καί πατερικά κείμενα, τά ὁποῖα ἀποτελοῦν κατά τήν ἄποψή μας, τή γνήσια σύγχρονη ὀρθόδοξη μαρτυρία τῆς Δύσεως.
Στό σημεῖο αὐτό δέν πρέπει νά λησμονήσουμε καί τούς Γερμανούς ἁγίους, ἀναφερόμενοι ἐνδεικτικά, στό Ansgar (Oscar), Ἐπίσκοπο Ἀμβούργου & Βρέμης, ἐκχριστιανιστῆ τῆς Σκανδιναβίας καί Ἀπόστολο τῆς Δανίας († 865), τόν Βονιφάτιο († 754), Ἀπόστολο τῶν Γερμανῶν καί τόν Severinus, Ἀπόστολο τῆς Αὐστρίας († 482). Δυστυχῶς, στή Γερμανία σήμερα δέν ὑπάρχουν Γερμανοί ὀρθόδοξοι πού νά ἀποτελοῦν ἐκκλησία, ὀργανωμένη, ὡς ἐνορία ἤ μονή. Ὅμως, ὅπως πληροφορηθήκαμε ἀπό τόν Γερμανό, ὀρθόδοξο Ἱερέα τοῦ Ναοῦ μας, πρωτοπρεσβύτερο, Γεώργιο Χάας, ἔχει ἱδρυθεῖ ἕνα μικρό ὀρθόδοξο βουλγαρικό μοναστήρι πού ἴσως βοηθήσει τοῦ Γερμανούς νά παραμερίσουν λίγο τόν νοῦ μέ τόν ὁποῖο προσπαθοῦν νά καταλάβουν τά πράγματα καί νά γνωρίσουν ξανά τόν Χριστό μέ τήν καρδιά τους πλάθοντας στή γλώσσα τους τή λέξη «παράκληση».
Ἑκατέρωθεν τῆς Μάγχης, ὁ χριστιανισμός βρῆκε στέρεο ἔδαφος, ἰδίως στίς Βρετανικές νήσους. Μάλιστα, ἡ Ἰρλανδία ἀναδείχθηκε μεγάλο χριστιανικό κέντρο. Ὁ Ἀριστόβουλος, ἐκ τῶν Ἑβδομήκοντα εἶναι Ἀπόστολος τῆς Βρετανίας († Α΄ αἰών.), καί ὁ Ἱεράρχης Patrick εἶναι Ἀπόστολος τῆς Ἰρλανδίας († 493), ὁ δέ Ἱεράρχης David, εἶναι ἀπόστολος τῆς Οὐαλίας καί μέγας πολέμιος τῶν Πελαγιανῶν († 601). Οἱ προρρηθέντες, εἶναι μόνο μερικοί ἀπό τήν πλειάδα τῶν ἁγίων τῆς γηραιᾶς Ἀλβιόνας καί τῆς Ἱέρνης. Πολλοί Βρετανοί προσπαθοῦν τώρα νά γνωρίσουν πάλι, τόν Χριστό. Ὅμως, ὄχι διά τῆς ἐθνικῆς ἐκκλησίας τῶν Ἑλλήνων, τῶν Βουλγάρων ἤ τῶν Ρώσων τῆς διασπορᾶς, ἀλλά μέσα ἀπό τή Βρετανική κουλτούρα. Ἔτσι, βαπτίστηκαν ὀρθόδοξοι, πολλοί Βρετανοί, πού ἵδρυσαν μοναστήρια καί ἐνορίες στίς Βρετανικές Νήσους, οἱ ὁποῖοι σήμερα, ὅπως πληροφορούμαστε ἔχουν μία ἄρτια κατά Χριστόν κοινωνία.
Στίς Η.Π.Α., ἡ Ὀρθοδοξία ἤδη, ἀποτελεῖ μία μεγάλη ἐλπίδα. Οἱ Ἀμερικάνοι πού γνώρισαν τήν Ὀρθοδοξία μέσα ἀπό τούς Ρώσους τῆς διασπορᾶς, ἀνέδειξαν πολύ γρήγορα, μεγάλα πνευματικά ἀναστήματα, ὅπως τόν Σεραφείμ Ρόουζ ἀπό τό Σάν Φρανσίσκο. Στό σημεῖο αὐτό δέν πρέπει νά λησμονοῦμε καί τά εἰκοσιένα (21) ὀρθόδοξα μοναστήρια τοῦ Ἱερομόναχου Ἐφραίμ τῆς Ἀριζόνας, στή Φλόριντα, στό Τέξας, στό Σικάγο, στή νότια Καρολίνα, στή Νέα Ὑόρκη, στήν Οὐάσιγκτον, στήν Πενσυλβανία, στήν Καλιφόρνια, στό Ἰλινόϊς, στό Μίτσιγκαν, στό Μόντρεαλ, στό Τορόντο, στόν Καναδά καί τίς Η.Π.Α., τά ὁποῖα ἀποτελοῦν τό ἀμερικάνικο Ἅγιο Ὄρος, ὅπου τό Ἅγιο Πνεῦμα, ὄντως ἐπιφοιτᾶ.
Στήν Ἀφρική, ἡ ὀρθόδοξη Ἱεραποστολή ἤδη, ἔχει δώσει ἁπτά δείγματα γραφῆς σέ ὅλη τήν Ἤπειρο. Μάλιστα, ὅταν σιγά σιγά ἐκφραστοῦν ὀρθόδοξα, μέσα ἀπό τίς γλῶσσες καί τήν κουλτούρα τους, τότε θά δοῦμε νά δοξάζεται ὁ υἱός τοῦ ἀνθρώπου καί στή Μαύρη Ἤπειρο. Ἐπίσης, στήν Ὠκεανία ὑπάρχει ὀρθόδοξη μαρτυρία, ἐνῶ καί στήν Ἀσία, οἱ Ἄραβες Ὀρθόδοξοι τῶν παλαιφάτων Πατριαρχείων μας, μεταδίδουν τό μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου.
Συμπερασματικά, ὅλα τά ἀνωτέρῳ, καταδεικνύουν ὅτι τό Εὐαγγέλιο μεταδίδεται ἀδιαλείπτως σέ ὅλο τόν κόσμο, μετά τήν Πεντηκοστή. Ἡ Ὀρθοδοξία διαδίδεται παντοῦ μέ τούς ἀνεξερεύνητους τρόπους τοῦ Θεοῦ καί ὄχι μέ τίς οἰκουμενιστικές ἰδέες ὁρισμένων, οἱ ὁποῖες εἶναι καταδικασμένες νά ἀποτύχουν. Τό ἀληθινό νόημα τῆς Πεντηκοστῆς σηματοδοτεῖ τήν ἐπαλήθευση τῆς ἐντολῆς τοῦ Χριστοῦ «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη».
Εὐάγγελος Ἀναστ. Διαμαντής
Ἐνορίτης
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 250-251
Ἰούνιος-Ἰούλιος 2023