ΤΟ ΧΑΜΟΓΕΛΟ, Η ΜΑΣΚΑ, ΚΑΙ Η
ΧΑΡΑ ΤΗΣ ΣΥΝΤΡΟΦΙΑΣ!
Δέν θά εἶχα γράψει αὐτές τίς σειρές, ἐάν δέν συνέβαινε αὐτή ἡ παγκόσμια φοβερή δοκιμασία πού μᾶς ἔστειλε ὁ Θεός. «Φοβερή» ὄχι μόνο διότι χάνονται χιλιάδες ζωές, ἀλλά καί διότι καταστρέφει τό πολυτιμότερο ἀγαθό πού χάρισε ὁ Θεός στό ἀνθρώπινο εἶδος ἤδη ἀπό τήν δημιουργία του: τήν συντροφικότητα.
Ὁ Θεός, ἀφοῦ δημιούργησε τόν ἄνθρωπο καί τόν τοποθέτησε στόν Παράδεισο, στό «περιβόλι τῆς τρυφῆς», εἶδε, ὅτι ὅλα τά ἀγαθά τοῦ Παραδείσου, δέν μποροῦν νά καλύψουν τῆς αἴσθηση τῆς μοναξιᾶς καί γι’ αὐτό ἐδημιούργησε τήν Εὕα, ὥστε νά ἔχει καί ὁ Ἀδάμ σύντροφο «βοηθόν καθ’ αὐτόν». Εἶναι ἐνδεικτικό τό γεγονός ὅτι ὁ Ἀδάμ θά ὀνομάσει τήν Εὕα «Ζωή», διότι, μέ τήν γέννηση τοῦ Κάϊν καί τοῦ Ἄβελ, αὐτή ἀναδείχθηκε «μητέρα ὅλων τῶν ζώντων» (Γεν. 4,1-2), ἐνῶ, ὅταν ὁ Θεός τοῦ παρουσιάζει τήν Εὕα, μετά τήν δημιουργία της ἀπό τήν πλευρά τοῦ Ἀδάμ, αὐτός θά τήν ὀνομάζει «κυρία» (ishah), μιά θηλυκή μορφή τοῦ ish (ἄνδρας), δείχνοντας μέ τόν τρόπο αὐτό ὅτι ἡ γυναῖκα ἀποτελεῖ τόν «ἄλλο ἑαυτόν» τοῦ ἀνδρός (Βλ. τό γερμανικό “Maennin” ἀπό Mann ἤ στήν λατινική Vulgata τό “virago” ἀπό vir)1 καί ἀντίστοιχα ὁ ἄνδρας τό «ἕτερον ἑαυτόν» τῆς γυναίκας. Χωρίς αὐτή τήν ἀλληλο-συντροφικότητα κοινωνία ἀνθρώπων δέν νοεῖται. Καί ἀκριβῶς ἐκεῖ χτύπησε ἡ σύγχρονη δοκιμασία.
Παλαιότερα μοῦ ἄρεσε νά συγκεντρώνω διάφορα συνθήματα γραμμένα σέ παλαιά ἐγκαταλελειμμένα σπίτια. Αὐτό πρίν νά ἀρχίζει ἡ μόδα, ὁ κάθε αὐτοαποκαλούμενος «ζωγράφος» καταστρέφει τήν ὄψη ὁλοκαίνουργιων βαμμένων σπιτιῶν μέ τυχαῖα πεταμένα χρώματα ἤ μέ ἀνόητες ζωγραφιές. Ὁρισμένα συνθήματα ἦταν πολύ προφητικά, πολύ πετυχημένα, ὅπως αὐτό τό ἐρώτημα, πού ταιριάζει ἀπόλυτα στήν σημερινή ψυχολογική μας κατάσταση: «Ἄραγε ποιόν θά βγάλεις βόλτα σήμερα: τήν Θλίψη ἤ τήν μοναξιά»;
Γιά νά προφυλαχτοῦμε καί νά προφυλάξουμε τούς δικούς μας ἀνθρώπους ἀναγκαζόμαστε νά καταφύγουμε εἴτε στήν ἀπομόνωση, εἴτε νά ἀπομακρυνθοῦμε. Νά ἐπικοινωνοῦμε ἀπό ἀπόσταση, νά δείξουμε στούς ἄλλους τά αἰσθήματά μας εἴτε μέσῳ τηλεφώνου, εἴτε μέ ἠλεκτρονικά μηνύματα, νά κρύβουμε ὑποχρεωτικά τό χαμόγελό μας πίσω ἀπό χειρουργικές μάσκες. Καί πόση ζεστασιά σοῦ φέρνουν ἡ παρουσία καί τό χαμόγελο τῶν ἄλλων!
Στήν εἴσοδο ἑνός σπιτιοῦ στήν Ἑλβετία κάποιος ἔγραψε αὐτούς τούς ἐξαιρετικούς στίχους γιά τό χαμόγελο καί τήν σημασία του:
«Ἕνα χαμόγελο δέν στοιχίζει τίποτα, ἀλλά δημιουργεῖ πολλά:
Πλουτίζει αὐτούς πού τό δέχονται χωρίς νά πτωχεύει αὐτούς πού τό προσφέρουν. Τό χαμόγελο κρατᾶ μονάχα μιά στιγμή, ὅμως κάποιες φορές ἡ ἀνάμνησή του διαρκεῖ αἰώνια.
Κανείς δέν εἶναι ἀρκετά πλούσιος γιά νά μή τό δεχθεῖ, καί κανείς δέν εἶναι τόσο ἄθλιος γιά νά μή τοῦ ἀξίζει.
Τό χαμόγελο φέρνει χαρά στήν ἑστία, ἀποτελεῖ γερό στήριγμα στίς συναλλαγές, καί αἰσθητή ἔνδειξη φιλίας. Ἕνα χαμόγελο ἀναπαύει τούς κουρασμένους, δίνει θάρρος στούς ἀπελπισμένους, παρηγορεῖ τήν λύπη καί εἶναι φυσικό ἀντίδοτο γιά ὅλα τά ἀφόρητα βάσανα.
Ὅμως τό χαμόγελο δέν ἀγοράζεται, δέν δανείζεται καί οὔτε σφετερίζεται, διότι τό χαμόγελο δέν ἔχει ἀξία, παρά μονάχα τήν στιγμή πού προσφέρεται.
Κάποιες φορές θά συναντήσετε ἄτομα, πού δέν θά σᾶς προσφέρουν τό χαμόγελο πού σᾶς ἀξίζει. Τότε νά εἶστε γενναιόδωροι καί προσφέρετέ τους Ἐσεῖς τό δικό σας χαμόγελο.
Διότι οὐδείς ἀλλός χρειάζεται περισσότερο τό μειδίαμα,
ἀπό ἐκεῖνον πού δέν μπορεῖ νά προσφέρει τό χαμόγελο στούς ἄλλους.»2
Στίς δύσκολες στιγμές, οἱ ἅγιοι Πατέρες μᾶς συμβουλεύουν νά ζητήσουμε τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ καί νά δείξουμε τήν μεταμέλειά μας. Ἡ εἰλικρινής μετάνοια καί ἡ προσευχή θά μᾶς φέρουν πίσω καί τό χαμόγελο καί τήν σχέση μας μέ τούς συνανθρώπους μας.
Καί ἐπειδή ξεκινήσαμε ἀπό τόν Ἀδάμ καί τήν Εὕα θά σᾶς ὑπενθυμίσω τήν ἀπόκρυφη ἱστορία τῶν προπατόρων, πού διέσωσε ἡ λαϊκή ἀραβική παραδοση3.
Ἐξιστορεῖται, λοιπόν, ὅτι μετά τό προπατορικό ἁμάρτημα ὁ Θεός ἐκδίωξε τόν μέν Ἀδάμ στήν Ἰνδία, ἐνῷ τήν Εὕα στήν Ἀραβία. Μετά ἀπό καιρό, ὁ Ἀδάμ ἦρθε στήν Μέκκα καί ἔχτισε τό μεγάλο τέμπλο κάαμπα. Σέ αὐτό τό προσκυνηματικό ταξίδι του στήν Μέκκα, ὁ Ἀδάμ ξανασυναντήθηκε μέ τήν Εὕα ἤ Hawa, ὅπως τήν ὀνομάζουν οἱ Ἄραβες. Ἡ συνάντησή τους ἔγινε στό βουνό Ἀραφάτ. Καί στά ἀραβικά «ta ‘arafa» σημαίνει ἐκεῖ «ἀναγνωρίσθηκαν». Θαῦμα δέν ἦταν τό γεγονός ὅτι αὐτοί συναντήθηκαν μετά ἀπό ἑκατό χρόνια, ἀλλά τό ὅτι, παρ’ ὅλο τό πέρασμα τοῦ χρόνου εἶχε ἀφήσει στό καθένα τά σημάδια του, αὐτοί ἀναγνώρισαν ὁ ἕνας τόν ἄλλον, καί ξαναβρῆκαν τήν ἀγάπη πού τούς ἕνωσε ἀπό τήν πρώτη στιγμή.
Αὐτή εἶναι, νομίζω, καί ἡ ἐπιθυμία τοῦ καθενός ἀπό ἐμᾶς. Μετά τό πέρασμα τῆς δοκιμασίας αὐτῆς, ἀλλά, ὡς γνήσιοι ἀπόγονοι τοῦ Ἀδάμ καί τῆς Εὕας, νά ξαναβρεθοῦμε ὅλοι, νά ἀναγνωρίζει ὁ καθένας τόν ἄλλο καί νά ἀντικαταστήσουμε τίς ὑποχρεωτικές προστατευτικές μάσκες μέ ἕνα εἰλικρινές χαμόγελο!
π. Ἠλίας Φρατσέας
«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Ἀρ. Τεύχους 220
Δεκέμβριος 2020
- Βλ. Dizionario Enciclopedico della Bibbia, Barla/Citta Nuova, Roma, 1955, τ. I, σ. 522.
- “Telegraful Roman”, anul 143 (1996), nr. 13-16, p. 3.
3. Constantin Virgil Gheorghiu, Viața lui Mohamed, Traducere din franceză de Gheorghiță Ciocioi, ed. Sofia, București, 2016, p.19-22.